De Italiaanse premier Mario Draghi heeft zijn ontslag aangeboden als regeringsleider. Nadat coalitiepartner Vijfsterrenbeweging niet meestemde over een financieel steunpakket in de Senaat werd een vertrouwensstemming in het leven geroepen. Draghi overleefde die, maar wil nu toch opstappen. Intussen heeft de Italiaanse president, Sergio Mattarella, het ontslag van premier Draghi echter afgewezen.

De Vijfsterrenbeweging, geleid door de vorige premier Giuseppe Conte, kondigde op voorhand aan niet mee te stemmen over een financieel steunpakket voor gezinnen en bedrijven, om hen door de huidige economische en sociale crises te loodsen die het land kwellen. Conte gaf aan dat de regering niet luisterde naar de eisen van zijn partij. “We zijn bereid om constructief mee te werken met de regering van premier Draghi, maar we geven ze geen blanco cheque”, verklaarde de partijvoorzitter. Voor de Vijfsterrenbeweging was het voorgestelde steunpakket niet ingrijpend genoeg.

Gewonnen, maar toch ontslag

Draghi zelf verklaarde al dat hij zou opstappen als M5S (MoVimento 5 Stelle) niet meestemde. Uiteindelijk kwam het tot een vertrouwensstemming in de Senaat, maar die won hij: 172 senatoren vonden dat Draghi moest aanblijven, waaronder leden van de Democratische Partij en de Lega. De senatoren van de Vijfsterrenbeweging (112 van de 315 leden) onthielden zich, 39 senatoren stemden tegen. Draghi zelf mocht dus aanblijven, maar koos er zelf voor zijn ambt neer te leggen.

Draghi leidde zijn land door een zware coronacrisis en slaagde erin het über-verdeelde politieke landschap enigszins samen te brengen. Dat zijn verwezenlijkingen die ervoor zorgden dat het magazine The Economist Italië uitriep als “land van het jaar”. Toen de coronacrisis uitdoofde, stapelden de problemen zich echter op. Het land lijdt onder een energiecrisis, een nooit geziene droogte en een gigantische staatsschuld. Ook over wapenleveringen aan Oekraïne is er binnen de Italiaanse regering heel wat onvrede, aangezien Conte niet gewonnen is voor het sturen van wapens: hij geeft de voorkeur aan onderhandelingen met Rusland.

Geen nationale eenheid

Door de problematiek lag Draghi al langer onder vuur binnen de coalitie, die bestaat uit zeven partijen en intern heel wat tegenstellingen kent. Verschillende regeringspartijen wilden economische hervormingen en een herschikking van de regering zien. Draghi, die als onafhankelijke de regering werd binnengehaald, wou enkel premier zijn als er sprake was van “nationale eenheid”. Binnen de eigen coalitie verdwijnt die eenheid nu echter als sneeuw voor de zon; exit Draghi.

Momenteel is nog niet bekend wat de gevolgen zullen zijn van Draghi’s ontslag voor Italië. De volgende parlementaire verkiezingen staan gepland voor 2023, maar kunnen mogelijk vervroegd worden. Voor de Vijfsterrenbeweging lijkt dat een minder gunstig scenario: in 2018 won de partij de verkiezingen, maar sindsdien nam de steun af. Ook het vertrek van Luigi Di Maio, minister van Buitenlandse Zaken, is een flinke aderlating voor Conte’s partij.

Ontslag afgewezen

Intussen is bekend geraakt dat de Italiaanse president, Sergio Mattarella, het ontslag van premier Draghi heeft afgewezen. Hij vraagt de premier om verslag uit te brengen aan het parlement, om zo de situatie te kunnen evalueren. Wat de gevolgen zijn voor Draghi, de regering of het land is nog niet bekend.

(lb)