Gisterenavond omstreeks 20.00 uur sprak de Russische president Vladimir Poetin de Russische burgers toe, de rest van de wereld luisterde mee. Tijdens zijn lange speech, waarin hij onder meer de legitimiteit van het land Oekraïne in vraag stelde, liet Poetin ook onderstaande uitspraak optekenen.
Ik vind het noodzakelijk nu een beslissing te nemen die al lang geleden had moeten genomen worden: het onmiddellijk uitroepen van de onafhankelijkheid van de Volksrepubliek Donetsk en de Volksrepubliek Loehansk.
Russisch president Vladimir Poetin
Poetin leek echter één kleinigheidje over het hoofd te hebben gezien. Beide zelfverklaarde volksrepublieken liggen namelijk op het grondgebied van Oekraïne. De uitspraken van Poetin, die verweven zaten in een bijzonder langdradige uitleg, zetten meteen kwaad bloed bij Europese politici en diplomaten, en in het bijzonder bij de Oekraïners.
Europees Commissaris Ursula von der Leyen, Europees president Charles Michel en de hoge vertegenwoordiger voor Buitenlandse Zaken van de Europese Unie Josep Borrell, veroordelen Poetins toespraak in een gezamenlijk statement op Twitter:
“De erkenning van de twee separatistische territoria in Oekraïne is een regelrechte overtreding van het internationaal recht, de territoriale integriteit van Oekraïne en de Minsk-akkoorden”. De Europese leiders gaan voort door te zeggen dat de EU met “eenheid, striktheid en vastberadenheid” zal reageren, in solidariteit met Oekraïne.
De NAVO is er, bij monde van secretaris-generaal Jens Stoltenberg, niet gerust op dat het hierbij blijft. De organisatie is er nog steeds van overtuigd dat Rusland zogenoemde “false flags” zoekt: valse voorwendselen waardoor het een oorlog kan starten. In het verleden zou Rusland ook al valse vlaggen gebruikt hebben om onder meer de Tweede Tsjetsjeense Oorlog in 1999 en de Oorlog in Georgië van 2008 te zijn gestart.
De eerste concrete actie kwam echter vanuit de VS: daar tekende president Joe Biden gisterenavond nog een decreet, dat alle handel, investeringen en zakelijke contacten tussen de VS en Donetsk en Loehansk zou verbieden.
Stap twee: de invasie?
Het erkennen van de volksrepublieken Donetsk en Loehansk leidde al tot heel wat internationale bezorgdheid. Maar Poetins volgende stap zou pas echt kopzorgen opleveren voor toplui wereldwijd. Hij kondigde namelijk omstreeks half 11 aan dat Rusland “vredeshandhavers” zou sturen naar de conflictgebieden. Die vredeshandhavers zouden wel zwaarbewapend zijn en met gepantserde voertuigen en misschien zelfs tanks naar de regio vervoerd worden.
Hierop riepen verschillende wereldleiders op een spoedbijeenkomst van de VN-veiligheidsraad in te lassen. Die zou later in de nacht, omstreeks 3.00 uur Belgische tijd, plaatsvinden.
Ondertussen werd ook bekend dat de VS haar ambassade tijdelijk zou evacueren uit Oekraïne. Eerder werd al beslist een deel van het personeel te evacueren en de rest van de ambassade te verplaatsen naar Lviv, een Oekraïense stad in het westen, tegen de grens met Polen. Nu steekt het resterende personeel die grens dus over, en dat voor minstens één dag. Later vandaag volgt een evaluatie en wordt bekeken of het veilig is het ambassadepersoneel terug naar Lviv, of heel misschien zelfs naar Kiev te brengen.