Heft Iran de zedenpolitie echt op? Het antwoord is genuanceerder dan ‘ja’ of ‘nee’

Heft Iran de zedenpolitie echt op? Het antwoord is genuanceerder dan ‘ja’ of ‘nee’
Betogingen in Iran – Getty Images

Zondag maakte de Iraanse procureur-generaal Mohammed Jafar Montazeri naar verluidt bekend dat het land de zedenpolitie zou afschaffen. Critici van het regime noteren toch enkele nuances.

Waarom is dit belangrijk?

Iran kreeg de afgelopen maanden veel kritiek te slikken omdat de 22-jarige Mahsa Amini om het leven was gekomen nadat de zedenpolitie haar had opgepakt. Ze werd in de boeien geslagen omdat ze haar hoofddoek verkeerd droeg, en overleed twee dagen later, vermoedelijk aan de gevolgen van politiegeweld. Haar dood zette een ware revolutie in gang; tegen de hijab-wetten en de Iraanse overheid.

In het nieuws: De zedenpolitie wordt afgeschaft. Dat maken verschillende media op uit de toespraak van Mohammed Jafar Montazeri, de procureur-generaal van Iran.

  • Op een religieuze conferentie kreeg Montazeri de vraag “waarom de zedenpolitie nergens meer te zien is”. “De zedenpolitie is geen zaak van het gerecht, maar van de politie zelf, die het heeft gelanceerd en nu stopzet.” Hij voegde er snel aan toe dat het gerecht wel het “gedrag in de samenleving” blijft monitoren.
  • Daags voordien bepleitte de procureur-generaal in het parlement dat de strenge hijab-wet (vrouwen in Iran mogen niet op straat komen zonder) wordt herbekeken. In combinatie met het antwoord op zijn persconferentie, wordt geconcludeerd dat het regime wel degelijk aandacht heeft voor wat er leeft onder de bevolking.

De nuance: Dat medeleven moet sterk worden genuanceerd. Nog steeds sterven betogers tijdens de protesten, en die afschaffing van de zedenpolitie is minder zwart-wit als wordt voorgesteld.

  • Dat zegt onder meer Arash Azizi, een schrijver en politiek commentator, op Twitter. Hij voert aan dat het Iraanse regime de uitspraken van Montaseri al snel kwam corrigeren: het zou ontkend hebben dat de zedenpolitie is afgeschaft.
  • Azizi oppert dat de zedenpolitie an sich geen aparte politiedienst is, maar een doctrine, gebaseerd op de orders van de Hoge Raad voor Culturele Revolutie, een overheidsorgaan onder voorzitterschap van de president, dat erop toe ziet dat de opvoeding en cultuur van Iran “100 procent Islamitisch” is.
  • “De zedenpolitie zoals ze nu bestaat kan worden afgeschaft, maar politie en gerecht kunnen de vrouwen die geen hijab dragen nog steeds op andere manieren veroordelen”, schrijft hij verder.
  • Toch is er tegelijk een klein lichtpuntje voor de betogers. Binnenskamers denkt het regime in Teheran effectief na over een aanpassing van de hijab-wet. Al kan dit net zo goed een versoepeling zijn, als een herverpakking: de kans lijkt klein dat de überconservatieve ayatollah Ali Khamenei hier veel zal toegeven.
Meer premium artikelen
Meer

Ontvang de Business AM nieuwsbrieven

De wereld verandert snel en voor je het weet, hol je achter de feiten aan. Wees mee met verandering, wees mee met Business AM. Schrijf je in op onze nieuwsbrieven en houd de vinger aan de pols.