Het conflict tussen Washington en Teheran laait hoog op. Iran heeft woensdagochtend vanop zijn grondgebied een vijftiental raketten afgevuurd naar twee luchtmachtbases in Irak, waar Amerikaanse troepen gestationeerd zijn. Het regime beweert dat het daarbij 80 dodelijke slachtoffers gemaakt heeft.

‘De wrede wraak door de Revolutionaire Garde is begonnen’, liet het eliteleger weten op de Iraanse staatstelevisie. De raketaanval is volgens hetzelfde bericht een vergelding voor de dodelijke Amerikaanse drone-aanval op de commandant van de Iraanse Revolutionaire Garde, Qassem Soleimani. Sinds zijn uitschakeling vorige vrijdag vreest de internationale gemeenschap een totale oorlog in het Midden-Oosten.

Alles ok?

Het Pentagon, het hoofdkwartier van de Amerikaanse legermacht, is de schade nog aan het evalueren en beraadt zich naar eigen zeggen over een reactie. Het is nog niet duidelijk of er slachtoffers gevallen zijn. De Iraanse staatstelevisie spreekt van 80 ‘Amerikaanse terroristen’ die bij de aanval omgekomen zijn. President Trump tweette vanmorgen dat ‘alles ok’ is.

Iran blaast intussen warm en koud over een mogelijke escalatie van het conflict. De Iraanse minister van Buitenlandse Zaken, Javad Zarif zei op Twitter dat zijn land ‘proportionele maatregelen genomen en afgesloten heeft’, wat kan duiden op een wens om de zaken te doen bekoelen.

Tegelijkertijd citeerde de Iraanse staatstelevisie een assistent van de Iraanse Opperste Leider, ayatollah Khamenei, die zei dat de raketaanval ‘het zwakste van verschillende vergeldingsscenario’s was’. In de Iraanse overheid spelen verschillende krachten, en het regime spreekt zelden met één stem.

‘Amerikaanse aanwezigheid in de regio verwijderen’

De nieuwe commandant van de Revolutionaire Garde, de opvolger van de uitgeschakelde Soleimani, zei dat de prioriteit van Iran is om de ‘Amerikaanse aanwezigheid in de regio te verwijderen’. Dat is geen makkelijke opdracht na dertig jaar militaire aanwezigheid, en bijna zeventig van Amerikaanse politieke inmenging in het Midden-Oosten.

Het meest waarschijnlijke scenario is dat Iran als vergelding de aanvallen opdrijft die het de voorbije jaren perfectioneerde: guerrilla-aanvallen door bondgenoten in de regio, zoals Hezbollah en Sjiitische milities in Irak, verstoring van het internationale zeeverkeer met kleine gewapende speedboten, en cyberaanvallen.

Het is een gevaarlijke dans op een slappe koord. Het laatste wat Teheran wil is een Amerikaanse inval uitlokken die de overlevingskansen van het regime danig zou verkleinen, en de regio zou meetrekken in een spiraal van geweld.

Als reactie op de raketaanval zijn de olieprijzen met meer dan 4,5 procent gestegen tot net boven 65 dollar per vat. Toen het nieuws bekend raakte daalden de beurzen in de VS en Japan met ruim een procent.