Key takeaways
- De EU heeft in de eerste helft van 2023 voor 4,48 miljard euro aan vloeibaar aardgas uit Rusland geïmporteerd, een stijging van 33 procent in vergelijking met vorig jaar.
- De EU streeft naar een volledig verbod op de invoer van Russisch gas in 2028 door de aanhoudende oorlog in Oekraïne. De gefaseerde aanpak zal langetermijncontracten verbieden vanaf 1 januari 2028 en kortetermijncontracten vanaf 17 juni 2026.
- De Europese Commissie verzekert consumenten dat alternatieve leveranciers aan de vraag naar energie kunnen voldoen zonder de energiezekerheid in gevaar te brengen, zelfs als de leveringen van Russisch gas worden stopgezet.
De Europese Unie heeft in de eerste helft van dit jaar voor ongeveer 4,48 miljard euro vloeibaar aardgas (LNG) uit Rusland geïmporteerd, een stijging van bijna 33 procent ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar.
Russisch gas
Ondanks de sancties tegen Russische olie en steenkool heeft de EU nog geen sancties opgelegd aan de invoer van Russisch gas, omdat de Unie zo afhankelijk is van deze energiebron. De pijpleiding Nord Stream 1 stopte op 31 augustus 2022 met de levering van Russisch gas aan de EU. Vloeibaar gas uit Rusland komt toch nog steeds naar Europese landen met tankers en via de Turkstream pijpleiding.
Volgens de Europese Commissie zal Rusland in 2024 goed zijn voor bijna 19 procent van alle gasimport. Vorig jaar is er voor 15,6 miljard euro aan aardgas en verwerkt gas geïmporteerd uit Rusland. Ter vergelijking: de gasimport uit de Verenigde Staten bedroeg in totaal 19,1 miljard euro.
Gepland verbod op invoer van Russisch gas
De Europese Commissie wil de invoer van Russisch gas in 2028 volledig verbieden vanwege de aanhoudende oorlog in Oekraïne.
Het voorgestelde verbod op langetermijncontracten zou ingaan op 1 januari 2028. De import onder kortetermijncontracten wordt verboden vanaf 17 juni 2026. Nieuwe contracten die na deze datum worden getekend, zouden vanaf 1 januari 2026 geen invoer van Russisch gas meer toestaan.
Het voorstel is gebaseerd op de handels- en energiewetgeving van de EU. Het moet worden goedgekeurd door de EU-lidstaten en het Europees Parlement. Ten minste 15 lidstaten die ten minste 65 procent van de totale EU-bevolking vertegenwoordigen, moeten hiermee instemmen.
Gevolgen voor Duitse bedrijven
Duitse bedrijven zoals Sefe, voorheen Gazprom Germania, zijn ook getroffen door deze importbeperkingen. Sefe importeert Russisch LNG onder bestaande langetermijncontracten. Het bedrijf beoordeelt momenteel de volledige impact van het voorgestelde verbod.
De Europese Commissie verzekert consumenten dat de maatregelen geleidelijk en in overleg met de EU-lidstaten zullen worden ingevoerd om het effect op de prijzen tot een minimum te beperken.
Uitfaseren van import en energiezekerheid
Sinds het uitbreken van de oorlog in Oekraïne zijn de gasprijzen in Duitsland en Europa sterk gestegen, met alle gevolgen van dien voor huishoudens en industrieën die sterk afhankelijk zijn van gasimport.
Volgens een analyse van de Europese Autoriteit kunnen de laatste gasleveringen uit Rusland stoppen zonder de energiezekerheid in gevaar te brengen, aangezien er wereldwijd veel andere leveranciers zijn. Dankzij een vrijwaringsclausule kan de Commissie de betrokken lidstaten echter vrijstellen van een invoerverbod als hun energiezekerheid ernstig is bedreigd.