Bedrijven en investeerders over de hele wereld proberen uit te zoeken op welke manier best kan worden omgegaan met de betrokkenheid van Saudi-Arabië bij de moord op journalist Jamal Khashoggi, een medewerker van de Amerikaanse krant The Washington Post, begin oktober dit jaar. Enerzijds beseft het bedrijfsleven dat de feiten eigenlijk moeten worden veroordeeld, maar anderzijds hoedt men er zich voor om de economische banden met Saudi-Arabië te verbreken.

Dat zeggen Keach Hagey en Justin Scheck, journalisten van de Amerikaanse zakenkrant The Wall Street Journal.

Geld

“Inmiddels wordt algemeen aangenomen dat de Saudische kroonprins Mohammed bin Salman een aanzienlijke rol heeft gehad in de moord op Khashoggi, die begin oktober bij een bezoek aan het consulaat van Saudi-Arabië in Istanboel spoorloos verdween,” beklemtonen Hagey en Scheck.

“Veel bedrijven proberen nu een strategie te ontwikkelen waarin ze hun commerciële relatie met Salman kunnen verder ontwikkelen zonder de schijn te geven de feiten te tolereren. Er is echter een goede reden voor deze manier van handelen. Vele bedrijven hebben hun toekomst immers aan Saudisch geld verbonden en hopen te kunnen profiteren van de uitgebreide economische hervormingen die Mohammed bin Salman heeft geïntroduceerd.”

“De moord op Khashoggi heeft sommigen ertoe aangezet om een dubbele strategie te adopteren, waarbij de moord politiek wordt veroordeeld, maar anderzijds gepoogd wordt de zakelijke relaties onaangeraakt te laten,” zeggen Hagey en Scheck. “Anderen hebben beslist om formele en officiële contacten met Arabische overheidspartijen te mijden, maar in plaats daarvan naar informele ontmoetingen over te stappen.”

Liberalisering

Onder meer hedgefund-manager John Burbank, een van de meest vooraanstaande Amerikaanse investeerders in Saudische aandelen, vertoont duidelijk de neiging de moord op Khashoggi te minimaliseren. “Wanneer men kijkt naar de grote liberaliseringbeweging die in de Saudische maatschappij kan worden opgemerkt, heeft de moord op Khashoggi weinig belang,” aldus Burbank.

“Investeerders die beslissen om Saudi-Arabië wegens de moord op Khashoggi de rug toe te keren, stellen zich hypocriet op. Het gaat immers vaak om dezelfde partijen die belangrijke investeringen hebben lopen in naties zoals Rusland en Turkije.”

“De kosten van een breuk met Saudi-Arabië kunnen bovendien ook bijzonder hoog oplopen”, benadrukken Hagey en Scheck. “Sommige partijen vrezen de toegang tot het Arabische koninkrijk in de toekomst te zullen verliezen indien ze nu akkoorden met Saudische partners zouden vermijden.”

Ze verwijzen daarbij naar een opmerking van Matt Michelsen, een vooraanstaand investeerder uit Silicon Valley. Michelsen erkent immers dat er fouten zijn gemaakt, maar hij benadrukt anderzijds vooral dat Saudi-Arabië aan het veranderen is. “In het Saudische straatbeeld verschijnen steeds meer vestigingen van Starbucks,” betoogt hij. “Vrouwen lopen steeds meer zonder abaya. Er is in Saudi-Arabië een fundamentele verschuiving aan de gang.”