Iedereen wist dat het water van Chièvres vervuild was met PFAS, behalve blijkbaar Ecolo-minister Céline Tellier. Een oude tweet brengt haar hele verdediging wel aan het wankelen.
- Die hele verdediging van de Waalse minister van Leefmilieu Tellier, is gebaseerd op één enkel argument: als ze het geweten had, zou ze het publiek wél gewaarschuwd hebben.
- Vervelend voor haar en Ecolo is dat iedereen rond de minister het blijkbaar wel wist, zo komt nu aan het licht. Het Amerikaanse leger wist het, de Société wallonne des eaux (SWDE) wist het, het hoofd van de SWDE wist het, de administratie wist het en een naaste adviseur van de minister had het moeten weten.
- Ze wisten allemaal van het problematische niveau van PFAS in het water in de gemeente Chièvres. Water dat maandenlang werd geconsumeerd door 12.000 inwoners.
- Céline Tellier verdedigde zich gisteren al met veel vuur in het Waals Parlement. Maar nu moet ze naar een herexamen, dat lastig belooft te worden. Want er is een expliciete tweet uit 2021 weer opgedoken, opgegraven door Jean-Luc Crucke (Les Engagés), die vanmorgen daarover ook op de RTBF-radio zat.
- In die tweet stelde Tellier dat ze “nota had genomen van het document over de aanwezigheid van PFAS in Chièvres. De lokale en regionale overheden werken nauw samen. Ik verbind me ertoe om de stad alle informatie te verstrekken die zal voortvloeien uit de lopende analyses”, zo schreef de minister toen.
- De tweet dateert van 8 juli 2021. Crucke was toen nog minister in die Waalse regering. Diezelfde dag legde Tellier binnen de regering een mondelinge verklaring af over het onderwerp. “Een methode die nooit eerder werd gebruikt”, zo stelde Crucke vanmorgen. “Het onderwerp is nooit besproken tussen de kabinetten. We hebben nooit documenten ontvangen. We kregen alleen mondeling te horen dat er een vermoeden van vervuiling was, terwijl in het rapport van het Amerikaanse leger stond dat er sprake was van vervuiling”, legt hij uit. “Ik hield een heel vreemd gevoel over aan deze vergadering. Omdat we normaal gesproken niet zo te werk gaan.”
- De tweet van de minister spreekt bovendien van iets heel anders: een “PFAS-aanwezigheid”, “nauwe” samenwerking en “monitoring” van de analyses. Crucke was dus op zijn zachtst gezegd verrast. “In haar tweet heeft de minister het niet over een mogelijke vervuiling, maar over de aanwezigheid van PFAS. Vervolgens zegt ze dat ze de resultaten van de analyse gaat meedelen aan de stad (van Chièvres, red.). Maar de stad zegt deze informatie niet ontvangen te hebben.”
- Volgens Crucke is er dus op zijn minst sprake van nalatigheid in deze zaak: “Dezelfde dag nam het Amerikaanse leger op de basis van Chièvres maatregelen: geen openbaar water meer drinken en uitdelen van gebotteld water aan Amerikaanse soldaten. Dit was een voorzorgsmaatregel die genomen moest worden.”
- Loog minister Tellier dan? “Ik hou niet van dat woord. Het draagt veel betekenis met zich mee,” antwoordde Crucke vanmorgen. “Anderzijds denk ik dat niet alles gezegd is in de commissie. En het zal opnieuw gehoord moeten worden, op zijn minst in een speciale commissie”.
- Vandaag moet Tellier dus met een uitleg komen, tijdens een plenaire zitting van het Waalse parlement. En morgen zal de milieucommissie nog de getuigenissen horen van het directiecomité van SWDE en de inspecteur-generaal van SPW Leefmilieu (de overheidsdienst) om licht te werpen op een zaak vol wendingen.
- Hoewel ze dinsdag een solide verdediging voerde en zich staande hield tegenover de parlementsleden, komt er nu dus een nieuw offensief van de oppositie, waar Crucke tegenwoordig deel van uitmaakt.
- In de afgelopen dagen zijn er bovendien opnieuw verschillende brieven opgedoken, waaruit blijkt dat de administratie (SPW) op de hoogte was van de “systematische overschrijding van de norm” in het water van de put en de watertoren van Chièvres en expliciet aan SWDE vroeg “om de acties te communiceren die zijn ondernomen om de PFAS-concentraties te beperken”. De brief dateert van 16 juni 2022.
- Niet alleen de autoriteiten en SWDE waren op de hoogte, maar ook het hoofd van de waterdistributeur. Een paar dagen later, op 24 juni, antwoordde de voorzitter van het beheerscomité dat “SWDE al verschillende mogelijkheden heeft bestudeerd, waaronder de installatie van een tijdelijk filtratiesysteem (met actieve kool) om PFAS tegen te houden. Die werden pas in maart 2023 geïnstalleerd. Met andere woorden, 9 maanden waarin er niets is gebeurd. 9 maanden waarin de 12.000 inwoners van Chièvres en de omliggende dorpen vervuild water hebben gedronken.
- Tellier zelf reageerde ondertussen op Crucke via X: “Het in stand houden van twijfels over mijn oprechtheid lijkt de strategie te zijn waarvoor sommigen hebben gekozen”, zo stelde ze fors. “En toch heb ik dinsdag al een duidelijk antwoord op dit punt gegeven aan het Parlement. En ik heb deze eerste testresultaten (gevraagd in juli 2021), al in september 2021 gecommuniceerd met het gemeentebestuur.”