Key Takeaways
- Het aantal gevallen van mazelen in Europa steeg tot 127.350 in 2024, het dubbele van het aantal in 2023.
- Kinderen jonger dan vijf jaar vertegenwoordigden meer dan 40 procent van deze gevallen, waarbij meer dan de helft in het ziekenhuis moest worden opgenomen.
- De Europese regio was goed voor een derde van alle wereldwijde gevallen van mazelen in 2024.
De Europese regio kende in 2024 een sterke stijging van het aantal gevallen van mazelen, tot 127.350 – het dubbele van het aantal in 2023 en het hoogste aantal sinds 1997. Deze alarmerende trend benadrukt de dringende behoefte aan intensievere vaccinatie-inspanningen in de hele regio. Meer dan 40 procent van deze gevallen betrof kinderen jonger dan vijf jaar, waarvan meer dan de helft in het ziekenhuis moest worden opgenomen. Voorlopige gegevens wijzen op 38 sterfgevallen in verband met mazelen vanaf 6 maart 2025. Dat schrijft UNICEF.
Urgentie van collectieve actie
Terwijl het aantal gevallen van mazelen sinds 1997 over het algemeen was afgenomen, begon in 2018 en 2019 een opleving. Na de COVID-19 pandemie, die de vaccinatiegraad verstoorde, zijn de gevallen in 2023 en 2024 weer aanzienlijk gestegen. Deze toename onderstreept de kwetsbaarheid van gemeenschappen met een ontoereikende vaccinatiegraad en benadrukt de voortdurende dreiging van mazelen.
Regionaal Directeur van de WHO voor Europa, Dr. Hans P. Kluge, gaf een grimmige waarschuwing: “Mazelen zijn terug, en dat is een waarschuwing. Zonder hoge vaccinatiegraad is er geen gezondheidszekerheid.” Hij benadrukte de urgentie van collectieve actie om ondergevaccineerde gemeenschappen te bereiken en verdere uitbraken te voorkomen.
Besmettelijk en kan ernstige complicaties veroorzaken
In 2024 was de Europese regio verantwoordelijk voor een derde van de wereldwijde gevallen van mazelen. Er is een zorgwekkend aantal kinderen dat hun eerste dosis van het mazelenvaccin mist. Regina De Dominicis, regionaal directeur van UNICEF voor Europa en Centraal-Azië, benadrukte de noodzaak van overheidsmaatregelen. Aanhoudende investeringen in gezondheidswerkers zijn essentieel om kinderen te beschermen tegen deze dodelijke en slopende ziekte.
Mazelen blijven een ernstige wereldwijde bedreiging vanwege de zeer besmettelijke aard ervan. Het virus kan ernstige complicaties veroorzaken, zoals longontsteking, diarree en uitdroging. Ook langdurige gezondheidsproblemen, zoals blindheid, kunnen het gevolg zijn van een mazeleninfectie. De ziekte verzwakt het immuunsysteem door het geheugen van eerdere infecties “uit te wissen”, waardoor overlevenden kwetsbaar worden voor andere ziekten.
Groepsimmuniteit
Vaccinatie is volgens UNICEF en de WHO de meest effectieve verdediging tegen mazelen. In verschillende landen is de vaccinatiegraad echter nog steeds onvoldoende. Bosnië en Herzegovina, Montenegro, Noord-Macedonië en Roemenië haalden in 2023 niet de dekkingsgraad van 95 procent die nodig is voor groepsimmuniteit. Roemenië meldde het hoogste aantal gevallen in de regio voor 2024, gevolgd door Kazachstan.
UNICEF en de WHO werken samen met regeringen en partners om uitbraken van mazelen te voorkomen en te bestrijden. Hun inspanningen omvatten betrokkenheid van de gemeenschap, training van gezondheidswerkers, versterking van immuniteitsprogramma’s, ziektesurveillance en inhaalvaccinatiecampagnes. Ze dringen er bij regeringen die te maken hebben met actieve uitbraken op aan om het opsporen van gevallen, het traceren van contacten en noodvaccinatiecampagnes te intensiveren.
Onderliggende oorzaken analyseren
Het is voor alle landen van cruciaal belang om de onderliggende oorzaken van uitbraken van mazelen te analyseren, zwakke punten in hun gezondheidssystemen aan te pakken en epidemiologische gegevens strategisch te gebruiken om immuniteitshiaten te identificeren en te dichten. Het bereiken van aarzelende ouders en gemarginaliseerde gemeenschappen en het aanpakken van ongelijke toegang tot vaccins moeten centraal staan bij deze inspanningen.
Landen zonder huidige uitbraken van mazelen moeten zich voorbereiden door immuniteitshiaten te identificeren en aan te pakken, het vertrouwen van het publiek in vaccins op te bouwen en robuuste gezondheidssystemen in stand te houden.
Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!
