Het wordt langzaamaan duidelijk dat de rentevoeten niet meteen zullen zakken. Beleggers passen zich aan aan die nieuwe realiteit. Wie nog obligaties heeft aan een lage rentevoet, doet ze van de hand.
De obligatie is dood, leve de obligatie: hogere rentevoeten verschuiven kapitaal op de markten
Waarom is dit belangrijk?
De rentevoeten op korte termijn passen zich relatief snel aan, aan de rentesprongen van de centrale banken. Voor de rentevoeten voor obligaties op langere termijn, zoals 10 of 30 jaar, duurt deze aanpassing langer. Maar nu begint het beleggers te dagen: een rentevoet van om en bij de nul procent zien we niet meteen terug.In het nieuws: de massaverkoop van obligaties.
De rentevoet voor een Amerikaanse staatsobligatie met een looptijd van 30 jaar tikt 4,96 procent aan. Dat is het hoogste punt sinds 2007.
- De Verenigde Staten zijn daarin niet alleen. De rentevoet van een Duitse obligatie met eveneens een looptijd van 30 jaar klimt tot 3,192 procent. Dat is het hoogste punt sinds 2011, stipt de Financial Times aan.
- Duitse obligaties werden in Europa steeds gezien als een goede indicator. Duitsland heeft de grootste, en voor een lange tijd had het ook een van de meest gezonde, economieën. De Duitse overheid zou steeds haar rekeningen betalen, dus de rentevoet geeft een eerlijk beeld van de vergoeding die je op kapitaal moet krijgen, en niet op risico.
- In Italië klimt de rentevoet naar 5,45 procent. Italië is eveneens een euroland, die onder het beleid van de ECB staat. Italiaanse banken en overheden opereren dus onder dezelfde rentevoet als Duitsland, maar omdat Italië gezien wordt als een economisch minder sterk land, staat de rentevoet, gekoppeld aan het risico, hoger.
- In het Verenigd Koninkrijk idem: de rentevoet van een obligatie met een dertigjarige looptijd staat op moment van schrijven op 5,05 procent.
Hoger voor langer
Na de laatste bijeenkomst in september van de Federal Reserve (Fed), de centrale bank van de Verenigde Staten, intensiveerde de verkoop van obligaties. Toen maakten Fed-voorzitter Jerome Powell duidelijk dat de rentevoeten nog enige tijd hoog zouden moeten blijven.
- Beleggers maken de rekening. De vergoeding voor het uitlenen van kapitaal gaat omhoog. Wie voor de pandemie nog een Amerikaanse obligatie voor 30 jaar inkocht, ontvangt daar een couponbetaling voor van minder dan 1 procent. Die couponbetaling is onvoldoende om de inflatie bij te benen en het reële rendement van de obligatie wordt negatief.
- Het effect is dat houders van obligaties die lage rente ontvangen, die nu massaal verkopen en dan ‘verse’ obligaties kopen die een rente van tegen de 5 procent opbrengen.
Effect op aandelen
Nu beleggers zich realiseren dat een rendement van om en bij de 5 procent (inflatie niet meegerekend) haalbaar is, zonder een groot risico te lopen, moet ook de aandelenmarkt zich aanpassen.
- De vraag naar obligaties stijgt, wat aandelen minder aantrekkelijk maakt. De prijzen van aandelen zijn bijgevolg gezakt, zowel in de VS als in Europa.
- Beleggers zoeken bij aandelen een hoger rendement dan bij obligaties omdat ook een vergoeding voor het risico verwacht wordt. Als de prijs zakt, voor een anders identiek aandeel, stijgt het rendement.
Vervelend voor overheden
Voor overheden die kapitaal nodig hebben, is dit dubbel vervelend.
- Enerzijds moeten overheden (en bedrijven) hun kosten herfinancieren aan een hogere rente. De Nationale Bank van België becijferde wat dit de overheid zou kosten: 1 miljard euro aan rente alleen.
- De andere piste, niet lenen bij banken maar rechtstreeks bij de burgers, is niet aantrekkelijker. De Staatsbon (een obligatie met een looptijd van 1 jaar) was dan wel een succes, maar die moet nog met interest worden terugbetaald. En die rente ligt hoger dan wat de banken bieden. (cv)
