In ons pensioenstelsel ligt een extra factuur van 13 miljard te wachten. Zonder grondige hervormingen dreigen de geloofwaardigheid en de houdbaarheid van onze pensioenen nog meer onder druk te komen. 

Dat de veroudering van de bevolking onze welvaartsstaat onder druk zet, weten we al lang. Maar toch zijn we er nog altijd niet echt op voorbereid. De volgende dertig jaar komen er in België bijna 1 miljoen extra gepensioneerden bij. En die pensioenen moeten uiteraard betaald worden. 

De jaarlijkse overheidsuitgaven voor pensioenen zullen daardoor tegen 2050 met 13 miljard in euro’s van vandaag toenemen (en dat is nog een vrij optimistische raming). Ter vergelijking, dat komt overeen met het volledige huidige budget voor defensie, openbare orde en veiligheid en huisvesting dat er nog eens bovenop komt. En dat vertrekkend van overheidsfinanciën die al serieus onder druk staan. 

Moeilijk financieel plaatje

Het moeilijke financiële plaatje ondermijnt bij veel mensen het vertrouwen in het pensioenstelsel. Daarnaast leeft ook de vrees dat voor veel mensen het pensioen te laag zal zijn. Een grondige hervorming die de geloofwaardigheid en de houdbaarheid van de pensioenen herstelt, dringt zich dan ook al langer op. 

Tot nog toe hield de overheid het bij beperkte ingrepen, met de verhoging van het minimumpensioen, weliswaar zonder sluitende financiering daarvoor, als meest recente voorbeeld. Het nieuwe voorstel voor de pensioenhervorming van minister Lalieux gaat op die weg verder, en doet niets om de betaalbaarheid van de pensioenen veilig te stellen (integendeel).  

Maatregelen voor sterker pensioenstelsel

De maatregelen om ons pensioenstelsel te versterken zijn evenwel al lang gekend: veel meer mensen aan het werk, minder vervroegde uittreding, een sanering van de vrijgestelde periodes (periodes waarin niet gewerkt wordt, maar wel pensioenrechten opgebouwd worden), bijsturing van de hoogste ambtenarenpensioenen en een zekere harmonisering van de verschillende pensioenstelsels. 

Zonder ingrepen om de stijgende pensioenfactuur op te vangen, dreigt de overheid de komende jaren te moeten besparen op kerntaken of de al zware belastingdruk nog verder op te drijven.      

De auteur Bart Van Craeynest is hoofdeconoom bij Voka