Oudere personen lopen een groter risico dat ze snel in hun eigen leugens beginnen te geloven. Amper vijfenveertig minuten volstaan om hen te laten geloven in onwaarheden die ze eerder zelf hebben uitgesproken. Dat is de boodschap van een onderzoek van wetenschappers aan de Brandeis University in de Amerikaanse staat Massachusetts, gebaseerd op de registratie van de hersenactiviteiten van tweeënveertig jongere en oudere volwassenen.
De respondenten dienden een vragenlijst met meer dan honderd vragen te beantwoorden over hun activiteiten de dag voordien. Ouderen, tussen zestig en tweeënnegentig jaar oud, bleken nadien het gemakkelijkst de uitgesproken leugens als waarheid aan te nemen.
“De respondenten hadden de opdracht gekregen de helft van de gestelde vragen met een leugen te beantwoorden,” verduidelijkt onderzoeksleider Laura Paige, psychologe aan de Brandeis University. “De oudere groep bleek daarbij significant meer geneigd te zijn om een verhaal dat ze eerder met een bewuste leugenachtige inhoud hadden verteld, korte tijd later als een waarheid te accepteren.”
“Er moet dan ook worden geconcludeerd dat oudere bevolkingsgroepen een grotere moeite ervaren om waarheden en verzinsels van elkaar te kunnen onderscheiden.”
Werkgeheugen
“Aan de respondenten was immers vijfenveertig minuten na de eerste vragenronde gevraagd dezelfde enquête te beantwoorden,” aldus de onderzoekers. “Dit keer hadden de deelnemers echter de expliciete opdracht gekregen om alle vragen waarheidsgetrouw te beantwoorden. Oudere volwassenen bleken, in vergelijking met de jongere groep respondenten, eerder geneigd te geloven in de leugens die ze eerder zelf hadden verspreid.”
“De scans tonen bovendien aan dat bij dit fenomeen hersenprocessen zijn betrokken die ook bij het werkgeheugen worden gehanteerd. Deze bevinding suggereert dat een leugen de mogelijkheid zich in het geheugen te nestelen en zich als een waarheid te laten herkennen.”
“Liegen verandert de herinnering,” benadrukt Paige. “Het gedrag vormt een nieuwe herinnering aan een feit dat nooit is gebeurd.”