De wetenschap heeft in de strijd tegen hiv een belangrijk stap gezet. Dat zeggen artsen van de Temple University en de University of Nebraska. De wetenschappers zijn er immers in gelukt om het hiv-virus bij muizen te vernietigen. Die prestatie kan volgens de artsen in de strijd tegen aids een cruciale doorbraak blijken. Ze wijzen er immers op voor de eerste keer sinds de uitbraak van de wereldwijde aidsepidemie veertig jaar geleden een bewijs is geleverd dat een volledige eliminatie van het hiv-virus mogelijk is.

Momenteel leven wereldwijd 37 miljoen mensen met het virus. De besmetting hoeft niet langer dodelijk te zijn, want een cocktail geneesmiddelen kan beletten dat het virus zich verder kan verspreiden. Een definitieve genezing is voorlopig echter nog niet mogelijk.

Combinatie

De Amerikaanse onderzoekers lukten erin om het hiv-virus volledig uit de genen van geïnfecteerde muizen te halen. “Daarmee hebben we een eerste stap gezet op een traject dat naar een behandeling voor menselijke patiënten kan leiden,” benadrukt onderzoeksleider Kamel Khalili, professor neurowetenschappen aan de Temple University.

De huidige behandelingen kunnen de besmetting wel onder controle houden, maar leiden niet tot een genezing. Deze antiretrovirale therapieën kunnen de verspreiding van het virus blokkeren, maar de patiënt moet de behandeling zijn verdere leven volgen. De nieuwe aanpak zou wel tot een volledige genezing kunnen leiden.

Het team van Kamel Khalili maakte nochtans eveneens gebruik van de traditionele antiretrovirale aanpak. Die cocktail van geneesmiddelen moest ervoor zorgen dat het hiv-virus zich niet langer kon verspreiden. De onderzoekers vulden dat proces echter aan met een behandeling die de genen van de besmette muizen moest modificeren.

Op die manier slaagden de wetenschappers erin de resterende clusters van verzwakte hiv-cellen te elimineren. Daardoor kon de behandeling het hiv-chromosoom definitief uit het lichaam van de muizen verwijderen. Dat liet toe om de dieren officieel genezen te verklaren.

Primaten

“Het onderzoek toont dat we het virus hebben kunnen uitroeien,” zegt mede-onderzoeker Howard Gendelman, professor neurodegeneratieve aandoeningen aan de University of Nebraska. “Dat proces heeft verscheidene jaren in beslag genomen. We hebben immers alle mogelijke weefsels gecontroleerd waar zich mogelijk nog geïnfecteerde cellen zouden kunnen verbergen.”

“De resultaten tonen dat het mogelijk is om een hiv-infectie ongedaan te maken. Dat betekent echter niet dat we aan de patiënten onmiddellijk een behandeling kunnen aanbieden. Daarvoor moet nog een lange weg worden afgelegd.”

Inmiddels is professor Khalili gestart met een gelijkaardige studie op primaten. “Het kan tussen negen maanden en een jaar duren vooraleer met zekerheid kan worden bevestigd dat ook hier het virus is uitgeroeid,” aldus de onderzoeker. “Indien ook die evaluatie een positief resultaat oplevert, kan mogelijk volgende zomer met een klinisch onderzoek van start worden gegaan.”

Eerder dit jaar was in de strijd tegen hiv ook al hoopvol nieuws gemeld. Toen hadden wetenschappers gewag gemaakt van een tweede patiënt die met succes een stamcel-behandeling had ondergaan. Ook daar waren de behandelende artsen erin gelukt elk spoor van het virus uit het bloed van de patiënt te elimineren.