In het nieuws: Jambon heeft maandagnamiddag tijdens zijn Septemberverklaring de details van het Vlaamse begrotingsakkoord voor 2024 gedeeld.

• “Ondanks moeilijke omstandigheden blijft de begroting op koers. We gaan richting een evenwicht in 2027”, zei Jambon bij de start van Septemberverklaring.
• Jambon legde meteen de focus op de arbeidsmarkt. “De Vlaams werkzaamheidsgraad piekt op 77 procent. Daarmee doen we het 2 procentpunten beter dan bij de start van deze regeerperiode. Dat is ook 2 procentpunten beter dan het Europese gemiddelde”, aldus de Vlaamse premier. “Toch is er nog werk van de winkel. We streven naar een werkzaamheidsgraad van 80 procent.”

Meer plekken in de kinderopvang

De Vlaamse regering wil meer mensen aan het werk krijgen door onder meer te investeren in de kinderopvang. Veel gezinnen zien zich genoodzaakt om minder te werken omdat ze geen opvang vinden.

• Vlaanderen wil nu jaarlijks 270 miljoen euro extra investeren in die sector. Daarmee stijgt het investeringsbedrag van 800 miljoen euro vandaag naar 1,1 miljard euro volgend jaar. “In 2019, bij de start van de regeerperiode was het nog geen half miljard euro”, voegde Jambon eraan toe.
• Er komen 5.000 nieuwe plaatsen in de kinderopvang. Het totale aantal stijgt daardoor tot 100.000.
• Werkende ouders krijgen voorrang in hun zoektocht naar een geschikte opvangplaats voor hun kroost.
• Voorts zal de Vlaamse regering bedrijven motiveren om hun medewerkers te helpen een opvangplaats te vinden. “Dat kan zijn in de buurt van waar de gezinnen wonen, of langs de route op weg naar het werk”, aldus Jambon. “Ouders kunnen op die manier hun carrière alsnog verder uitbouwen.”

Hogere jobbonus

Verder hebben Jambon en zijn team de jobbonus verhoogd.

• De jaarlijkse bonus wordt opgetrokken van 600 naar 700 euro voor werknemers met de laagste inkomens. “Het verschil tussen een werkloosheidsuitkering en een loon moet groot genoeg zijn. Zoniet, blijven de mensen te lang werkloos of inactief.”
• De groep mensen die in aanmerking komt voor de jobbonus wordt vergroot tot zo’n 1 miljoen werknemers. “Dat is ongeveer 40 procent van de 2,5 miljoen Vlaamse werknemers”, verduidelijkte de Vlaamse premier.
• Concreet zal wie bruto minder dan 3.100 euro verdient, een jobbonus krijgen. Momenteel is de drempel 2.900 euro.

Geen duurdere dienstencheques

Tijdens de begrotingsgesprekken lag ook een wijziging van dienstencheques op tafel. Bedoeling was om die duurder te maken, maar die aanpassing werd uiteindelijk niet opgenomen in het Vlaamse begrotingsakkoord.

• Wie dienstencheques koopt, betaalt 9 euro per cheque. Maar het is mogelijk om 20 procent van de aankoop terug te vorderen via de belastingaangifte, waardoor de feitelijke prijs uitkomt op 7,2 euro.

Meer anciënniteit voor zij-instromers

De Vlaamse regering wil meer mensen leerkracht laten worden. Die doet daarbij onder meer een beroep op zogenaamde zij-instromers. Dat zijn mensen uit de privésector die aan de slag gaan in het onderwijs.

• Eerder werd al beslist dat ze tien jaar anciënniteit mochten meenemen naar hun nieuwe job. De regering heeft dat nu opgetrokken tot vijftien jaar. “En dat voor leraren van álle vakken en voor directies in het basis- en secundair onderwijs”, voegde Jambon er nog aan toe.

Extra: Vlaanderen maakt ook 15 miljoen euro vrij om te investeren de lerarenopleiding. “De lat moet stevig hoger. Meer ambitie en excellentie”, merkte Jambon op.

Premie tot 5.000 euro voor wie een elektrische wagen koopt

Wie volgend jaar een elektrische wagen koopt, komt in aanmerking voor een premie tot 5.000 euro.

• De premie geldt voor een dertigtal modellen uit het kleinere segment, die minder dan 40.000 euro inclusief btw kosten. Dat weet De Tijd.
• De premie wordt wel afgebouwd. In 2025 daalt die tot 4.000 euro, in 2026 tot 3.000 euro. 
• Ook wie een tweedehandswagen koopt, komt in aanmerking voor een premie. In dat geval bedraagt de premie 3.000 euro. Die daalt tot 2.500 euro in 2025 en 2.000 euro in 2026.

Vervroegde stopzetting premie zonnepanelen

Vlaanderen heeft wel beslist om de premie voor zonnepanelen vervroegd stop te zetten.

• Nu geeft de overheid nog 750 euro per installatie. Normaal zou die tussenkomst vanaf volgend jaar dalen tot 375 euro, maar die wordt nu bij de start van het jaar volledig afgeschaft.
• “Het is aangetoond dat investeringen in zonnepanelen rendabel zijn zonder overheidssteun”, aldus Vlaams Energieminister Zuhal Demir (N-VA).

Andere premies worden verlengd

• De premie voor sloop- en heropbouw wordt structureel verlengd. Die bedraagt 10.000 euro.
• Daarnaast raakt Vlaanderen niet aan de renovatiepremies voor de laagste en middelste inkomenscategorieën. Het was oorspronkelijk de bedoeling om begin volgend jaar het steunpercentage voor een investering in isolatie, ramen en deuren of een warmtepomp te verlagen.

Geen hogere energiefactuur

Demir wou ook de groenestroomcertificaten aanpakken, maar kon daar tot nu toe geen overeenkomst over sluiten met Open VLD en cd&v. Dat zou er normaal toe leiden dat de energiefactuur begin volgend jaar met 40 euro zou stijgen. Demir krijgt nu 67 miljoen euro van de regering om de factuur niet te laten stijgen.

Ook dit nog

Dit zijn nog enkele wijzigingen uit het Vlaamse begrotingsakkoord die in het oog springen:

• De loonkostenkorting die bedrijven krijgen als ze oudere werknemers aanwerven, wordt ingeperkt.
• Bijkomende financiering voor het leerlingenvervoer in het bijzonder onderwijs.
• Budget om 3.000 nieuwe studentenkoten te bouwen voor studenten die het financieel wat moeilijker hebben.

(evb)