Alles leek heel even rozengeur en maneschijn op de beurzen. De voorjaarsrally zorgde ervoor dat heel wat activaklassen met dubbele cijfers groeiden. Bitcoin?: + 42 procent, Tesla: +92 procent, de Bel20: +20 procent als je van oktober 2022 begint te tellen. Geen vuiltje aan de lucht. Of zitten we hier met een ‘fake rally’, ook wel een ‘echo bubble’ genoemd?

Terwijl de rentevoeten bijven stijgen en ook de inflatie hardnekkig blijft, gaat iedereen ervan uit dat de economische wetten niet meer gelden. Zelfs de fameuze Philips-curve die, voor de economen onder ons, één van de pijlers van onze macro-economische opleiding was, zou niet meer gelden. De Nieuw-Zeelandse econoom William Phillips toonde aan dat toenemende inflatie alleen kan worden afgeremd door een toenemende werkloosheid. En wat zien we vandaag? De inflatie neemt toe, maar ook de werkgelegenheid neemt toe.

De economische wetten gelden niet meer

Optimisten onder de beleggers zouden dit een nieuw paradigma noemen, net zoals we dat ooit hebben gekend in de jaren 2000 met technologie-aandelen. Toen werd gezegd dat winst niet belangrijk was, maar dat een bedrijf pas goed was als het heel veel geld verloor. 

Voorspellingen van economen zijn effectief onbetrouwbaar, maar dat betekent niet dat er geen economische wetten zouden bestaan. Tot nader order is de Philips-curve nog altijd juist totdat het tegendeel bewezen is en remmen de beurzen af bij stijgende rentevoeten en bij een veel strakker monetair beleid.

Het woord van 2023?

Het begrip dat weleens kan uitgroeien tot het woord van 2023, na ‘Ponzi-schema’ in 2022 , is ‘echo bubble’.

Een echo bubble is een korte opleving van de beurzen, een rally die plaatsvindt nadat de beurzen met minimum 35 procent zijn gezakt. Die opleving wordt zo genoemd omdat ze een kleinere rally vormt dan de hele grote die voorafging, een echo als het ware. 

Die echo bubble heeft volgens Ruchir Sharma, de voorzitter van vermogensbeheerder Rockefeller International, de volgende kenmerken:

• De stijging kan oplopen tot 20 procent.
• Ze kan zelfs tot 4 keer na elkaar plaatsvinden na een grote daling van de beurzen.
• Het is een tijdelijke rally want daarna zakt de beurs weer onder haar niveau.
• Meestal moet de beurs met 70 procent zakken van haar topniveau om dan terug in een echte hausse terecht te komen.

De psychologie van de belegger

De reden dat deze bubbles plaatsvinden heeft te maken met de psychologie van de belegger. Zij die nu op de trein van de beursrally stappen hebben een enorm FOMO gehalte – een ‘fear of missing out’. Bovendien leert het recente verleden aan heel wat beleggers dat er wel grote stijgingen mogelijk zijn, zodat dit gedrag wordt herhaald, soms tegen beter weten in. 

De Dow in 1929 en de Nasdaq in 2000

Er vonden sinds 1930 al 10 beursdalingen plaats van meer dan 35 procent waar er telkens echo bubbles plaatsvonden. De echte opgang van de beurzen begon meestal pas na 3 jaar, nadat de beurzen 70 procent onder hun topniveau zaten. 

Een mooi voorbeeld was de rally na de crash van 1929 waarna er een heropleving was van 48 procent om finaal terug te zakken tot 1932, waarna de rally pas echt startte.

De dotcomcrash van 2000 tot 2002 leerde dat de Nasdaq eerst met 70 procent moest dalen, om vervolgens 15 jaar nodig te hebben om terug tot zijn vorige piek te stijgen. De Nasdaq stond in maart 2000 op bijna 5.000 punten en zou daar pas terugkeren in 2015. Tussen het diepste punt en het hoogtepunt vonden er nog 3 echo bubbles plaats.

Is de eerste echo bubble gepasseerd?

Wie de beurzen op de voet volgt, ziet dat de eerste echo bubble al heeft plaatsgevonden. De Nasdaq spurtte begin dit jaar van 10.300 punten naar 12.200 om terug te zakken tot 11.600 punten. Een aandeel zoals Amazon stormde het jaar in met een stijging van 85 dollar tot 113 dollar in februari, terwijl het nu terug op 93 dollar noteert. 

De Europese beurzen waren de echte winnaars van de laatste maanden, waar de stijging al vroeger plaatsvond dan begin dit jaar, in tegenstelling tot de Amerikaanse indexen.  De Bel20 begon al in september 2022 te stijgen, van een goede 3.400 punten naar net geen 4.000 punten. Dit wel nadat de index in begin 2022 nog op 4.400 punten had gestaan. Vandaag houdt de Bel20 zijn niveau van net onder de 4.000. Het mag wel niet verbazen als de index één dezer weken toch opnieuw de weg naar beneden inzet.

Xavier Verellen is auteur en ondernemer (www.qelviq.com)