Mathias Döpfner, de grote baas van de Duitse mediareus Axel Springer (Bild, Welt, Politico), schetste in een brief aan het personeel hoe hij de toekomst van de journalistiek ziet in een wereld waarin artificiële intelligentie een almaar grotere rol gaat spelen. Dit waren zijn vijf kernboodschappen.

1. Geen papier meer

“Ons doel is Digital Only“, verklaarde Döpfner, die eerder al het einde van de papieren kranten aankondigde. Maar tegelijkertijd benadrukte hij dat de volledige omschakeling niet op korte termijn zal plaatsvinden. “Print is nu nog winstgevend en onmisbaar voor lezers en reclameklanten. Daarom zal de volledige omschakeling naar digitaal nog enkele jaren duren.”

2. AI legt lat hoger voor journalisten

Artificiële intelligentie zoals de slimme chatbot ChatGPT zal veel standaardklusjes van journalisten kunnen overnemen. Döpfner maakt een onderscheid tussen “creatie” (origineel werk) en “productie” (zoals het samenbrengen van reeds beschikbare informatie).

“Journalistieke creatie wordt de kern van ons werk. Journalistieke productie wordt een bijproduct, meer en meer technisch ondersteund en geautomatiseerd”, zegt de grootste mediabaas van Europa. “Het creëren van exclusieve en aantrekkelijke inhoud blijft onvervangbaar en wordt nog belangrijker voor het succes van mediahuizen. Alleen degenen die de beste originele inhoud creëren zullen overleven.”

3. Decentrale organisatie

Axel Springer heeft zijn twee Duitse topmerken, Bild en Welt, opgesplitst in twee apart opererende entiteiten met elk een eigen CEO. Dat is volgens Döpfner de weg die Axel Springer verder wil inslaan.

“De nieuwe organisatie van Bild en Welt zal op een meer gedecentraliseerde, onafhankelijke, ondernemende manier worden geleid, met meer nabijheid tot de markt en de klanten. Wij geloven niet in centralisme, meer synergie, meer matrix. In plaats daarvan willen we meer ondernemerschap. Meer verantwoordelijkheid.”

Maar beide merkengroepen worden wel nog ondersteund door centrale ondersteunende divisies, zoals marketing, finance, technologie en human resources.

Internationaal heeft Axel Springer grote ambities met het in 2021 gekochte nieuwsmerk Politico, dat in de VS op korte tijd een challenger geworden is voor de gevestigde kwaliteitsmedia. Er komt een nieuw hoofdkwartier in New York. Döpfner wil van Axel Springer een “transatlantische” groep maken.

4. Lagere kosten

De topman van Axel Springer (18.000 werknemers, waarvan 3.400 journalisten) kondigde ook een besparingsplan aan. Gecombineerd met toenemende inkomsten moet dat de jaarlijkse winsten met 100 miljoen euro opkrikken. “Onafhankelijke journalistiek kan alleen samengaan met economisch succes”, zegt Döpfner.

Hij plakte geen getal op het aantal jobs dat zal verdwijnen, maar het banenverlies zal vooral te vinden zijn in centrale functies. “In de newsrooms zal vooral worden bespaard op de productie en op functies die door het gebruik van moderne technologie slanker of volledig overbodig worden.”

5. Waakhond voor de democratie

Döpfner zegt dat ook in het nieuwe digitale tijdperk de media een rol te spelen heeft in het bewaken van de democratie. “Wij zijn er vast van overtuigd: de vrije democratische samenleving heeft slimme, kritische en onafhankelijke journalistiek nodig.”

(as)