Key takeaways
- Belgen werken steeds vaker in Luxemburg, Frankrijk en Duitsland.
- Binnenkomende grensarbeiders komen voornamelijk uit Frankrijk.
- Bedrijven profiteren van de aanwerving van buitenlands talent, maar worden geconfronteerd met complexiteiten in verband met belastingen en sociale zekerheid.
Er zijn de laatste jaren schommelingen geweest in het grensoverschrijdend werken, vooral met Frankrijk en Luxemburg. Uit gegevens van het Nationaal Instituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (INAMI) blijkt dat ongeveer 86.000 Belgen medio 2024 de grens overstaken om te werken. Dat is 63 procent van alle grensoverschrijdende tewerkstelling. Dit cijfer is bijna 6 procent lager dan in 2019, maar blijft jaar na jaar stabiel.
Tegelijkertijd pendelen ook veel buitenlandse werknemers naar België. Meer dan 51.500 grensarbeiders uit buurlanden maakten de omgekeerde reis. Dit is een daling van ongeveer 2 procent ten opzichte van het jaar daarvoor. Over een periode van vijf jaar is deze daling echter minimaal, slechts 0,6 procent. SD Worx, de grootste payrollserviceprovider van België, heeft de laatste INAMI-gegevens geanalyseerd.
Trends en veranderingen per land
Een opmerkelijke trend is de aanzienlijke daling van het aantal Belgen dat in Nederland werkt. In vijf jaar tijd is dit aantal met bijna 10.000 werknemers gedaald. Het aantal Belgen dat in Luxemburg, Frankrijk en Duitsland werkt, is daarentegen gestegen. Deze groei heeft de aanzienlijke daling in Nederland (-31 procent) echter niet volledig gecompenseerd. In totaal is de uitgaande grensarbeid in vijf jaar tijd met 6 procent gedaald.
Luxemburg is de belangrijkste bestemming voor Belgische grensarbeiders en biedt onderdak aan meer dan de helft (57 procent) van hen. De meesten wonen in de Belgische provincies Luxemburg en Luik, waar hun aantal in vijf jaar tijd met 9 procent is gestegen. Een kwart van de Belgische grensarbeiders werkt in Nederland. Het aantal Belgische werknemers in Duitsland is de afgelopen vijf jaar ook met 5 procent gestegen, terwijl het aantal Belgen dat in Frankrijk werkt tussen 2019 en 2024 met 4 procent is gestegen.
Inkomende grensoverschrijdende werkgelegenheidstrends
Valérie t’Serstevens, Legal HR Managing Consultant bij SD Worx, belicht de voordelen en uitdagingen van aanwerving over de landsgrenzen heen. Talent aantrekken uit het buitenland kan voordelig zijn voor bedrijven, vooral wanneer ze te kampen hebben met aanwervingsproblemen. Het brengt echter ook complexiteiten met zich mee. Zo zou een Franse werknemer die toestemming heeft om één dag per week thuis te telewerken voor een Belgische werkgever, nog steeds onderworpen zijn aan de Franse belasting. De ontwikkeling van telewerken kan gevolgen hebben voor de sociale zekerheid, de lonen en de arbeidsomstandigheden.
Wat inkomende grensarbeiders in België betreft, zijn de cijfers relatief stabiel gebleven ten opzichte van 2019 (een daling van 0,6 procent). Het aantal werknemers uit Nederland (-12 procent), Duitsland (-24 procent) en Luxemburg (-11 procent) daalde. Alleen het Franse personeelsbestand zag een stijging (+4 procent).
Werkgelegenheidsgegevens per land
Franse werknemers blijven de dominante groep, goed voor driekwart van alle inkomende grensoverschrijdende banen. Ongeveer 15.000 Fransen werken in de provincie Henegouwen. Dit wordt gevolgd door Namen (12.386), Luxemburg (3.661) en West-Vlaanderen (3.311).
De stijging van het aantal Franse werknemers is vooral uitgesproken in Namen (+10.850) en Oost-Vlaanderen (+2.237) in vergelijking met vijf jaar geleden. Oost-Vlaanderen en Antwerpen hebben de meeste Nederlanders in dienst, met respectievelijk 7.018 en 2.595. Oost-Vlaanderen heeft een aanzienlijke toename van 3.128 Nederlandse werknemers, terwijl Antwerpen 2.413 minder Nederlandse werknemers in dienst heeft dan vijf jaar geleden. Limburg komt op de derde plaats met 530 Nederlandse werknemers in 2024.
De volgorde van landen met de meeste grensarbeiders (die België binnenkomen) is als volgt:
- Frankrijk (39.252 of 76 procent van de binnenkomende grensarbeiders)
- Nederland (10.917 of 21 procent)
- Duitsland (904 of 2 procent)
- Luxemburg (508 of 1 procent)
Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier! (uv)