Het voorbije jaar hebben huishoudens in de Verenigde Staten ongeveer 51 miljoen ton plastic afval geproduceerd. Maar van die voorraden werd uiteindelijk amper 2,4 miljoen ton gerecycleerd. Dat staat in een rapport van de milieugroep Greenpeace.
Het recyclageniveau van plastic bereikte volgens Greenpeace in de Verenigde Staten begin vorig decennium een piek van 10 procent. Nu is er nog amper van 5 procent sprake. Er moest de voorbije jaren dan ook een geleidelijke daling worden opgemerkt.
Die terugval werd nog meer duidelijk toen China vier jaar geleden besliste om niet langer plastic afval uit het Westen te aanvaarden. Tegelijkertijd neemt de productie van nieuw plastic snel toe. Dat is een weerspiegeling van de aanhoudende groei van de petrochemische industrie en zorgt tevens voor een daling van de kosten van het nieuwe product.
Verantwoordelijkheid
Lisa Ramsden, campagneleider bij de Amerikaanse afdeling van Greenpeace, wijst voor de problematiek onder meer naar de fabrikanten van allerlei consumptiegoederen. “Vele bedrijven blijven massaal plastic consumeren en hebben recyclage als oplossing voor het afvalprobleem naar voren geschoven”, verduidelijkt ze. “Daarbij hebben ze de verantwoordelijkheid van zich afgeschoven.”
Greenpeace wijst erop dat amper twee van de zeven categorieën plastic op grote schaal in de Amerikaanse recyclagecentra worden aanvaard. Die twee producten zijn polyethyleentereftalaat (PET) en high density polyethylene (HDPE). De eerste stof wordt vaak gebruikt in flessen voor water en frisdranken, het andere materiaal kan worden aangetroffen in verpakkingen voor melk, shampoo en schoonmaakmiddelen.
“Dat producten in theorie recycleerbaar zijn, betekent echter niet dat ze in praktijk ook daadwerkelijk worden herwonnen”, stipt Greenpeace aan. “Bij PET-producten werd vorig jaar een recyclageniveau van 20,9 procent geregistreerd. Bij HDPE-materialen was er sprake van een herwinning van 10,3 procent. In beide gevallen lagen die niveaus iets lager dan het jaar voordien.”
De andere categorieën plastic – met inbegrip van kinderspeelgoed, plastic zakken, verpakkingen voor yoghurt en margarine, koffiebekers en meeneemmaaltijden – lieten recyclageniveaus van minder dan 5 procent optekenen.
“Deze producten dragen vaak een recyclage-symbool op hun etiketten, maar in praktijk lijkt een herwinning vaak bijzonder moeilijk”, merkt Greenpeace op. “Dat heeft vaak te maken met een gebrek aan geschikte recyclage-installaties, maar ook moet worden vastgesteld dat ingezamelde producten niet voor de aanmaak van nieuwe artikelen worden gebruikt.”
Kostprijs
Greenpeace ziet verscheidene redenen voor de gebrekkige plastic-recyclage. “In eerste instantie blijkt het bijzonder moeilijk om de enorme hoeveelheden plastic afval efficiënt te verzamelen”, voert de milieugroep aan. “Bovendien is het vaak onmogelijk om de verschillende soorten plastic voldoende te sorteren om een verwerking tot een nieuw product mogelijk te maken.”
“Verder moet worden vastgesteld dat het recyclageproces op zichzelf een schadelijke invloed heeft op het leefmilieu. Werknemers kunnen aan giftige chemicaliën worden blootgesteld, terwijl tevens met de vorming van microplastics rekening moet worden gehouden.”
“Tevens blijft er steeds een dreigende contaminatie van het plastic door contact met andere producten op verzamelpunten, waardoor het materiaal voor de verpakking van levensmiddelen niet langer geschikt is.”
“Tenslotte vormt ook de prijs een cruciaal knelpunt. Het recyclageproces is vaak onbetaalbaar duur. Nieuw plastic kan veel gemakkelijker worden geproduceerd, is aanzienlijk goedkoper en heeft een hogere kwaliteit. Dit ontmoedigt het gebruik van gerecycleerde materialen als grondstof.”
Volgens Ramsden moet opnieuw naar het gebruik van glazen verpakkingen, zoals in het verleden gebeurde, worden gestreefd. Greenpeace voegt eraan toe dat in een aantal landen al enkele initiatieven worden opgezet om het gebruik van plastic te beperken.
(ns)