“Gezinnen sparen opbrengst btw-verlaging op energie massaal op”

De Gentse economieprofessor Gert Peersman is er al maanden van overtuigd dat de btw-verlaging op energie een ondoordachte en dure maatregel is om de energiefactuur van de gezinnen te dempen. Nieuwe studiegegevens zouden dat nu bevestigen.

Peersman en zijn collega Joris Wauters gingen op basis van enquêtes van de UGent en de Nationale Bank bij de gezinnen na wat het effect is van de recente steunmaatregelen van de overheid. Een groot deel van de energiesteun is beland op de spaarboekjes van Belgische gezinnen, is de conclusie, zo meldt De Standaard.

Zo werd het financiële voordeel van de btw-verlaging op gas en elektriciteit voor het grootste deel opgespaard, is uit de bevraging af te leiden. Dat wijst er volgens de onderzoekers op dat de maatregel te algemeen is en te weinig gericht op de meest noodlijdende gezinnen.

“Maatregelen missen doel”

“De btw-verlaging en energiecheques zijn niet nodig voor een doorsnee gezin, laat staan voor de hogere inkomens”, zegt Peersman aan de krant. “Tegelijk slaan de maatregelen wel een enorm gat in de begroting.”

Financieel solide gezinnen zouden bijna driekwart opsparen van wat de btw-verlaging oplevert. “Als je weet dat deze gezinnen door de overheid het meest gesubsidieerd worden bij een btw-verlaging omdat ze gemiddeld hogere facturen hebben, kan je alleen maar concluderen dat de maatregel weinig heeft opgeleverd”, besluiten de onderzoekers.

Ook de economen van Belfius plaatsen vraagtekens bij de algemene energiesteun. “Het lijdt geen twijfel dat de hoge energiefactuur voor mensen met een laag inkomen moet opgevangen worden”, schrijven ze in een analyse. “In dat opzicht is het basispakket energie aan verlaagde prijs (196 euro per maand) een doelgerichte maatregel. Mensen met een vast energiecontract kunnen er geen aanspraak op maken en de hogere inkomens zullen de steun gedeeltelijk moeten terugbetalen via hun belastingbrief.”

“Maar de regering voerde ook heel wat algemene steunmaatregelen door waarvan iedereen profiteert, denk maar aan de permanente verlaging van de btw op gas en elektriciteit. De vraag is hoelang de regering dergelijke dure algemene maatregelen kan volhouden wanneer we met langdurig hogere energieprijzen geconfronteerd worden.”

Energiezuinigheid

De vergelijking met de coronacrisis gaat volgens de Belfius-economen maar gedeeltelijk op. “Ook de COVID-crisis heeft veel geld gekost, maar de meeruitgaven waren tijdelijk van aard en verdwijnen nu de pandemie onder controle is. Als de huidige energiecrisis jarenlang aanhoudt, wordt het moeilijker om bedrijven en gezinnen te blijven ondersteunen. Zo’n beleid stimuleert ook het energiegebruik, terwijl we met energie zuiniger zullen moeten omspringen.”

(kg)

Meer