Gemaakt door mensenhanden

‘Wij als soort oefenen voor het eerst zo’n kracht uit op de planeet dat we die verschoven hebben van het ene geologische tijdperk naar het volgende’, zegt de Nederlandse Nobelprijswinnaar en klimaatdeskundige Paul Crutzen. Dat inspireerde de Canadese fotograaf Burtynsky om dit zogenaamde ‘antropocene tijdperk’ vast te leggen in een spraakmakende documentaire en fotoreeks van Edward Burtynsky.

Anthropocene: The Human Epoch is een documentaire van Jennifer Baichwal, Nicholas de Pencier en Edward Burtynsky, die een even prachtig als hartverscheurend beeld schetsen van de invloed van de mens op de aarde. We zijn door onze eigen hand in het antropoceen beland en over miljoenen jaren zullen geologen iets opdiepen en zeggen: ‘Dit is van het antropoceen, toen de mens de dominante soort op aarde was.’ Burtynsky zegt dat hij met de film en fotoreeks vooral bewustwording wil creëren, zonder oordeel. ‘Het is te makkelijk om te zeggen ‘dit is goed en dit is fout’. Het is wat het is en we moeten vooral beseffen welke enorme impact we hebben op onze aarde. Wij zijn allemaal de managers van onze planeet.’

Grondcirkels

De ondergrond van de Uralkali-kaliummijn in het Russische Berezniki. Kalium wordt gebruikt voor kunstmest en in verschillende industriële processen. De spiraalvormige patronen komen tot stand door de grote machines die gebruikt worden om het kalium uit te graven.

Lot van het bos

Boomstammen worden aangevoerd naar een zagerij in Makoko, een deel van het Nigeriaanse Lagos. De bomen komen uit het binnenland, dat in een razendsnel tempo ontbost wordt. De stammen drijven via de rivier naar zagerijen en markten.

Witte muren

De Cava di Canalgrande-sectie van Carrara’s marmergroeve. Michelangelo zijn David is gehouwen uit één blok Carrarisch marmer. Vandaag komt ongeveer 18 procent van ’s werelds marmerproductie uit Italië.

Geologische tijd

Lagen van sedimentair gesteente aan het strand van Itzurun in Spanje. Ooit lag deze rots op de bodem van de oceaan. Het bevat een ‘archief’ aan mineralen van 60 miljoen jaar oud. Het is de enige foto in de reeks van iets wat niet door mensenhanden gemaakt is, maar wel door onze impact letterlijk boven water gekomen is.

Over ’t water

Dumpplaats van fosforafval in Lakeland in Florida. Het winnen en verwerken van fosfaat zorgt voor afval van opgeloste chemische residu’s. Fosfaten zijn belangrijke bouwstoffen voor agrarische meststof.

De prijs van olie

Petroleum wordt vaak gestolen uit de pijplijnen die door de Nigerdelta lopen.
Dit soort van diefstal heet ‘bunkering’ en resulteert in grote lekken die in de nabije omgeving bossen en waterlopen vergiftigen.

Groene velden

Wegen dwars door een palmolieplantage op het eiland Borneo van Maleisië. Het verbouwen van palmolie op grote schaal wordt verantwoordelijk gesteld voor de massale ontbossing en het verdwijnen van bedreigde diersoorten in het gebied.

Sloppenwijk op stelten

De Makoko-community van Lagos in Nigeria. Omdat de kustpopulatie geëxplodeerd is, creëren minder fortuinlijke inwoners een soort van sloppenwijken op palen dieper in de lagune van Lagos.

Bouwen van berg

De Carbonera-marmergroeve in het Italiaanse Carrara. In deze regio in Toscane wordt al sinds de Romeinse tijd zwaar gedolven naar het beroemde marmer van hoge kwaliteit.

Artificiële heuvels

Restanten van steengruis en rotsen, uitgegraven uit de Chuquicamata-kopermijn in Calama, Chili. De kopermijn is al meer dan een eeuw actief en een van de grootste ‘openputmijnen’ ter wereld.