Er zijn plannen gelekt van de Europese Commissie om investeringen in sommige aardgas- en kernenergieprojecten als “groen” of “transitioneel” te definiëren. De voorwaarde is wel dat zij aan specifieke criteria voldoen. Zo moeten ze bijvoorbeeld meer vervuilende kolencentrales vervangen, weet Euractiv.
Gelekt: ontwerpvoorstel EU om gas en kernenergie op te nemen in lijst van groene industrieën
Waarom is dit belangrijk?
De laatste maanden was er duidelijk verscheurdheid in de EU over dit dossier. Zo ziet Frankrijk, samen met een hoop Oost-Europese landen, atoomenergie als essentieel bij de transitie naar een koolstofarme toekomst. Duitsland is, samen met onder meer Oostenrijk en Portugal, voorstander van de kernuitstap. Er staan miljarden aan subsidies op het spel voor toekomstige investeringen in de Green Deal.Volgens de ontwerpteksten zouden investeringen in kerncentrales als groen worden bestempeld als het project beschikt over een waterdicht plan, het nodige kapitaal en een locatie om het radioactief afval veilig te verwijderen. Ook moeten nieuwe kerncentrales vóór 2045 een bouwvergunning krijgen.
De verlenging van de levensduur van bestaande kerncentrales zal ook als groen worden beschouwd. Voorwaarde is dat deze centrales echter “wijzigingen en veiligheidsverbeteringen” doorvoeren om ervoor te zorgen dat zij voldoen aan “de hoogst haalbare veiligheidsnormen”.
Slecht nieuws voor gascentrale Vilvoorde
Aardgascentrales krijgen een groen label als ze minder dan 270 gram CO2-equivalent per kilowattuur uitstoten. Dat is slecht nieuws voor de geplande gascentrale in Vilvoorde, waarvan de vergunning overigens nog steeds onzeker is. De uitstoot van dat project ligt volgens het goedgekeurde milieu-effectenrapport namelijk op zo’n 320 gram CO2 per kilowattuur. Als het project er komt zoals momenteel voorzien, zal het dus niet kunnen rekenen op het groene investeringslabel van de EU.
Daarnaast moet de bouwvergunning van een nieuwe gascentrale binnen zijn voor de 31ste december van 2030. Andere voorwaarden voor het groene label is dat elke nieuwe gascentrale een meer vervuilende “fossiele” brandstofcentrale vervangt, en dat ze technisch is uitgerust om koolstofarme gassen te verbranden.
Elektriciteitsproductie op basis van gas zou als groen worden bestempeld omdat het om een “overgangsactiviteit” gaat – gedefinieerd als een activiteit die niet volledig duurzaam is, maar waarvan de emissies onder het sectorgemiddelde liggen.
“Greenwashing”
Verwacht wordt dat de Commissie in januari de regels zal voorstellen om gas- en kernenergieprojecten op te nemen in de “taxonomie van duurzame financiering”.
De lijst van economische activiteiten die de Unie als “groene” (de taxonomie) of “transitie-investeringen” beschouwt, wordt vastgelegd in een gedelegeerde handeling van de Europese Commissie, waarin de gedetailleerde uitvoeringsregels worden uiteengezet.
Door het “groene” label te beperken tot echt klimaatvriendelijke projecten wil de Europese politiek deze investeringen aantrekkelijker maken voor privékapitaal en een halt toeroepen aan “greenwashing”: een term voor de wijze waarop bedrijven of investeerders hun milieuvriendelijke geloofsbrieven aandikken.
Tot nog toe staan kernenergie en gas niet op de lijst van groene investeringen; ze zijn immers niet hernieuwbaar. Gas wordt uit de aarde gehaald en kernenergie geeft afval.