“Helemaal niet doorgesproken.” Dat is binnen de Vlaamse regering de droge commentaar op minister van Media Benjamin Dalle (cd&v), die Israël wil bannen uit Eurosong, de populaire Europese zangwedstrijd. Dalle, zelf van Brussel, waar ‘Gaza’ als thema electoraal leeft, duwt het conflict zo ook de Vlaamse regering binnen. “Binnen de Joodse gemeenschap wordt bijzonder teleurgesteld gereageerd op die oproep van Dalle”, zo reageert N-VA-Parlementslid Michael Freilich. De N-VA gaat duidelijk op de rem staan, maar Open Vld en cd&v willen verder gaan: in het Vlaams Parlement legden beide partijen het idee op tafel om met een beperkte groep Europese landen sancties aan Israël te gaan opleggen, als consensus binnen de EU niet lukt. Dat lijkt overigens onwaarschijnlijk: nog deze week gingen Oostenrijk en Tsjechië opnieuw dwarsliggen bij een scherpere toon ten opzichte van Israël. Zo dreigt Gaza een heus campagnethema te worden en de Vlaamse regering uiteen te spelen.

In het nieuws: Het hoofdpunt in het radionieuws van de VRT: Benjamin Dalle wil Israël weren uit Eurosong.

De details: Samen met zijn Franstalige collega op Media, Ecolo-minister Bénédicte Linard, neemt Dalle een ‘harde lijn’: Ze vragen de EBU, de Europese organisatie die Eurosong organiseert, via de VRT en de RTBF, om Israël te bannen van het songfestival. Brusselaar Dalle heeft al langer een stevige houding over Gaza.

• “Dit is helemaal zijn eigen standpunt”, is het enige wat collega’s binnen de Vlaamse regering kwijt willen over Dalle zijn oproep, die wel erg veel weerklank kreeg op de openbare omroep, waar de cd&v’er voogdijminister van is.
• “Een dergelijk prachtig, verbindend feest vieren samen met een deelnemer die op grote schaal het internationale humanitaire recht en de kinderrechten schendt, dat kan niet door de beugel”, zo stelde Dalle. Op Radio 1 had hij het ook opnieuw over “12.500 kinderen die gestorven zijn, een vreselijk cijfer”. Daarbij baseert hij zich op cijfers van Hamas: een objectieve controle is er niet. 
• “De EBU moet heel goed nadenken of ze Israël wel wil behouden als deelnemer. Meestal zeg je, er moet een onderscheid gemaakt worden tussen de deelnemer en het land. Alleen, Rusland is na de invasie in Oekraïne ook heel snel uitgesloten. En de situatie in Gaza is zo flagrant. Ook al komt die artiest uit Israël met de juiste bedoeling, die heeft de nationaliteit van een land dat massaal het humanitair recht schendt”, zo stelde Dalle.
• Dalle had al contact met de VRT daarover, net zoals Linard in de Franse gemeenschap met de RTBF. Beiden zullen die vraag nu op de tafel van de EBU leggen. Overigens had Israël twee liedjes ingezonden, ‘October rain’ en ‘Dance forever’, die allebei verwezen naar de Hamas-aanslag van 7 oktober. Dat mocht niet van de EBU: teksten moeten a-politiek zijn in de wedstrijd. Israël paste dat vervolgens aan.
• Overigens staat de geschiedenis van Eurosong bol van politieke discussies, ondanks het voornemen om er weg van te blijven. Tussen Rusland en Oekraïne zijn er al jaren spanningen, maar evengoed tussen Armenië en Azerbeidzjan. En uiteraard is het niet de eerste controverse rond Israël.
• De kans dat er effectief iets gebeurt op niveau van de EBU is voorlopig klein. Dalle wil het ook niet al te hard spelen: zelf niet deelnemen uit protest is “niet aan de orde”.
• Bij N-VA, de grote coalitiepartner van Dalle in de Vlaamse regering, reageerde men met ongeloof. “Binnen de Joodse gemeenschap wordt bijzonder teleurgesteld gereageerd op die oproep van Dalle. Men voelt zich daar echt in de steek gelaten door de traditionele partijen”, zegt het Joods Kamerlid Freilich (N-VA).

Waarom dit ertoe doet: N-VA in de Vlaamse regering en MR in de federale regering zitten helemaal niet op dezelfde lijn als hun coalitiepartners, over Israël.

• “Un processus génocidaire”, zo bestempelde Ahmed Laaouej (PS) vorige week in de Kamer letterlijk de militaire operatie van Israël in Gaza. Een wel heel scherpe bewoording, van de fractieleider van de grootste regeringspartij. Maar allerminst toevallig, komende van de voorzitter van de PS in Brussel.
• In de hoofdstad, met een enorm reservoir aan ‘Arabische’ stemmen, leeft het thema van ‘Gaza’ electoraal al veel langer. De druk op alle partijen is groot om scherpe standpunten tegen Israël in te nemen. De PVDA spreekt daarbij een zeer harde taal tegen de “neo-kolonialen”. Onder die uiterst linkse druk duwen Ecolo en PS binnen Vivaldi heel hard op het dossier, net als hun Vlaamse tegenhangers Groen en Vooruit.
• Tegelijk zijn in Brussel zelfs twee partijtjes rond dat thema opgericht. De eeuwige Dyab Abou Jahjah, met Libanese roots, probeert het nog maar eens met een “nieuw politiek project”. En bij Vooruit scheurde de populaire Fouad Ahidar, met Marokkaanse roots, zich af om een eigen lijst te gaan vormen. 
• Niet toevallig waren het in het Vlaams Parlement gisteren ook de linkse oppositiepartijen PVDA, Vooruit en Groen, die de Vlaamse regering oproepen zich harder te gaan opstellen.
  • Jos D’Haese (PVDA) vroeg “een internationale boycot-campagne, net zoals die het apartheidsregime op de knieën heeft gedwongen”.
  • Annick Lambrecht (Vooruit) drong aan om de VN-organisatie UNWRA, die noodhulp geeft aan de Gazanen, maar omstreden is, “te blijven steunen, want het is de enige organisatie die de hulp bij de mensen daar ter plaatse krijgt, bij de onschuldige slachtoffers”.
  • Staf Aerts (Groen) vroeg “het sluiten van FIT-handelskantoren van Vlaanderen”, een “academische boycot via onze universiteiten”, en “het schrappen van deelnemen aan het Eurosongfestival en aan het Europees kampioenschap voetbal”.
• Vanuit zijn Brusselse electorale realiteit is het niet vreemd dat Brusselaar Dalle alvast Groen volgde over Eurosong. Maar cd&v, met voorzitter Sammy Mahdi (cd&v) die al meermaals Israël fel veroordeelde, ging in het Vlaams Parlement verder op die meer ‘stedelijke’ lijn binnen de partij. Daar trok Antwerpenaar Orry Van de Wauwer door: “Als Europa niet snel genoeg stappen zet, dan moeten lidstaten en de regio’s dat zelf doen.” 
• En opvallend binnen de Vlaamse coalitie: eenzelfde geluid bij Open Vld. Daar sprak Marino Keulen expliciet over een economische boycot van Israël, om hen onder druk te zetten het geweld te stoppen. “Als je zo’n boycot wilt doen, moet je dat met een groep van Europese landen samen doen, om op het terrein het verschil te maken. De hele Europese Unie zal dat nooit doen. Duitsland zal daar nooit aan meedoen, al was het maar omdat zij een historische erfschuld hebben tegenover de Joden, maar met een groep Europese landen moet dat zeker te overwegen zijn.”
• Daar wilde Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) niet van horen. De FIT-kantoren gaat hij niet sluiten. En over eventuele boycots bleef hij heel voorzichtig: “Een boycot moet zich richten tegen een regime, en niet tegen individuele burgers die sporten, die aan cultuur doen, of academici die hun job uitoefenen. Op dat vlak zetten wij ons op de Europese lijn. Ik stel ook vast dat de federale regering evenmin boycotacties ondersteunt.”
• Even later deed Dalle dus net het tegenovergestelde, door net wel de Israëlische artiest te willen laten bannen. Het toont de breuklijn in de ploeg. Maar niet toevallig verwees Jambon naar de federale ploeg van Alexander De Croo (Open Vld).
• Ook daar is er permanent spanning over het dossier. Daarbij staat de MR van Georges-Louis Bouchez systematisch op de rem, tegen de coalitiepartners in. De afgelopen weken leek het wel alsof er een minister van Gaza was: Caroline Gennez (Vooruit), die op Ontwikkelingssamenwerking maximaal haar rol invulde, terwijl MR-minister van Buitenlandse Zaken Hadja Lahbib toch een meer gematigde koers bleef kiezen.

The Big Picture: Binnen de EU komt er niet snel een hardere lijn ten opzichte van Israël. De vraag of België met een kleiner Europees groepje verder moet gaan, lijkt dus vooral theorie: zo werkt de EU immers niet.

• Op een nieuwe EU-top op 21 en 22 maart zou de EU graag toch een duidelijker standpunt rond Gaza innemen. Dat probeert tenminste toch de voorzitter van de Europese raad, Charles Michel (MR) er door te krijgen. Maar evident is dat allerminst, zo blijkt uit een lek van de discussie tussen de EU-ambassadeurs aan Politico.
• Daaruit blijkt dat een pak landen toch telkens op de rem gaan staan, als het over Israël gaat. Daarbij niet alleen Duitsland, en traditioneel ook dwarsligger Viktor Orban van Hongarije. maar evengoed Oostenrijk en Tsjechië, die absoluut willen dat in elke verklaring van de EU het recht van Israël om zichzelf te verdedigen opgenomen wordt. Daarbij wordt ook onderstreept dat “Hamas de gijzelaars moet vrijlaten, als onvoorwaardelijke conditie”. 
• De kans dat er dus snel nog hardere posities komen, laat staan een gemeenschappelijke economische boycot vanuit de EU, is dus zo goed als onbestaande. 
• Het idee om dan met een kleinere groep landen, zoals Spanje en Ierland naast België, die altijd kritische stonden ten opzichte van Israël, naar dat soort economische maatregelen te gaan, lijkt zo meteen ook wel problematisch: het gaat compleet in tegen het idee van een eengemaakte Europese markt. Hoe het dan in praktijk zou moeten werken is allerminst duidelijk.

Ook opgemerkt: Sam Van Rooy (Vlaams Belang) is wel heel uitgesproken pro-Israël. Partijgenoten nemen er afstand van.

• Wie in het Vlaams Parlement ook tussenkwam gisteren, was Vlaams Belanger Sam Van Rooy. “De partijen die Israël willen boycotten, pleiten nooit voor een boycot van islamitische terreurstaten zoals Qatar en Iran. Dit gezegd zijnde: UNRWA is een door Hamas geïnfiltreerde en door islamitische Jodenhaat geïnfecteerde organisatie. Een boycot zou dus gericht moeten zijn tegen UNRWA en niet tegen de enige democratische en vrije samenleving in het Midden-Oosten die probeert te overleven in een woestijn van antisemitisme, jihad en sharia”, zo stelde die.
• Op een debat bij de Howest was het gedrag van Van Rooy in het Vlaams Parlement ook onderwerp van discussie. Vlaams Parlementslid Brecht Warnez (cd&v) wilde van Kamerlid Wouter Vermeersch (Vlaams Belang) weten of het normaal gedrag was van Van Rooy om tijdens een actie van mensen die protesteerden over de burgerslachtoffers in Gaza tijdens een plenaire zitting in het Vlaams Parlement, “recht te staan met een Israëlische vlag en te roepen ‘weg met Gaza en Hamas’. Op zo’n moment denk ik, ‘worden dat onze volgende ministers?’.”
• “Hamas is vreselijk, Israël is dat ook. Er zijn aan beide kanten oorlogsmisdaden begaan”, probeerde Belanger Vermeersch in het debat te sussen. “U mag er ons stemgedrag op nagaan.”
• Maar Groen-voorzitter Jeremie Vaneeckhout liet het daar niet bij. “Het is totaal disproportioneel wat daar gebeurt, en uw parlementslid staat met een Israëlische vlag te zwaaien, neemt u daar afstand van?” wilde die weten. “Ja”, zo stelde Vermeersch. 
• Van Rooy zelf beweert dat Warnez “liegt”. “Ik heb nóóit “Weg met Gaza” geroepen, dat is een flagrante leugen“, zo stelt die.

Genoteerd: Vladimir Poetin herschrijft de Belgische ontstaansgeschiedenis.

• “Trouwens België, dat weet u vermoedelijk niet, maar dat verscheen op de kaart als onafhankelijk land, voor een groot deel dankzij de tussenkomst van Rusland”, zo stelde Poetin tijdens een “Jeugdfestival” van de Russische overheid in Sochi, dat op de Russische staatstelevisie werd uitgezonden. 
• Een wel heel bizarre redenering van Poetin, omdat de Russische tsaar Nicolaas I net de meest fervente voorstander was van het militair neerslaan van de Belgische opstand in Brussel. Hij wilde zelfs soldaten sturen, alleen had Rusland geen enkele landsgrens om dat te doen, en wilden de Duitsers allerminst doorgang geven. Plus, de Russen zaten met een eigen opstand van de Polen, die ze bloedig neersloegen, maar zo wel afgeleid waren.

De essentie: België speelt wel degelijk op een bizarre manier een belangrijke bijrol in het hele conflict. Er staat bijna 200 miljard euro Russisch geld vast in Brussel, en daarover woedt ook een strijd.

• De Amerikanen raken steeds meer gefrustreerd, zeker in het Witte Huis, rond de positie van de Europeanen en met name de Belgen, om de Russische tegoeden niet aan te spreken in de oorlog van Oekraïne. Van de 250 miljard die wereldwijd is bevroren, staat immers zo’n 190 miljard euro vast bij Euroclear in Brussel.
• Zeker omdat president Joe Biden grote financiële steunpakketten aan de Oekraïners niet meer langs de Republikeinen in het Congres krijgt, zou dat geld meer dan welkom zijn.
• Maar de Europeanen aarzelen: dat geld zelf zomaar confisceren, zou heel het financieel systeem van de euro in gevaar brengen, zo oordelen ze. Het is ook nooit eerder op dergelijke schaal gebeurd, en Europa zou zo wel vooral de repercussies krijgen, ook van de Russen. Net daarom zijn ook de Franse president Emmanuel Macron en de Duitse kanselier Olaf Scholz niet meteen voorstanders van die harde methode.
• Meer en meer is de consensus in Europa om gewoon de opbrengsten van dat geld compleet af te romen. Nu haalt België er al 25 procent vennootschapsbelastingen op de winst van af, wat Vivaldi in staat stelt om dat geld, 1,5 miljard dit jaar, uit te delen aan Oekraïne. Dat zou naar 100 procent kunnen gaan, via Europa. Vraag is hoe lang men de Amerikaanse druk kan afhouden.
• Nogal logisch dat Euroclear zelf wanhopig probeert dat scenario af te wenden. “We hebben een sterke sympathie voor Oekraïne, maar wij moeten aan het bedrijfsrisico denken”, zo stelde Lieve Mostrey, de CEO van Euroclear, gisteren op Terzake. 
• “Het is niet omdat een politieke instantie beslist om activa bij ons weg te halen, dat onze contractuele verplichting tegenover een klant wegvalt”, zo zegt Mostrey. Daarbij zou heel de zaak op termijn erg veel kunnen gaan kosten aan Euroclear: “We zijn vandaag al blootgesteld aan meer dan 100 rechtszaken in Rusland. Rusland erkent de wettelijkheid van de sancties niet en dus hebben we al meerdere rechtszaken verloren”, zegt Mostrey.

Om te volgen: Vandaag valt de beslissing tussen Olivier Maingain en François De Smet bij DéFI.

• Een grote ‘Algemene Vergadering’ bij de links-liberale stadspartij DéFI, ooit het FDF, moet uitsluitsel brengen over wie nu eigenlijk de baas is. Daarbij komt de clan rond Olivier Maingain, jarenlang de leider van het FDF, lijnrecht tegenover de nieuwe baas François De Smet te staan.
• De Smet lijkt het merendeel van de huidige mandatarissen van de partij bij zich te hebben: in La Libre blijkt ook dat een pak volk de oud-voorzitter meer dan beu is, en dat hij mag “vertrekken als hij dat nodig vindt”. Het lijkt zo misschien wel de machtsgreep te veel geworden voor de welbespraakte Maingain, die nooit veel tegenspraak gewoon was, toen hij jaren de partij leidde.
• Heel de zaak ontplofte bij de lijstvorming voor 9 juni, waarbij Maingain de kabinetschef van De Smet openlijk beschuldigde van fraude bij het tellen van de interne stemmen. De Smet sprak van een “materiële fout”, en is niet bereid om zijn mannetje op te offeren.
• De affaire wordt vandaag beslecht, en kan wel nog anders uitpakken: de leden zitten niet altijd op dezelfde lijn als het middenkader van een partij. Hoe dan ook is de grootste schade ondertussen wel al gedaan: de Brusselse partij dreigt bij de verkiezingen leeg te bloeden, door de interne burgeroorlog.

On the campaign trail (1): Voka heeft een memorandum klaar. Ze willen het milieu even aan de kant schuiven voor klimaatacties. Groen reageert met afschuw.

• Scherpe concurrentie vanuit de VS en China, hogere energieprijzen dan bij de concurrenten, én strengere regels: die dodelijke cocktail overkomt de Europese industrie, en dus is er actie nodig, redeneert werkgeversorganisatie Voka. Die hebben een nieuw “Europees Memorandum” klaar. 
• De essentie daarvan is dat Europa moet kiezen: klimaatdoelen halen, of milieu- en natuurdoelen halen. Beiden tegelijk gaat niet, en dus moet klimaat eerst komen, zo zegt hun topman Hans Maertens. 
• “Zeker in een dichtbevolkte regio als Vlaanderen lopen we tegen de onmogelijkheid aan om klimaat- en milieudoelen op korte termijn samen waar te maken. De doelstellingen conflicteren met elkaar in de concrete uitvoering ervan. Alle opdrachten moeten tegelijkertijd worden opgenomen. Dit is een aartsmoeilijke opdracht, wat zich uiteindelijk weerspiegelt in het vergunningenbeleid en de investeringszekerheid”, zo staat in het memorandum. De hele saga rond de ethaankraker van Ineos is symptomatisch, zo vindt Voka. 
• Niet toevallig wijst Groen meteen dat idee af: “Klimaat, milieu en natuur hangen onlosmakelijk samen. Een ongezonde leefomgeving betekent ongezonde mensen en een ongezonde economie. Wat Voka hier voorstelt is een aanslag op onze economische toekomst op lange termijn. Dat is de harde waarheid”, zo zegt Groen-voorzitter Jeremie Vaneeckhout.

On the campaign trail (2): Ook Vlaams Belang en N-VA vechten over klimaat- en milieumaatregelen.

• Een opvallend interview van Zuhal Demir (N-VA), de Vlaams minister voor Omgeving, in Dag Allemaal: daar haalde ze keihard uit naar de groenen. “Die groenen zijn knettergek! Als het van hen afhangt moet iedereen morgen een elektrische wagen en warmtepomp hebben. Mensen kunnen dat niet betalen”, was de quote bij het artikel.
• Maar dat greep vooral Vlaams Belang aan om Demir collectief in de hoek te zetten: in het Vlaams Parlement kreeg Demir vragen over haar interview. En op zowat alle sociale mediakanalen van Parlementsleden van Vlaams Belang trok men van leer. 
• “De renovatieverplichting, diesel- en benzineban in 2031 en 2035, een verbod op verkoop van verbrandingsmotoren… Zijn dat maatregelen van Groen? Nee hoor, dat is het beleid van deze Vlaamse Regering onder leiding van N-VA. Maar u moet mij niet geloven, want Zuhal Demir legt het véél beter uit”, zo postte Van Grieken een filmpje met een fragment uit het Vlaams Parlement, met uitspraken van Demir.
• Bij Vlaams Belang zien ze dat ‘groene beleid’ van Demir al veel langer als dé zwakke plek van N-VA. Geen toeval dus dat nu alle registers opengetrokken werden.
• Maar Demir sloeg terug, met de partij-teksten van Vlaams Belang in de hand citeerde ze in het Vlaams Parlement: “Vlaanderen wordt een voortrekker van de omschakeling naar proper privé-vervoer met een tijdslijn voor de uitbanning van diesel en benzine. Dat is bladzijde 115 van uw zelfverklaard ‘sociaal programma’. Ik weet dus eigenlijk niet goed wat u hier komt te vragen, u pleit voor de uitbanning van diesel en benzine, niet wij”. 
• En toeval of niet: “Enkele uren later waren de teksten van Vlaams Belang ook niet meer online te zien”, zo liet Demir triomfantelijk weten

Opvallend: Vlaanderen loopt weg van Wallonië en Brussel qua elektrische wagens.

• Het effect van de omstreden premies voor de aankoop van elektrische wagens vanuit de Vlaamse regering laat zich wel voelen. Vorige maand werden in Vlaanderen 1.201 elektrische wagens ingeschreven door particulieren, vijf keer meer dan de 224 wagens in Wallonië en veel meer dan 44 EV’s in Brussel.
• Hetzelfde fenomeen op de tweedehandsmarkt, die Vlaanderen ook met premies ondersteunt. Daar  kwamen vorige maand 543 EV’s bij, tegen maar 132 in Wallonië en 29 in Brussel.
• Meteen duikt zo de vraag wel op of EV’s zonder al die premies en overheidssteun wel echt kunnen doorbreken. In Duitsland stortte de markt in, toen men de premies wegnam. En in Frankrijk ondersteunt men massaal via een “sociale leasing” de markt, waardoor daar 50.000 wagens verkocht konden worden, voor de premie midden februari afliep.