De gasprijs op de toonaangevende Nederlandse termijnmarkt is afgelopen maandag gestegen tot iets meer dan 38 euro per megawattuur. Dat is de hoogste prijs van dit jaar. Wat is er aan de hand?

In het nieuws: Groothandelaars betaalden maandag op de Nederlandse termijnmarkt tot 38,6 euro voor een megawattuur gas. Dat is het hoogste niveau sinds december 2023.

• De gasprijs steeg maandag met zo’n 10 procent door problemen bij de Noorse productiefaciliteit Nyhamna. Tegelijkertijd is de aanvoer van gas naar de Britse Easington terminal gedaald tot nul.
  • Volgens de Noorse netbeheerder Gassco is het onduidelijk hoelang Nyhamna gesloten zal blijven. Tom Marzec-Manser, hoofd gasanalyse bij het adviesbureau ICIS, waarschuwt dat de Noorse gasuitvoer met 20 procent kan terugvallen door de storing.
• De Europese lidstaten hebben sinds de start van de oorlog in Oekraïne maatregelen genomen om minder afhankelijk te worden van Russisch gas. Sindsdien is Noorwegen de belangrijkste gasleverancier van het oude continent. Het Scandinavische land was vorig jaar goed voor 30 procent van de gasleveringen aan het Europese blok.
  • “De onverwachte storingen in Noorwegen onderstrepen nogmaals het risico van de Europese afhankelijkheid van de gasimport”, merkt Ole Hansen, hoofd van de afdeling grondstoffenstrategie bij Saxo Bank, op in een analyse.
• Hansen wijst erop dat ook de toegenomen vraag naar vloeibaar gas (lng) uit Azië een opwaartse impact heeft op de prijs. De regio wordt momenteel geteisterd door een hittegolf, waardoor het brandstofverbruik voor koeling sterk is gestegen.
• De opmerkelijk stijging van maandag springt in het oog, maar de gasprijzen winnen al sinds begin mei terrein. Bij de start van die maand werd er net geen 29 euro per megawattuur betaald op de Nederlandse termijnmarkt.
  • De Oostenrijkse energiegroep OMV waarschuwde vorige maand dat Gazprom de gasleveringen zou kunnen stopzetten na een (buitenlandse) gerechtelijke uitspraak waarbij het in Wenen gevestigde bedrijf betrokken was.

Europese gasvoorraden

Opgemerkt: Er is ook goed nieuws: de Europese gasvoorraden zijn al voor meer dan 70 procent gevuld. Dat is het op één na hoogste niveau ooit voor deze periode van het jaar.

• De Europese Commissie wil dat die voorraden voor 90 procent gevuld zijn tegen november. Analisten zijn ervan overtuigd dat die doelstelling tegen het einde van de zomer wordt gehaald.
• Wayne Bryan, directeur Europees gasonderzoek bij de London Stock Exchange Group (LSEG), benadrukt in een reactie tegenover de Financial Times dat het van cruciaal belang is om de gasvoorraden zoveel mogelijk te vullen.
  • Net zoals Hansen merkt hij op dat de jongste prijsstijging erop wijst dat Europa enorm afhankelijk is van een kleinere pool van energiebronnen. “Totdat de voorraadniveaus de door de EU opgelegde niveaus benaderen, zullen de Europese gasprijzen hoog blijven, kwetsbaar en blootgesteld aan een grotere prijsvolatiliteit als gevolg van een verstoring in de aanvoer”, klinkt het.

Belgische gasprijs fors in de lift

Ook dit nog: Uit de jongste inflatierapporten van het Belgische statistiekbureau Statbel blijkt dat de energieprijzen in ons land in de lift zitten.

• Statbel tekende vorige maand een stijging met 11,17 procent op ten opzichte van een jaar eerder. In april bedroeg de energie-inflatie 9,19 procent.
  • In mei was aardgas maar liefst 84,4 procent duurder dan een jaar eerder. De elektriciteitsprijs is tijdens diezelfde tijdspanne met 3,6 procent toegenomen.
• Volgens het statistiekbureau is die stijging niet enkel het resultaat van de oplopende groothandelsprijzen. “De stijging de energie-inflatie de voorbije maanden is het gevolg van het uitdovend effect van de impact van het basispakket voor elektriciteit en aardgas. In maart verdween het laatste effect van het basispakket uit het indexcijfer”, aldus Statbel. “Het verdwijnen van het basispakket heeft dan ook nog tot en met februari 2025 een verhogend effect op de inflatie.”
  • Binnen de eurozone is de energie-inflatie dan ook kleiner. Volgens de gegevens van het Europese statistiekbureau Eurostat zijn de energieprijzen in de monetaire unie met 0,3 procent toegenomen (op jaarbasis). In april was er nog sprake van een lichte prijsdaling (-0,6 procent).