Advocaten milieurecht van de ngo ClientEarth hebben de Europese Commissie gewaarschuwd over het classificeren van investeringen in sommige types aardgasfaciliteiten als “groen”. Dat zou de Unie namelijk doen in een aanstaand reglement voor duurzame financiën. Die classificatie botst echter met EU-wetgeving en internationale verbintenissen, schrijft EUobserver.
“Gas klasseren als ‘groen’ is in strijd met EU-wetgeving”
Waarom is dit belangrijk?
Eerder dit jaar bleek uit een lek van het voorstel van de Europese Commissie dat sommige gascentrales die stroom opwekken en ook voor verwarming of koeling zorgen, onder bepaalde voorwaarden als "duurzaam" zouden worden beschouwd. Het groene label zou bijvoorbeeld gelden voor nieuwe gascentrales met warmtekrachtkoppeling als ze niet langer óok kolen en olie verbranden, wat leidt tot een vermindering van de uitstoot met ten minste 50 procent per kWh energie. Maar experts hebben er bij de Unie op aangedrongen aan de politieke druk van gaslobbyisten te weerstaan en te luisteren naar wat klimaatwetenschappers zeggen.De EU onthulde in april haar zogenaamde Taxonomieverordening; een classificatiesysteem van economische activiteiten die als “ecologisch duurzame investeringen” worden beschouwd. De verordening heeft tot doel privé-kapitaal in overgangsprojecten te duwen.
Maar een aparte beslissing over de classificatie van gas en kernenergie als groene investering werd uitgesteld. Die wordt dit najaar verwacht.
Nu de datum dichterbij komt, hebben de advocaten van ClientEarth er bij de uitvoerende macht van de EU op aangedrongen om alle soorten gasindustrieën uit te sluiten van de verordening. Zij wijzen op het risico dat er hierdoor stimulansen worden gecreëerd voor extra gasgestookte energieopwekking in tijden van ernstige klimaatverandering.
Volledig in strijd met… zoveel zaken
Bepaalde soorten aardgasinstallaties als “groen” bestempelen zou “volledig in strijd zijn met de verbintenissen die de Europese Commissie zowel op internationaal als op EU-niveau is aangegaan”, aldus de advocaten in een brief die afgelopen donderdag (7 oktober) naar EU-commissaris voor Klimaat Frans Timmermans is gestuurd.
Een dergelijk besluit zou in strijd zijn met de verplichtingen van de EU in het kader van de Overeenkomst van Parijs van 2015 en de verbintenissen in het kader van de EU-klimaatwet, aldus de advocaten. Ook botst het besluit met het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VwEU), dat vereist dat de EU “een hoge mate van milieubescherming en internationale samenwerking nastreeft om de klimaatverandering te bestrijden”.
Greenwashing
Aardgas voldoet ook niet aan de eisen van de EU-“taxonomie” zelf, voegt ClientEarth eraan toe. Dit omdat de verordening expliciet zegt dat groene activiteiten “substantieel moeten bijdragen aan de stabilisatie van broeikasgasemissies op een niveau dat een gevaarlijke klimaatverandering voorkomt” en geen koolstofarm alternatief moeten hebben.
Dit classificatiesysteem was ontworpen om greenwashing op de financiële markten aan te pakken, maar deskundigen vrezen nu dat het uiteindelijk zelf een greenwashing-instrument zou kunnen worden.
“Het etiketteren van gas als duurzaam is misleidend en moedigt alleen maar aan tot nog meer greenwashing door industriële spelers. Op die manier wordt alleen maar de weg vrijgemaakt voor nog een tijdperk van fossiele brandstoffen, in plaats van schone en efficiënte energie”, aldus Marta Toporek, advocaat bij ClientEarth.
“Gas is een fossiele brandstof – het classificeren ervan als milieuduurzaam is niet alleen absurd, het is ook onwettig. De Europese Unie kan niet haar klimaatbeloften nakomen en tegelijkertijd gas een vrijbrief geven”, voegde ze eraan toe.
Verdeeld
Ondertussen blijven de EU-lidstaten verdeeld over de rol van gas bij het terugdringen van de uitstoot.
Een aantal landen is niet bereid de algemene architectuur van de taxonomie goed te keuren, zolang zij het komende voorstel over gas en kernenergie niet hebben bekeken. Hierdoor rijst de vraag of de regels op 1 januari 2022 wel van kracht kunnen worden, zoals het machtsblok initieel had voorgesteld.
Een meerderheid van de EU-landen zou bezwaar kunnen maken en het Europees Parlement kan het besluit herroepen, schrijft EUobserver.
Lees ook:
- Kan Europa groen worden zonder kernenergie?
- Onwaarschijnlijke tandem Macron & Orbán wil kernenergie opnemen in European Green Deal
(evb)