Beleggers maken zich zorgen over de politieke situatie in Frankrijk. Na de overwinning van extreemrechts bij de Europese verkiezing riep president Emmanuel Macron vervroegde parlementsverkiezingen uit. De Franse index CAC dook deze week diep in het rood, terwijl de tienjaarsrente de hoogte inschoot.
Context: De coalitie onder leiding van de partij van Macron verloor afgelopen weekend tijdens de Europese verkiezingen haar absolute meerderheid. De overwinning was voor het radicaal-rechtse Rassemblement National (RN). Nog voor alle resultaten geteld waren, kondigde de Franse president vervroegde verkiezingen aan.
- “Het is een belangrijk moment voor opheldering”, zei Macron. “Ik heb jullie boodschap en jullie zorgen gehoord, en ik wil ze niet onbeantwoord laten. Frankrijk heeft nood aan een duidelijke meerderheid om te kunnen regeren in sereniteit en harmonie.”
- Het nieuws sloeg hoe dan ook in als een bom. De Franse media waren alvast scherp voor de beslissing van Macron. “De grote gok”, zo kopt de dagelijkse krant Libération.
Impact op de markten
Effect: De onzekerheid die gepaard gaat met de vervroegde verkiezingen zet ook de financiële markten onder druk.
- De CAC40 verloor deze week zo’n 6,5 procent. Daarmee worden de winsten die de index sinds begin dit jaar heeft geboekt volledig tenietgedaan. Het is meteen ook de grootste weekdaling sinds maart 2020.
- De Franse tienjaarsrente schoot kort na de verkiezingen dan weer fors de hoogte in. Op het hoogtepunt bedroeg die iets meer dan 3,3 procent. Door de toegenomen onzekerheid eisen de beleggers een hogere vergoeding voor het kapitaal dat ze uitlenen aan de Franse schatkist.
- Intussen is de Franse tienjaarsrente opnieuw gedaald tot 3,1 procent, maar blijft het renteverschil met de tienjaarsrente van Duitsland – de grootste economie van de eurozone – groot. De zogenaamde spread bedraagt ongeveer 75 basispunten.
Europees strafbankje
Wat staat er op het spel? Beleggers maken zich bijzonder veel zorgen over de impact van de parlementsverkiezingen op de overheidsfinanciën.
- Frankrijk doet het allesbehalve goed op dat vlak. Het begrotingstekort kwam vorig jaar uit op 5,5 procent van het bruto binnenlands product (bbp) en de schuldgraad bedroeg 110 procent van het bbp.
- Peilingen wijzen uit dat Macron na de verkiezingen aan de linkerzijde een blok van 25 procent heeft dat vooral uit gestaalde socialisten en communisten bestaat. Aan de rechterzijde kan de partij van Marine le Pen rekenen op 35 procent. Beleggers vrezen dat de komende regering weinig begrotingsdiscipline zal hebben. Frankrijk is dan ook een van de landen die op 19 juni riskeren om na de Europese begrotingscontrole op het strafbankje terecht te komen.
- “De markten zullen zich de komende weken afvragen of veranderingen in het Franse politieke landschap kunnen leiden tot een onverantwoordelijker begrotingsbeleid en verzet tegen de Europese begrotingsregels”, merkt Carsten Brzeski, econoom bij ING, op in een analyse.
- Jim Reid van Deutsche Bank wees er eerder deze week op dat Frankrijk sinds 1974 geen begrotingsoverschot heeft laten zien.
- Volgens Bruno Le Maire, de Franse minister van Economie en Financiën, gaan de vervroegde verkiezingen gepaard met financiële risico’s. “Het gaat niet om het evenwicht van de openbare financiën, het gaat om de projecten die op tafel liggen, om te weten of we die schulden wel of niet kunnen financieren”, zei hij deze week tegenover France Info. “Met de plannen van extreemlinks en extreemrechts zal de schuld niet gefinancierd kunnen worden.”
- Sommige analisten waarschuwen zelfs voor een nieuwe eurocrisis. “De verkiezingsstrijd brengt een toxische reeks risico’s naar voren en verhardt die, wat kan leiden tot een disfunctioneel Europa, of in het ergste geval zelfs een eurocrisis”, merkt Krishna Guha, vicevoorzitter van het adviesbureau Evercore ISI, op tegenover Bloomberg. “Het is moeilijk te benadrukken hoe belangrijk het is voor de markten en het functioneren van de EU dat Frankrijk wordt beschouwd als een ‘kernland’ met een voldoende mainstream regering.”
