De inspanningen van de autoriteiten om de zeeën van de Europese Unie te beschermen, lukken er niet in het verlies aan biodiversiteit te vertragen of overbevissing te voorkomen. Vooral in de Middellandse Zee wordt de situatie bijzonder bedreigend. Dat blijkt uit een rapport van de Europese Rekenkamer.

De lidstaten van de Europese Unie hebben aan ongeveer 11 procent van hun zeegebied een beschermde status verleend. In die gebieden worden onder meer beperkingen voor de visserij, de scheepvaart en de ontginning van olie en gas gehanteerd.

Illegale visserij

‘In realiteit blijkt echter slechts een gebied van amper 1 procent een strikte bescherming te genieten,’ zegt João Figueiredo, woordvoerder van de Europese Rekenkamer. ‘Vele landen slagen er ook niet in om kwetsbare soorten te beschermen tegen bedreigingen zoals illegale visserij.’

‘De Europese Unie is er tot nu toe niet in gelukt om de gezondheid van de Europese zeeën opnieuw op peil te brengen of om een duurzame visserij te organiseren.’

Het rapport – dat een analyse maakte van de zeegebieden van Spanje, Frankrijk, Italië en Portugal – toont volgens de Europese Rekenkamer dat de situatie een dringend ingrijpen vergt.

‘De Europese Unie moet bekijken op welke manier meer mediterrane gebieden tegen schadelijke visserijpraktijken kunnen worden beschermd,’ aldus de auteurs van het rapport. ‘Die activiteiten kunnen de zeebodem beschadigen en leiden tot de bijvangst van onder meer haaien, schildpadden en zeevogels.’

Atlantische Oceaan

‘De visserij in de Middellandse Zee bevindt zich op een niveau dat een duurzame activiteit ruimschoots overschrijdt,’ aldus nog de Europese Rekenkamer. ‘Om een duurzame mediterrane visvangst tot stand te brengen, moeten de activiteiten worden gehalveerd.’

‘Zowel bij haaien, roggen als vogels moet van een negatieve biodiversiteit gewag worden gemaakt.’ Er wordt aan toegevoegd dat de Europese regels in de Atlantische Oceaan daarentegen wel tot een verbetering van het visbestand hebben geleid.

De Europese zeeën bieden ondersteuning voor ongeveer zes miljoen banen. Naast de visserij zijn de gebieden ook belangrijk voor de offshore energie en het toerisme. Een woordvoerder van de Europese Commissie heeft in een reactie op het rapport te kennen gegeven dat er duidelijk ruimte is voor verbetering. 

De Europese Unie heeft beloofd tegen het einde van dit decennium 30 procent van zijn oppervlakte – zowel op het land als op zee – te beschermen. Die plannen zullen volgend jaar op een topconferentie in China worden besproken. Daar zullen bijna tweehonderd landen gesprekken opstarten rond een verdrag over de bescherming van de natuur.