Het Hof van Justitie in Luxemburg heeft een deal verworpen dat techbedrijven toelaat om persoonlijke gegevens van Europese gebruikers naar de Verenigde Staten te sturen voor commercieel gebruik. Amerikaanse bedrijven kunnen die data namelijk niet afschermen van hun overheid.

De hoogste Europese rechtbank oordeelde op donderdag dat Privacy Shield, een overeenkomst voor gegevensbescherming tussen de EU en de VS, niet legaal is. De rechters bekeken vooral of het recht op privacy van individuen voldoende beschermd was onder dat akkoord. Volgens de EU-wetgeving moeten zo’n deals garanderen dat Europese gegevens in het buitenland dezelfde bescherming genieten als binnen de unie.

Facebook-gegevens te grabbel

Dat blijkt dus niet het geval. De uitspraak van donderdag ging vooral om gegevens die Facebook bijhoudt van Europese gebruikers, en doorstuurt naar datacentra in de VS. Daar zijn technologiebedrijven wettelijk verplicht om veiligheidsdiensten toegang te geven tot gebruikersgegevens. Het oordeel kan echter gevolgen hebben voor elk bedrijf dat gebruikersgegevens naar de VS verzendt, of naar een ander land buiten de EU.

Het was de bekende Oostenrijkse privacy-activist Max Schrems die de kat de bel aanbond. Die is niet aan zijn proefstuk toe. Hij bracht ook de voorganger van Privacy Shield, cynisch genoeg ‘Safe Harbour’ genoemd, ten val nadat klokkenluider Edward Snowden aan het licht bracht dat Amerikaanse overheidsdiensten burgers massaal bespioneerden via digitale weg. 

Overheidsspionage

Ook nu argumenteert hij dat het onwettig is hoe Facebook Ierland, waar de sociale mediagigant zijn Europese hoofdkantoor gevestigd heeft,  zijn persoonlijke gegevens doorstuurt naar de Amerikaanse tak van het bedrijf. Aangezien inlichtingendiensten daar private gegevens van Facebookgebruikers kunnen bekijken, zijn de betrokken data niet voldoende beschermd. De rechters, één per EU-lidstaat, volgden hem daarin. 

De uitkomst kan mogelijk grote gevolgen hebben voor de manier waarop technologiebedrijven omgaan met gegevens van Europese burgers. ‘Ik ben erg blij met het oordeel’, reageert Schrems op zijn website. ‘Dit is een zware klap voor Facebook. Het is duidelijk dat de VS hun privacywetten serieus zullen moeten hervormen als Amerikaanse bedrijven een belangrijke rol op de EU-markt willen blijven spelen.’