In het nieuws: De ECB heeft de rente opgetrokken tot 50 basispunten. De monetaire instelling voegt er meteen aan toe dat het de bedoeling is om in maart de rente even fors te verhogen.

• Sinds de centrale bank in juli (2022) is begonnen met het geldbeleid te verstrakken, is de rente al met 300 basispunten gestegen.
• Het valt op dat de ECB nadrukkelijk aangeeft dat de rente in maart waarschijnlijk ook met 50 basispunten zal stijgen. “Door de rente op een restrictief niveau te houden, zal de inflatie geleidelijk dalen doordat de vraag wordt getemperd, en zal tevens het risico van een aanhoudende opwaartse trend in de inflatieverwachtingen worden tegengegaan.”, klinkt het. De centrale bank streeft naar een inflatie van 2 procent (op de middellange termijn).
• Klaas Knot, voorzitter van de Nederlandsche Bank, had vorige maand al aangegeven dat meerdere verhogingen met 50 basispunten noodzakelijk waren. De haviken (voorstanders van een verstrakkend geldbeleid red.) lijken dus hun slag thuis te halen.
• Ook Carsten Brzeski, econoom bij ING, is ervan overtuigd dat er nog meer renteverhogingen nodig zijn. “De inflatie zwakt af, maar de kerninflatie zit nog in de lift”, klinkt het. “De toenemende waarschijnlijkheid dat een recessie in de eerste helft van het jaar zal worden vermeden, geeft de ondernemingen ook meer prijszettingsvermogen. Daardoor blijven de prijsverwachtingen hoog.”

• Deze keer is de renteverhoging van de ECB forser dan die van de Federal Reserve. Jerome Powell, voorzitter van de Amerikaanse centrale bank pakte gisteren uit met verhoging van 25 basispunten. De Bank of England heeft, net zoals haar Europese evenknie, de rente met 50 basispunten opgetrokken.

Impact op de euro: Brzeski merkt wel op dat de ECB de deur op een kier zet voor een rentepauze of milde verhoging na maart door nu al aan te kondigen dat de rente ook in die maand waarschijnlijk met 50 basispunten zal stijgen. Het vooruitzicht van een eventuele rentepauze duwt de euro lager. Die had eerder de kaap van 1,1 procent gerond als reactie op het Fed-besluit, maar de koers is intussen gezakt tot 1,095 dollar.

Kwantitatieve verstrakking

Verkoop schuldpapier: De ECB zal in maart ook beginnen met haar balans van maar liefst 5.000 miljard euro af te bouwen. Dat wordt kwantitatieve verstrakking (QT) genoemd.

• In een eerste fase zal het schuldpapier aangekocht onder het APP-programma (asset purchase programme) van de hand worden gedaan. De balans zal tussen maart en juni met gemiddeld 15 miljard euro per maand krimpen. “Het daaropvolgende tempo van de portefeuilleafbouw zal in de loop van de tijd worden bepaald”, klinkt het.
• Het papier dat de monetaire instelling onder het PEPP-programma (pandemic emergency purchase programme) heeft aangekocht, zal op vervaldag opnieuw geïnvesteerd. Die operatie blijft lopen tot ten vroegste het einde van 2024.