Key takeaways

• De Europese Unie zal een renteloze lening van 90 miljard euro verstrekken om aan de militaire en economische behoeften van Oekraïne te voldoen.
• Juridische problemen – en protest van premier Bart De Wever – verhinderden het gebruik van bevroren Russische tegoeden voor de financiering, waardoor de EU de lening via de kapitaalmarkten moest veiligstellen.
• De EU behoudt zich het recht voor om die bevroren tegoeden te gebruiken om de lening terug te betalen als Rusland geen oorlogsvergoedingen betaalt.

De leiders van de Europese Unie hebben een akkoord bereikt over een aanzienlijke renteloze lening van 90 miljard euro aan Oekraïne, om de komende twee jaar in diens militaire en economische behoeften te voorzien. Het besluit komt nadat onderhandelingen over een alternatief plan, waarbij bevroren Russische tegoeden gebruikt zouden worden voor de financiering, mislukt waren.

Russische tegoeden

Het oorspronkelijke voorstel was om ongeveer 210 miljard euro aan Russische tegoeden te gebruiken die momenteel in Europa, voornamelijk in België, bevroren zijn. Ondanks uitgebreide discussies en garanties van EU-leiders om België te beschermen tegen mogelijke Russische vergeldingsmaatregelen, mislukte het plan uiteindelijk door juridische problemen die werden aangekaart door premier Bart De Wever.

De Wever had bedenkingen bij de juridische gevolgen van het gebruik van bevroren tegoeden voor herstelbetalingen en benadrukte het belang van het respecteren van de principes van het internationaal recht. Hij wees ook op de potentiële risico’s voor Euroclear, een in Brussel gevestigde financiële vereffeningsinstelling die een groot deel van de bevroren Russische tegoeden beheert.

Lening via kapitaalmarkten

De EU besloot uiteindelijk om de lening via de kapitaalmarkten te garanderen, een beslissing die door de Franse president Emmanuel Macron werd geprezen als de meest pragmatische oplossing gezien de omstandigheden. Ook de Duitse bondskanselier Friedrich Merz verwelkomde het akkoord en benadrukte dat de renteloze lening voldoende zou zijn om de financiële behoeften van Oekraïne voor de komende twee jaar te dekken.

Hoewel Hongarije, Slowakije en Tsjechië aanvankelijk bedenkingen hadden tegen het steunen van het leningprogramma, stemden ze er uiteindelijk mee in om de overeenkomst niet te blokkeren nadat ze garanties hadden gekregen over bescherming tegen mogelijke financiële gevolgen. De Hongaarse premier Viktor Orbán, een bekende bondgenoot van de Russische president Vladimir Poetin, was tegen en zei dat het verlenen van financiële hulp gelijkstond aan oorlog voeren.

Russische verantwoordelijkheid

De Oekraïense president Volodymyr Zelensky, die naar Brussel reisde voor een top te midden van protesten van boeren tegen een voorgestelde handelsovereenkomst, drong er bij de EU-leiders op aan om het besluitvormingsproces te versnellen om de stabiliteit van Oekraïne in het nieuwe jaar te waarborgen. Het akkoord dat de EU heeft bereikt, laat zien dat zij Oekraïne op dit kritieke moment wil blijven steunen.

Hoewel de EU ervoor heeft gekozen om op de financiële markten te lenen, heeft zij vastgehouden aan haar standpunt dat zij zich het recht voorbehoudt om bevroren Russische tegoeden te gebruiken om de leningen terug te betalen als Rusland geen oorlogsherstelbetalingen doet, die door Zelensky worden geschat op meer dan 600 miljard euro. Die beslissing illustreert de vastberadenheid van de EU om Rusland verantwoordelijk te houden voor zijn daden en om gerechtigheid te bewerkstelligen voor Oekraïne. (fc)

Volg Business AM ook op Google Nieuws

Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!