De door de EU uitgevaardigde economische sancties tegen het dictatoriale regime van de Wit-Russische president Aleksandr Loekasjenko zijn veel minder doeltreffend dan Brussel graag laat uitschijnen. Dat blijkt uit onderzoek van het Duitse weekblad Der Spiegel.
EU-sancties tegen Belarus: kaas met gaten

Waarom is dit belangrijk?
De strafmaatregelen tegen het Belarussische regime van president Aleksandr Loekasjenko missen hun doel. Een half jaar nadat sancties werden opgelegd aan delen van de voor Wit-Rusland belangrijke olie- en kunstmestindustrie, wordt duidelijk dat de maatregelen vol gaten zitten.Uit het onderzoek blijkt dat meststoffenproducent Belaruskali kaliumzouten met een kaliumgehalte van 40 tot 62 procent blijft uitvoeren. Dat zijn exact de producten waarvan kunstmestgiganten zoals de Noorse Yara Group afhankelijk zijn.
Noorwegen had zich als niet-EU-land ook bij de sancties aangesloten. Mogelijk omdat de EU-landen het niet eens konden worden over de afschaffing van de oudere uitzonderingsregels die voor Yara waren gemaakt. De Europese Commissie kan dan ook niet zeggen welke schade Belaruskali – een van ’s werelds grootste kunstmestproducenten – tot nog toe heeft geleden als gevolg van de EU-sancties. Belaruskali onderhoudt nauwe banden met president Loekasjenko. Het bedrijf heeft wereldwijd één vijfde van alle kaliummeststof-handel in handen.
Yara zelf zegt dat het samenwerkt met een onafhankelijke vakbond in Wit-Rusland. Het zou ook campagne voeren voor de rechten van Wit-Russische arbeiders. Maar die vakbonden zijn vooral bekommerd om hun voortbestaan. Ze steunen volgens oppositiepoliticus Anatol Kotau veeleer de economische belangen van het regime.
Wit-Russische olie-industrie exporteerde een record aan producten naar Estland
Ook de olie-industrie lijkt aan economische sancties te ontsnappen. Zo meldt het Wit-Russische persbureau Belta dat de export van olieproducten naar Estland in 2021 een recordniveau bereikte. De houtindustrie – die voor Loekasjenko belangrijk is – is tot dusver zelfs volledig gespaard gebleven van de sancties. Onlangs raakte bekend dat het Oostenrijkse houtbedrijf Kronospan zelfs een vierde fabriek in Belarus gaat bouwen.