In het nieuws: Een nieuwe gouverneur voor de Turkse centrale bank.

• Vrijdag kondigde Recep Tayyip Erdogan aan dat hij Hafize Gaye Erkan had benoemd tot de nieuwe gouverneur van de Turkse centrale bank.
• De benoeming van deze voormalige Goldman Sachs-directeur is goed ontvangen door beleggers.

De context: Kritiek

• Deze week bleef de Turkse lira, die er al slecht voorstond, verder kelderen.
  • Op donderdag bereikte het een historisch dieptepunt ten opzichte van de euro: 1 tegen 25,35.
  • Hetzelfde geldt voor de dollar, waar we ook ongekende spreads zien: 1 tegen 23,51 op donderdag.
  • In twee jaar tijd is de lira meer dan 60 procent van haar waarde verloren en sinds het begin van dit jaar heeft Turkije ongeveer 25 miljard dollar aan buitenlandse reserves opgebrand om de financiële verplichtingen na te komen, waardoor die voorraad nu gevaarlijk laag staat.
• De inflatie op jaarbasis bedroeg 39,6 procent in mei. Dit is enorm, maar het is de eerste keer in zestien maanden dat de inflatie onder de 40 procent is gedaald. Het record stond in oktober vorig jaar op 85,51 procent.
  • Deze daling houdt deels verband met een (tijdelijke) gratis gasmaatregel die Erdogan kort voor de presidentsverkiezingen invoerde: gas was een maand gratis, en een jaar lang zal er elke maand 25 m³ worden aangeboden aan alle huishoudens.
  • Er moet ook worden opgemerkt dat dit de officiële cijfers zijn – de eerste sinds de herverkiezing van Erdogan. Ze worden betwist. Onafhankelijke economen van de Inflation Research Group (Enag) schatten de jaarlijkse inflatie tussen 105 procent en 109 procent, met en zonder de gasmaatregel.

Terug naar een conventionele strategie?

De verklaring: Erdogan hanteerde altijd een unieke strategie.

• Volgens veel externe deskundigen is de malaise waarin de Turkse economie al meer dan een jaar grotendeels te wijten aan Erdogans onorthodoxe beleid om de inflatie te beteugelen.
• De klassieke economische theorie pleit voor het verhogen van de rente om de inflatie te verlagen. Dit is het beleid dat bijvoorbeeld de Europese en Amerikaanse centrale banken momenteel voeren.
• Erdogan van zijn kant heeft het over een andere boeg gegooid. Hij drong er bij de gouverneur van de Turkse Centrale Bank, Şahap Kavcıoğlu, op aan om de rente regelmatig te verlagen.
  • In twee jaar tijd is de belangrijkste rente in Turkije gedaald van 19 naar 8,5 procent.

En nu: een koerswijziging?

• Zou Erdogan, door Kavcıoğlu te vervangen door Erkan, het geweer van schouder veranderen? De voormalige bestuurder van Goldman Sachs en First Republic zou degene kunnen zijn die, met goedkeuring van de president, de Turkse rente weer omhoog zal duwen.
• Tenminste, dat is wat een groeiend aantal beleggers denkt. De recente benoemingen van twee voorstanders van orthodox economisch beleid als minister van Financiën (Mehmet Şimşek) en vicepresident (Cevdet Yilmaz) wijzen ook in die richting.
  • Toen hij aantrad, zei Şimşek dat we terug moesten keren naar “rationele maatregelen”.
• Hoewel voorzichtigheid nog steeds geboden is, zijn er twee tekenen dat de Turkse economie op weg is naar herstel:
  • Turkse obligaties in dollar zijn in prijs gestegen.
  • De kosten van bescherming tegen wanbetaling op Turkse schulden zijn gedaald.

(nd/ns)