Litouwen is als eerste EU-land bereid om meteen de invoer van Russische olie en gas stop te zetten. Opvallend, want het land was tot een paar jaar geleden nog voor meer dan 60 procent van zijn olie-import afhankelijk van Rusland.

De president van Litouwen, Gitanas Nauseda, zei dat zijn land bereid is om de Russische olie- en gaskraan dicht te draaien. “Het zou enkele problemen veroorzaken, maar die zouden niet kritiek zijn”, aldus de president.

Een groep van 100 Europarlementsleden had vorige week in aangekondigd dat een onmiddellijk verbod op Russische energie nodig is. Ze beriepen zich op een resolutie die het Europees Parlement in april 2021 heeft aangenomen en waarin staat dat, mocht Rusland Oekraïne binnenvallen, de EU de invoer van olie en gas uit het land onmiddellijk moet stopzetten.

Europa betaalt ongeveer 600 miljoen euro per dag voor Russisch gas en Russische olie, aldus de Parlementsleden. Rusland kan met dat geld dagelijks de bouw van honderden tanks financieren, zo argumenteerden de wetgevers.

LNG-terminal

Toch zit een algemene ban op Russische energie voor Europa er niet meteen aan te komen. 40 procent van het gas dat in de EU toekomt, wordt gekocht in Rusland. De Unie heeft gezegd dat haar afhankelijkheid van dat gas binnen een jaar met twee derde wil verminderen. Tegen 2030 zou de EU dan volledig onafhankelijk moeten zijn van gas en olie van Rusland.

De Verenigde Staten daarentegen, die voor minder dan 10 procent van hun gas en olie uit Rusland halen, hebben wel al een volledige ban aangekondigd. Het Verenigd Koninkrijk bouwt de invoer van Russische olie af.

De Litouwse president zei dat een uitstap van zijn land uit de Russische energiebronnen ook tijd zou kosten. “Maar wij zijn beter voorbereid op zo’n vermindering van de Russische energiebronnen dan veel andere landen in de EU.”

Litouwen heeft de afgelopen tien jaar ingespannen gedaan om zijn afhankelijkheid van Rusland voor aardgas te verminderen. Zo opende het land onder meer zijn eigen LNG-terminal (om schepen die vloeibaar aardgas vervoeren te ontvangen), Independence genaamd. Op het gebied van onafhankelijkheid van elektriciteit is echter nog veel werk, aldus Nauseda.

In 2019 importeerde de Baltische staat 63 procent van zijn olie uit Rusland, maar dat zou nu al verminderd zijn. Een nieuwe olieraffinaderij in Litouwen zou een overeenkomst gesloten hebben met Saudi Aramco. Ruwe aardolie uit Rusland zou daardoor al niet meer gekocht worden bij de Russen.

Blinken

Bij een ontmoeting met de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken vorige week, zei Nauseda dat een mislukking om Vladimir Poetin in Oekraïne tegen te houden, tot de Derde Wereldoorlog zou leiden.

“Het is onze collectieve plicht als natie om alle Oekraïners te helpen met alle beschikbare middelen”, zei Nauseda. “Met alle bedoel ik inderdaad alles, als we de Derde Wereldoorlog willen voorkomen. De keuze ligt in onze handen.”

(lb)