In het nieuws: Zoals verwacht heeft de Europese Centrale Bank (ECB) de beleidsrente met 25 basispunten opgetrokken tot 3,75 procent. Dat is een evenaring van het hoogste niveau ooit, dat eerder al werd bereikt in oktober 2000.

• Die renteverhogingen lijken een ver-van-mijn-bedshow, maar hebben een niet te onderschatten impact op jouw financiën.

Impact op jouw spaargeld

Hogere spaarrentes: Door de renteverhogingen krijgen de banken een hogere vergoeding op het kapitaal dat ze stallen bij de centrale banken. Tot de zomer van 2022 moesten ze daarop nog een strafrente van 0,5 procent betalen. Nu ligt dat tarief 425 basispunten hoger.

• Doordat de banken een vergoeding van 3,75 procent op de overtollige spaardeposito’s ontvangen, hebben ze meer ruimte om hun spaarders een extraatje te geven.
• De voorbije maanden hebben nagenoeg alle financiële instellingen in ons land, al dan niet onder druk van de regering, de tarieven naar boven bijgesteld. Zelfs de grootbanken zijn intussen op die kar gesprongen. Belfius heeft begin deze maand de spaarrentes aangepast. Op 1 augustus volgen KBC, ING en BNP Paribas Fortis. Vanaf dan zal ons land overigens tien spaarboekjes tellen die minstens 2 procent opbrengen.

Opmerkelijk: Ook de brokers verwennen hun klanten met hogere vergoedingen. Bij onder meer Trade Republic en Bux ontvangen de beleggers een rente op het kapitaal dat ze niet beleggen. Bux heeft als reactie op het rentebesluit aangekondigd dat die vergoeding op 1 augustus stijgt tot 2,5 procent bruto. Na betaling van de roerende voorheffing (30 procent) ontvangen de klanten netto 1,75 procent.

Vooruitblik: Het is zeker niet uitgesloten dat de ECB in september (of daarna) de rente verder optrekt, waardoor de kans toeneemt dat de financiële instellingen de spaarrentes opnieuw naar boven zullen bijstellen.

• De internetbanken zullen, net zoals de voorbije maanden of in het najaar van 2022, daarbij waarschijnlijk het voortouw nemen. Zij hebben minder kosten dan de traditionele banken en hanteren meestal een ander verdienmodel, waardoor zij sneller kunnen schakelen.

Ook dit nog: Het verstrakkende geldbeleid van de ECB heeft ook positieve gevolgen voor andere vastrentende spaarproducten, waaronder de tak21-verzekerinigen en termijnrekeningen.

Impact op kredieten

Duurdere leningen: De renteverhogingen hebben ook een keerzijde: de kredieten worden duurder omdat de langetermijnrente in de lift zit. Dat is in theorie het gevolg van de kwantitatieve verstrakking (QT), waarbij de ECB haar balans afbouwt. Maar de langetermijnrente is als reactie op de renteverhogingen al fors opgelopen. Zo schommelt de Belgische tienjaarsrente rond 3,1 procent. Een jaar geleden was dat zo’n 1,5 procent.

• We nemen de hypothecaire leningen als voorbeeld. De gemiddelde rente voor een vast woonkrediet met een looptijd van 25 jaar en een quotiteit van minstens 81 procent (de verhouding tussen het leenbedrag en de waarde van de woning) is tussen 1 januari 2022 en vandaag gestegen van 1,8 naar 3,64 procent, leert de rentebarometer van Immotheker.
  • Opmerkelijk: Het starttarief van een variabele woonlening ligt hoger. Tot begin dit jaar was het omgekeerde waar. Als je voor een lening (looptijd 25 jaar en quotiteit van minstens 81 procent) kiest waarbij de rente jaarlijks wordt aangepast, betaal je vandaag 4,17 procent.
• Ook het prijskaartje van de consumentenkredieten, zoals een auto- of renovatielening, is de hoogte ingeschoten.
  • Daarom is het belangrijker dan ooit om kredietgevers te vergelijken wanneer je een lening zoekt. Voor een autolening (15.000 euro en looptijd van 42 maanden) kan de rente oplopen van 3,5 procent tot meer dan 6 procent, leert de vergelijking van Spaargids.be.

Impact beleggingen

Beleggen: Een renteverhoging is geen goed nieuws voor de beleggers.

• Om te beginnen wordt het voor bedrijven duurder om te lenen, wat dus weegt op de winstmarges. Daardoor neemt de kans toe dat je als aandelenbelegger een kleiner of geen dividend krijgt. Voorts wordt het door de stijgende rente interessanter om te beleggen in vastrentende activa, zoals obligaties.
• Ironisch genoeg zien mensen met obligaties in hun portefeuille de waarde van dat schuldpapier dalen. De coupons op dat papier liggen lager dan bij nieuwe uitgiftes, waardoor er dus ook minder interesse is om obligaties op de secundaire markt te kopen.
  • Dat heeft er in de Verenigde Staten bijvoorbeeld toe geleid dat sommige regionale banken, waaronder Silicon Valley Bank (SVB), de boeken moesten neerleggen. Die hadden de voorbije jaren belegd in laagrentend schuldpapier dat ze dit jaar uiteindelijk met verlies moesten verkopen omdat hun klanten massaal hun spaardeposito’s opvroegen. De banken hadden namelijk niet genoeg cash in handen om iedereen uit te betalen.
  • Als je de obligaties tot het einde van de looptijd in je portefeuille houdt, moet je je geen zorgen maken over de rente-evolutie. Normaliter krijg je op het einde van de rit het geïnvesteerde kapitaal terug.

(evb)