In Duitsland moet het Bundesamt für Verfassungsschutz (BfV) – de binnenlandse veiligheidsdienst – grotere mogelijkheden krijgen om het internet te doorzoeken. Daarvoor moet de dienst onder meer trojaanse paarden kunnen inzetten. Dat staat volgens André Meister en Anna Biselli, redacteuren bij de nieuwssite Netzpolitik.org, in een plan dat door Horst Seehofer, Duits minister van binnenlandse zaken, is uitgewerkt.

Katarina Barley, Duits minister van justitie, zou het voorstel echter hebben afgewezen. Volgens haar moet Seehofer zijn plannen aanpassen. Het is volgens Netzpolitik echter heel twijfelachtig of Seehofer op die eis zal ingaan.

Terrorisme

Duitsland besliste eerder dat zijn veiligheidsdiensten van online hackers gebruik mochten maken. “De maatregel diende om het internationale terrorisme te bestrijden,” betogen Meister en Biselli. “Horst Seehofer wil nu echter nog verder gaan. Volgens hem moeten de Verfassungsschutz en de Bundesnachrichtendienst (BND) – de buitenlandse inlichtingendienst – ook met trojaanse paarden kunnen werken.”

“Daarmee zouden de diensten in informatica-systemen moeten kunnen ingrijpen. Daardoor zou het hacken van apparaten zoals computers en smartphones mogelijk worden. Dat zou echter ook gelden voor het internet-der-dingen, met inbegrip van domotica en geconnecteerde auto’s.”

“Deze nieuwe plannen betekenen een enorme uitbreiding van invasieve surveillance-maatregelen,” waarschuwt Sven Herpig, topman van de New Responsibility Foundation. “De Verfassungsschutz zal niet alleen verdachten digitaal kunnen volgen, maar tevens alle online systemen die informatie van de betrokkenen verwerken. Dat geldt bovendien ook voor derde partijen die in deze communicaties betrokken zouden kunnen raken.”

In tegenstelling tot de Verfassungsschutz heeft de Bundesnachrichtendienst (BND) al het recht om hacking toe te passen. “Al vele jaren beschikt deze dienst over een geheime hacking-eenheid,” zegt Netzpolitik. “Daarbij kunnen personen van andere nationaliteiten in het buitenland worden bespioneerd.”

“De inlichtingendienst krijgt daarbij ook de mogelijkheid om schadelijke software in te zetten. Met deze nieuwe wet wil minister Seehofer deze praktijken een grotere rechtszekerheid bezorgen. Volgens specialisten zal deze nieuwe wet de Duitse spionagediensten toelaten elk mogelijk doelwit te viseren.”

Schandaal

“Toen de Bundesnachrichtendienst twaalf jaar geleden een Afghaans minister hackten, werd ook een Duitse journaliste getroffen,” verduidelijken Meister en Biselli. “Dat zorgde toen voor een gigantisch schandaal. In de toekomst zal de buitenlandse inlichtendienst echter naar eigen goeddunken Duitse burgers, bedrijven en verenigingen kunnen hacken.”

“De Bundesnachrichtendienst mag trojaanse paarden zelfs voor andere overheidsdepartementen inzetten. Die moeten echter wel zelf de bevoegdheid hebben om tot hacking over te gaan. De maatregel moet volgens Seehofer een dubbele inzet van personeel en middelen vermijden.”

“De Bundesnachrichtendienst hoeft daarbij niet te melden op welke manier de gevraagde informatie is verzameld,” aldus nog Netzpolitik.org. “Op die manier onttrekt de dienst zich echter aan de democratische controle. Bovendien ondergraaft de maatregel ook de verplichte scheiding tussen politie en geheime diensten.”

De Sozialdemokratische Partei Deutschlands (SPD) – die samen met de Christlich-Soziale Union (CSU) van Horst Seehofer en de Christlich Demokratische Union (CDU) van Angela Merkel de Duitse regeringscoalitie vormt – verzet zich met klem tegen de plannen.

Ook Katarina Barley (SPD) weigert de plannen van Seehofer te steunen. Zij wil dat Seehofer zijn voorstel herwerkt. Het Duitse ministerie van binnenlandse zaken lijkt echter weinig bereidheid te tonen om daarop in te gaan.

“Hiermee dreigt de Duitse regering op een nieuw strijdpunt te botsen,” aldus Meister en Biselli. “Mogelijk zal uiteindelijk Angela Merkel opnieuw de knoop moeten doorhakken.”