De Duitse minister van Financiën Christian Lindner is duidelijk niet van plan om in te gaan op de Russische eis om de komende energieleveringen met roebels te betalen. Lindner raadt alle private energieleveranciers aan om de betalingen met dollars en euro’s verder te zetten. Als Poetin weigert “moet hij eens stilstaan bij de gevolgen”, zegt de Duitse minister van Financiën.
Vorige week kwam Rusland met een opvallende eis op de proppen: “onvriendelijke staten” – lees de VS, het VK en alle EU-landen – zullen voortaan alle gasleveringen in roebels moeten betalen, in plaats van dollars en euro’s zoals afgesproken wordt in de contracten. Dat moet de koers van de roebel, die na de internationale sancties een vrije val meemaakte, terug enigszins herstellen.
“Tegen elke vorm van chantage”
Vrijdag lieten de Nederlandse energiebedrijven alvast weten niet van de vooraf bepaalde afspraken af te wijken en in euro’s te blijven betalen. Ook Duits minister van Financiën Christian Lindner geeft de Duitse energiebedrijven datzelfde advies. “We zijn compleet tegen elke vorm van chantage. De contracten zijn gebaseerd op euro’s en dollars en we raden bedrijven uit de private sector dan ook aan om Rusland in euro’s of dollars te betalen”, zegt Lindner aan CNBC.
De minister van Financiën toont zich vastberaden dat de Europese landen het binnenkort zonder Russisch gas kunnen stellen. “Als Poetin blijft weigeren, moet hij eens stilstaan bij de gevolgen van die beslissing”, zegt Lindner. “We zullen oplossingen vinden. We werken volop aan onze onafhankelijkheid van Russische import en als Poetin beslist om zijn leveringen stil te leggen, dan zullen we die onafhankelijkheid sneller moeten bereiken.”
Scharrelen naar alternatieven
Zo’n alternatieven vinden is echter makkelijker gezegd dan gedaan. Rusland is de grootste leverancier van energie aan de EU. Zo’n 40 procent van alle gas, 27 procent van de ruwe aardolie en bijna de helft van de geïmporteerde steenkool kwam in 2019 uit Rusland. De EU-landen zijn volop alle opties aan het verkennen hoe ze die afhankelijkheid kunnen afbouwen.
De Verenigde Staten zijn alvast te hulp geschoten door de leveringen van vloeibaar aardgas (LNG) fors op te drijven. De VS wil tegen het einde van dit jaar tot 15 miljard kubieke meter extra vloeibaar aardgas aan de EU-27 leveren.
De nieuwe realiteit heeft in ons eigen land de groenen ertoe gedwongen af te zien van de kernuitstap en de langverwachte sluiting van de Belgische kerncentrales opnieuw op de lange baan te schuiven. Zelfs het hevig vervuilende steenkool komt bij de Europese landen terug in de kijker. Wat olie betreft, lijken de OPEC-landen weinig bereid om hun productie aanzienlijk op te drijven als respons op de huidige crisis.
Poetin zette de Europese landen voor een stevig ultimatum door de betaling in roebels te eisen. Op die manier zou hij deels de internationale sancties kunnen omzeilen, de dominantie van de dollar willen afbouwen en misschien zelfs mogelijke fraude bij zijn eigen staatsbedrijven bestrijden. Maar het is ook een gewaagde zet, aangezien Rusland een uiterst belangrijke inkomstenbron misloopt als de betalingen effectief worden geweigerd.
(mah)