De aanhoudende droogte in Europa heeft ook één van de belangrijkste industriële kanalen van óns land getroffen. Omdat er al een tijdje geen regen is gevallen en er vanuit het Belgische binnenland minder water kan ingebracht worden, staat het water in het Kanaal Gent-Terneuzen bijzonder laag. Om dat probleem het hoofd te bieden, liggen de sluizen in Terneuzen 8 uur per dag stil, en moeten ook schepen op het kanaal hun diepgang verminderen.

North Sea Port, de uitbater van de Gentse fusiehaven, voorspelt dat het nog wel een tijdje droog zal blijven. “Daarom is beslist dat schepen momenteel maximum 12,35 meter diep in het water mogen liggen in plaats van anders 12,50 meter, om zo een veilige vaart te garanderen”, zegt havenwoordvoerder Johan Bresseleers tegen Het Laatste Nieuws. De schepen worden dus verzocht om minder lading mee te nemen; een maatregel die moet voorkomen dat de vaartuigen vast komen te zitten.

“Dat is een verschil van slechts enkele centimeters, maar voor grote schepen van 180 meter lang en met ladingen van 30.000 ton betekent het dat ze een deel van hun cargo moeten lossen voordat ze het kanaal op kunnen”, vervolgt Bresseleers in De Tijd. “Ze moeten dan voor anker in de Westerschelde en een deel van de goederen overladen op duwbakken of binnenvaartschepen. Daar komen extra transportkosten en veel logistiek geregel bij kijken.”

Sluizen minder open

In Terneuzen geldt nog een andere maatregel. Daar gaan de sluizen minder open om te voorkomen dat er te veel water vanuit het Kanaal de Westerschelde in zou stromen. Dat heeft natuurlijk een grote weerslag op het vrachtvervoer.

Concreet blijven de sluizen dicht vanaf 2 uur voor én tot 2 uur na laagwater, om de hoeveelheid schutwater te minimaliseren, weet De Provinciale Zeeuwse Courant. Dagelijks kunnen er dus gedurende 8 uren geen vaartuigen door het complex. Het gevolg is dat de schepen langer bij de sluizen moeten wachten, of: files. Overigens gaat ook de binnenvaartsluis in Evergem minder vaak open.

Wanneer de sluizen wel openen, worden zoveel mogelijk schepen tegelijk doorgelaten. “Het opzet is om ook zo niet enkel water te sparen, maar ook verzilting tegen te gaan, en oevers en dammen in stand te houden”, legt Bresseleers uit.

ArcelorMittal

Het is niet de eerste keer dat de diepgang in het kanaal wordt beperkt. De verwachting is dan ook dat er door de klimaatverandering alsmaar vaker aan droogte het hoofd zal moeten worden geboden. Lage waterstanden zullen een steeds gebruikelijker wordende aanblik bieden, luidt het.

Dat is vooral slecht nieuws voor de grote bulkvervoerders. Daarvan varen er elke dag een tiental de haven binnen om zo’n uiteenlopende goederen als graan, ijzer, schroot en steenkool te leveren aan de verschillende bedrijven, zoals staalproducent ArcelorMittal, in de omgeving.

Zo’n beperkingen zijn dus sowieso nefast voor de economische activiteit. Getuige daarvan is een becijfering van de stad Gent: diepgangbeperkingen en extra wachttijden van 2017 tot en met 2019 zouden Gentse havenondernemingen zo’n 2 miljoen euro aan schade hebben berokkend.

Geplaagd Europa

Ook in andere Europese landen spelen het aanhoudende gebrek aan regen en de hoge temperaturen verschillende sectoren van de economie parten.

Zo is het waterniveau van de Rijn, in de locomotief van de eurozone, gezakt naar een gevaarlijk laag punt. Als het waterpeil nog meer daalt, zal het onmogelijk worden voor vrachtschepen om goederen te vervoeren langs de passage bij het Duitse Kaub, een belangrijk tussenstation voor het vervoer van goederen. Dat zou de nakende economische crisis nog verder kunnen verergeren. Er worden jaarlijks immers honderden miljoenen tonnen vracht vervoerd via de rivier.

De vorige keer dat de Rijn zo laag zakte, in 2018, was de impact zo groot dat de economie van Duitsland tijdens het vierde kwartaal 0,4 procent minder groei kon optekenen, aldus analisten bij JPMorgan.

In mediterraanse landen als Spanje en Italië wordt door de droogte dan weer de productie van olijfolie, en de landbouw in z’n geheel, bedreigd.

(ns)