Dinsdag is het zover: dan is het verkiezingsdag in de Verenigde Staten. Woensdagochtend weten we allicht wie de nieuwe Amerikaanse president wordt. De allerlaatste peilingen beloven een nek-aan-nekrace, maar geven een lichte voorsprong aan voor Kamala Harris ten opzichte van Donald Trump.
Key takeaways
- In enkele strijdstaten ligt Kamala Harris voor op Donald Trump, terwijl de twee gelijk op gaan in Michigan en de belangrijke staat Pennsylvania.
- Trump speechte een laatste keer met een uithaal naar de verloren verkiezingen van 2020, terwijl Harris vooral hoop bracht te brengen.
In het nieuws: Verschillende peilingen geven Kamala Harris iets meer kans om president te worden.
- In het Amerikaanse kiessysteem staan de kiesmannen centraal. In totaal zijn er 538 kiesmannen, proportioneel verdeeld over de verschillende staten. Wie er 270 kan binnenhalen, wint de verkiezingen. In de meeste staten staat het al zo goed als vast naar wie de kiesmannen gaan, in zeven staten (de zogenoemde swing states) wordt het spannend. Door dat systeem is het lastig te peilen naar de winnaar van de presidentsverkiezingen, maar velen doen toch een poging.
- The New York Times peilde samen met Sienna College naar de kiesintenties in de zeven strijdstaten. Harris heeft een minieme voorsprong in Nevada (49 procent voor Harris ten opzichte van 46 procent voor Trump), North Carolina (48 procent tegenover 46 procent), Wisconsin (49 en 48 procent), Georgia (48 en 47 procent) en een iets ruimere voorsprong in Arizona met 49 tegenover 45 procent. In Michigan (47 procent) en Pennsylvania (48 procent) gaan beide kandidaten exact gelijk op.
- Het Des Moines Register peilde in Iowa, waar Harris ook lichtjes voor Trump uitkomt, op 47 procent tegenover 44 procent. Dat is verwonderlijk, want Iowa is geen strijdstaat en wordt tot de Republikeinse staten gerekend. Als Harris daar weet te winnen, zou dat een verrassing zijn. Iowa levert wel maar 6 kiesmannen op, een stuk lager dan bijvoorbeeld de grootste strijdstaat Pennsylvania met 19.
- Focaldata, een Brits bedrijf, ondervroeg meer dan 31.000 stemmers en verzamelde de resultaten in een ‘mega-poll’. Het zag Harris eveneens winnen in Michigan met een ruimere marge (51 tegenover 46 procent), maar gokt erop dat Trump Georgia (met 48 tegenover 47 procent) en North Carolina (50 tegenover 47 procent) binnenhaalt. Het Britse model gaf de NYT gelijk en voorspelt voor Pennsylvania eveneens een zeer spannende race met 49 procent voor beiden. Politico meldde de cijfers van Focaldata.
“Dineren met Scarface”
Gevolgd: De voorsprong van Kamala Harris op Donald Trump komt er na twee totaal verschillende speeches.
- Trump voelt dat het mogelijk op Pennsylvania aankomt. In die staat hield hij zondag een rally, met een speech in ware Trump-stijl. Hij haalde aan dat hij “nooit het Witte Huis had moeten verlaten”, waarmee hij de lijn van de “gestolen verkiezing” van 2020 aanhoudt. Hij suggereerde ook dat iemand “doorheen het fake news moet schieten”. Tegenstanders menen daar een oproep tot geweld in te horen, in eenzelfde soort gedachtegang die Trump aanhief voor en tijdens de bestorming van het Capitool op 6 januari 2021.
- Trump reisde daarna door naar North Carolina, nog zo’n strijdstaat. Daar bracht hij een bizar verhaal over de overleden gangster Al Capone en Mike Lindell, CEO van het bedrijf MyPillow en aanhanger van de ex-president. Trump hield het beeld voor van Capone die bij Lindell kussens kocht. “Als Al Capone niet goed slaapt omdat hij niet van Mikes kussens houdt, dan had Mike bijna geen kans op overleven. (…) Dan zou je Mike nooit meer zien. Mike wil niet dineren met Scarface”, aldus Trump. Het publiek had er het raden naar wat hij bedoelde.
- Die redevoering stond in schril contrast met wat Kamala Harris naar voren bracht op haar laatste campagnedagen. Zij bracht een hoopvolle boodschap naar haar toehoorders in North Carolina op zaterdag. “Ik heb geleefd in de belofte van Amerika. En vandaag zie ik de belofte van Amerika in iedereen die hier staat. In ieder van jullie, in ons allen. Wij zijn de belofte van Amerika”.
- En zondag sprak Harris zich in Michigan uit tegen degenen die “haat zaaien en angst en chaos verspreiden”, in een referentie naar Trump. “Tijdens de twee volgende dagen zullen we getest worden”, zei ze, “we zijn klaar voor tijden zoals dit”.
Een grote, niet te beantwoorden vraag is hoeveel invloed degelijke speeches nog hebben op het verkiezingsresultaat. Sommigen beweren dat Harris’ speech in Michigan kan zorgen voor een kantelmoment: ze zou in die staat van Trump kunnen winnen. Maar zoals al gezegd: bij de Amerikaanse verkiezingen is de uitslag pas helemaal zeker als echt alles geteld is. En de marges blijven klein.
