Delen van het Braziliaanse Amazonewoud worden illegaal op Facebook te koop aangeboden verkocht. De beschermde gebieden omvatten ook nationale bossen en land dat aan inheemse volkeren toebehoort. Dat heeft de Britse omroep BBC ontdekt. Sommige percelen die op Facebook Marketplace worden aangeboden, hebben een oppervlakte van nagenoeg duizend voetbalvelden.

Facebook zei bereid te zijn om met de lokale autoriteiten samen te werken een oplossing te zoeken, maar merkte wel op zelf geen onafhankelijke actie te zullen ondernemen. Het bedrijf wees er daarbij op dat kopers en verkopers door de gebruiksvoorwaarden van de dienst gedwongen zijn de wet te respecteren.

Satellietbeelden

‘De landdieven voelen zich zo machtig dat ze zich er niet voor schamen dat ze op Facebook gaan om illegaal terreinen te koop aan te bieden,’ merkt Ivaneide Bandeira, verantwoordelijke van de milieugroep Kanindé, op. ‘De advertenties zijn op Facebook Marketplace ook gemakkelijk terug te vinden. Het is voldoende om zoektermen rond bossen, hout en inheemse jungle in te tikken, om de aanbiedingen terug te vinden. Sommige advertenties bevatten ook satellietbeelden en lokalisatiedata van de terreinen.’

‘De ontbossing in het Braziliaanse Amazonegebied bevindt zich op het hoogste niveau in tien jaar,’ merkt de BBC, die een aantal verkopers met een verborgen camera volgde, op. ‘De illegale activiteit wordt aangewakkerd door de Braziliaanse veeteelt, die op zoek is naar nieuw grasland.’

‘Een groot deel van de advertenties had betrekking op Rondônia, de Braziliaanse staat die het meest door ontbossing is getroffen. Sommige percelen bevonden zich in het reservaat van het inheemse volk Uru Eu Wau Wau. Verantwoordelijken van het volk zegden dat de autoriteiten moesten ingrijpen en drongen er bij Facebook op aan om zelf actie te ondernemen. 

De illegale activiteiten worden volgens waarnemers ook aangewakkerd door de verwachting van amnestie. De verkopers geven toe geen enkele vrees voor een mogelijke inspectie de autoriteiten te vrezen. Ze geven vaak ook openlijk toe geen eigendomsbewijs te hebben van de percelen die ze te koop aanbieden. Politici zouden worden aangesproken om hen daarvoor de nodige documenten te verstrekken.

Vaak wordt daarbij eerst het terrein ontbost en wordt vervolgens bij de politici aangedrongen de beschermde status van het gebied af te schaffen, aangezien het niet langer zijn oorspronkelijke doel zou dienen. Vervolgens kunnen de landdieven de percelen dan officieel van de overheid kopen en daarmee hun aanspraken legaliseren.

Tegenwerking

Ricardo Salles, Braziliaans minister van Leefmilieu, stelde in een reactie dat de regering altijd duidelijk heeft gemaakt tegenover elke vorm van criminaliteit, ook op ecologisch vlak, een nultolerantie te hanteren. De Braziliaanse regering heeft het budget voor de Ibama, de federale instantie die de ontbossing moet bestrijden, echter met 40 procent verlaagd.

De minister beweerde echter dat de coronapandemie de rechtshandhaving in het Amazonegebied had belemmerd. Hij voegde eraan toe dat ook de regeringen van de deelstaten verantwoordelijkheid dragen voor de ontbossing.’

Federaal aanklager Raphael Bevilaquia beklaagde er zich echter over dat de situatie onder de huidige regering is verslechterd. Hij voegde eraan toe door de uitvoerende macht tegengewerkt te worden.

‘Facebook betoogde in een reactie dat het voor het bedrijf onmogelijk is om zelf uit te zoeken welke aanbiedingen een illegaal karakter hebben,’ merkte de BBC nog op. ‘Volgens het bedrijf behoort die taak toe aan de lokale rechterlijke macht en andere autoriteiten. Facebook lijkt ook geen intenties te hebben om alle advertenties voor de verkoop van Amazone-terreinen op Marketplace stop te zetten. (jvdh)