Na lang dralen neemt minister van Defensie Ludivine Dedonder (PS) de bocht. Maandenlang klonk het dat België onmogelijk F-16’s kon leveren aan Oekraïne. Maar nu blijkt het onmogelijke plots toch mogelijk; maar wel pas vanaf 2025. De MR, die al langer aandrong op levering, neemt met die late datum geen genoegen.
In het nieuws: België zal dan toch F-16’s kunnen leveren aan Oekraïne.
- Minister van Defensie Dedonder trok zelf naar de radiostudio’s van RTL om het nieuws aan te kondigen vanochtend. Hoeveel vliegtuigen België kan leveren is nog niet duidelijk. “Dat hangt af van de uitbreiding van onze F-35-capaciteit”, zo duidde Dedonder. Wel kunnen de vliegtuigen pas vanaf 2025 geleverd worden. MR-vicepremier David Clarinval, die de afgelopen weken fors drukte op het dossier, schrijft op X dat de levering “al in 2024 moet gebeuren. De kern zal zo snel mogelijk beslissen hoe deze inzet zal worden georganiseerd om de belangen van Oekraïne en de Europese veiligheid te behartigen, zonder ons land in gevaar te brengen”.
- Naast de levering voorziet ons land ook zeker twee trainingsvliegtuigen, en zullen Belgische crews de Oekraïense piloten en grondcrew helpen opleiden. Dit gebeurt op het grondgebied van België, Denemarken en een ander Europees land, vermoedelijk Roemenië.
- De aankondiging kan moeilijk los gezien worden van het bezoek van Zelensky aan ons land. “Het is zeer duidelijk dat men iets wilde aankondigen nu Zelensky in town is”, zo duidt een bron. Ook De Croo hintte gisteren, bij zijn State of the Union, op extra steun aan Oekraïne: “Wat we gedaan hebben voor Oekraïne, is het goede voorbeeld. Onze steun is tastbaar, zowel humanitair als militair. (…) Oekraïne zal bevrijd worden”.
“Het kan al maanden niet, nu kan het opeens wel”
Onderliggend: De manier van werken van Dedonder wekt wrevel op bij haar coalitiegenoten.
- “Het kan al maanden niet. Nu kan het opeens wel. Het parlement moet dringend inzage krijgen in de studie en historiek”, zo reageerde Open Vld-Kamerlid Jasper Pillen op X. En ook Georges Dallemagne (Les Engagés) zegt al maanden dat het mogelijk is: “Onmogelijk, zeiden ze. Onze F-16’s zijn te oud. En we hebben ze nodig. Ik heb er zes maanden voor gevochten, zodat Oekraïne zijn vrijheid terugwint en soldaten redt. Voor onze veiligheid. En uiteindelijk beslist de regering om toch F-16’s te leveren aan Oekraïne. Laat, en te weinig”, zo reageerde hij op het nieuws.
- De levering komt er na maanden discussie over een levering. Dedonder, geflankeerd door de legertop, hield voet bij stuk: een levering was absoluut onmogelijk. België had zijn vliegtuigen zelf nodig, en ze waren te oud om nog veel te kunnen dienen. Alleen, die verklaringen waren niet waterdicht. De afgelopen weken voerden zelfs coalitiepartners druk uit op Dedonder, om toch F-16’s te leveren.
- Pillen refereert naar een studie die door MR was gevraagd aan Dedonder. Volgens de Franstalige liberalen was het toch mogelijk enkele vliegtuigen te leveren, zij wilden dat laten bestuderen door Defensie. Die boodschap werd eind september nog eens herhaald door minister van Buitenlandse Zaken Hadja Lahbib (MR), op de VN-top in New York: “Het gaat om vier vliegtuigen, maar wij wachten de analyse af”. Diezelfde week zei Dedonder nog in de Franstalige pers dat “het idee dat er ergens Belgische F-16’s in een legerhangar staan te bestoffen lachwekkend is”.
- En ook VRT NWS schreef dat een levering mogelijk was. Het maakte de analyse, dat België in theorie twee tot vier jets kon missen om alsnog al zijn taken te kunnen uitvoeren. Dat zou al vrijwel meteen kunnen zelfs. Dedonder zelf deed dat onderzoek af als ‘onvolledig’ en ‘kort door de bocht’.
- Nu blijkt die levering dus toch mogelijk. Alleen, die studie van MR kwam er niet; ze werd actief tegengehouden door Dedonder. “Vorige week moest Lahbib in Kyiv nog aan haar homologen zeggen dat een levering niet kon, en dat zij een studie had gevraagd om dat toch opnieuw te bekijken. Nu moet ze via de pers horen dat het toch mogelijk is. Dat is geen manier van werken”, zo reageerde een liberale bron kregelig op het nieuws. Alles lijkt erop dat Dedonder soloslim speelde, om, nu Zelensky in Brussel aanwezig is en met enkele topministers zal lunchen, toch met een cadeautje te komen.
(nd)
