De smeltende ijskappen van de Noordpool, ze vormen een van de grootste problemen waar onze opwarmende aarde mee geconfronteerd wordt. Wetenschappers voorspellen dat tegen 2035 een groot deel van het noordpoolijs tijdens de zomers zal verdwijnen. Een uiterst zorgwekkende voorspelling voor mens, dier en planeet – al zien sommige rederijen daar vooral een groot economisch voordeel in.
Elk jaar smelt een deel van het noordpoolijs weg tijdens de zomer, om tijdens de winter terug dicht te vriezen. Elk jaar zien wetenschappers hoe de bevroren oppervlakte – vooral tijdens de zomers – kleiner wordt. Een oppervlakte van bijna 70.000 vierkante kilometer zou jaarlijks wegsmelten, om nooit meer terug te komen. Wetenschappers verwachten zelfs dat tegen 2035 grote delen van de Noordelijke IJszee die normaal het hele jaar dichtgevroren zijn, hele zomers lang ontdooid zullen blijven.
Door de gigantische ijsmassa die jaarlijks verdwijnt, krijgen dieren zoals ijsberen het steeds lastiger om zich aan de veranderende omgeving aan te passen. Aangezien het witte ijs een groot deel van de warmte die de zon op de aarde uitstraalt reflecteert, helpt het noordpoolijs om de aarde koel te houden. Hoe minder ijs, hoe meer warmte uit zonlicht geabsorbeerd wordt. Daarbovenop zorgt het verdwijnende ijs voor de gekende stijgende zeespiegel.
Niet bepaald vrolijk nieuws, maar geloof het of niet: sommigen kunnen hierdoor niet wachten tot 2035.
Wereldwijde flessenhalzen vermijden
Vooral schippers hebben er baat bij als de Noordelijke IJszee voor een groot deel zonder ijs komt te staan. Langs die IJszee loopt namelijk een handige vrachtroute die China en Oost-Rusland met Europa verbindt. Die route zou volgens de Chinese overheid 20 dagen sneller zijn dan de gebruikelijke weg langs het Suezkanaal.
De wereldwijde flessenhals in Egypte is al langer een doorn in het oog van groothandelaars die hun producten vaak in files zien staan voor het nauwe kanaal. Een frustratie die in maart vorig jaar dramatische proporties aannam toen het vrachtschip Ever Given zich in het nauwe kanaal vastreed.
“Veel Russische functionarissen zijn er als de kippen bij om erop te wijzen hoe Arctische zeeroutes een groter potentieel bezitten om flessenhalzen zoals in het Panama- of Suezkanaal te voorkomen”, zegt Marc Lanteigne, professor politieke wetenschappen aan de Universiteit van Tromsø in Noorwegen aan CNBC.
Rusland is de afgelopen jaren hard aan het inzetten op dominantie in die regio. Zelfs in de winter weten stevige ijsbrekers zich een weg door het dikke noordpoolijs te banen om zo de vrachtroutes voor bepaalde periodes bevaarbaar te houden. Terwijl in 2020 slechts 1,5 miljoen ton aan goederen langs die Noordelijke Zeeroute getransporteerd werd, lag dat cijfer in 2021 al op een totaal van 32,97 miljoen ton. De volgende jaren wil Rusland dat cijfer verder de hoogte in drijven.
Niet iedereen voor gewonnen
De vaarroute langs de Noordelijke IJszee garandeert een vlottere levering van goederen, met minder wachttijden en mogelijk goedkopere prijzen als gevolg. Momenteel is de IJszee nog een grotendeels onvoorspelbaar en onherbergzaam terrein, maar door de klimaatverandering lijkt daar verandering in te komen. Hoewel rederijen dat kunnen toejuichen, hangt er een wrang gevoel aan het gebruik van de route.
Twee van de grootse rederijen ter wereld, Maersk en MSC, lieten alvast aan CNBC weten niet van plan te zijn de IJszeeroute te bevaren. Zo houdt MSC naar eigen zeggen rekening met de impact op de omgeving en de onvoorspelbare omstandigheden in het gebied. Voorstanders wijzen er echter op dat de kortere vaartijd ook lagere emissies met zich meebrengt.
(ns)