De aanwezigheid van enkele drones heeft Gatwick Airport in Londen, de tweede grootste luchthaven van Groot-Brittannië, enkele dagen gesloten gehouden. De incidenten tonen welke problemen drones voor de luchtvaart kunnen inhouden. De toestellen kunnen immers in de vluchtroutes van de vliegtuigen terechtkomen, waardoor met botsingen rekening gehouden zou moeten worden. Maar ook een gerichte terroristische aanval zou met drones kunnen worden uitgevoerd.

Door de incidenten op Gatwick wordt vanuit verschillende hoeken opnieuw aangestuurd op een striktere reglementering van de technologie.

Meer dan vijftig meldingen

“De voorbije twee dagen moest onze luchthaven worden gesloten omdat drones een bedreiging konden vormen voor de luchtvaart,” verduidelijkte Chris Woodroofe, chief operating officer van Gatwick Airport. Woensdagavond waren door de luchthavenbeveiliging de eerste drones opgemerkt. In een tijdsbestek van vierentwintig uur zouden meer dan vijftig meldingen van drones zijn geregistreerd.

Uit veiligheidsoverwegingen werd beslist om tijdelijk geen vliegtuigen meer te laten landen of opstijgen. Volgens Woodroofe zouden uiteindelijk meer dan achthonderd vluchten moeten worden geschrapt, waardoor ongeveer 120.000 reizigers werden getroffen.

“Er moet duidelijk van een ernstig incident gewag worden gemaakt,” betoogde Woodroofe. “De daders moeten worden vervolgd en streng worden bestraft. Men kan niet dulden dat hun activiteiten de tijdelijke sluiting van een grote internationale luchthaven noodzakelijk zou maken.”

Volgens de Britse politie moet uitgegaan worden van een opzettelijk poging om de operaties van de luchthaven te verstoren, maar is er wellicht geen sprake van terroristische bedoelingen. Er werd overwogen om de drones neer te schieten, maar die optie werd uiteindelijk geschrapt omdat gevreesd werd voor gevaren die verdwaalde kogels zouden kunnen opleveren.

“De politie probeert met beeldmateriaal van bewakingscamera’s het merk en het model van de drones te identificeren,” benadrukte de Britse krant The Guardian. “Twintig politie-eenheden werden ingezet om de operatoren van de drones – die als commerciële of industriële apparaten werden omschreven – te kunnen vatten.”

Justin Burtenshaw, hoofd beveiliging van Gatwick, verduidelijkte echter dat het niet eenvoudig is om de daders te ontmaskeren. “Naarmate de drones een grotere omvang hebben, kunnen de operatoren immers vanop een grotere afstand werken,” voerde hij aan. “Daardoor moet de speuractie over een groot gebied worden gespreid, wat de kansen op succes sterk doet dalen.”

Regelgeving

“Luchtvaartinstanties en politici sturen door de incidenten opnieuw aan op strengere wetten voor het gebruik van drones,” aldus nog The Guardian. “De incidenten leggen immers de kwetsbaarheid van grote luchthavens bloot. Er moet dan ook op belangrijke consequenties worden gewezen.”

“Vertrekkende vliegtuigen moesten aan de grond blijven, terwijl inkomende toestellen naar andere luchthavens – tot in Amsterdam en Parijs – moesten worden afgeleid. Volgens Gatwick waren de drones een bewuste poging om in de aanloop naar kerstmis een maximale verstoring te veroorzaken.”

Om de problemen op te vangen, moest Chris Grayling, Brits minister van transport, beslissen om de geldende beperkingen op nachtvluchten op andere Britse luchthavens op te heffen. Sommige passagiers moesten dan ook op vluchten vanop alternatieve luchthavens worden omgeboekt. Anderen moesten in afwachting van een oplossing in een hotel worden ondergebracht.

“Het incident toont ook het onvermogen van de autoriteiten om de activiteit van illegale drones tegen te gaan,” opperde The Guardian. “Ook de Britse pilotenvakbond Balpa vraagt strengere normen. Onder meer wordt geëist om de verboden zones rond luchthavens van één tot vijf kilometer uit te breiden.

“Er moet dringend worden ingrepen,” zei Brian Strutten, secretaris-generaal van Balpa, in een reactie op de incidenten. “De problemen maken duidelijk dat er werk moet worden gemaakt van een registratie van de drones, waarbij de operatoren een vergunning moeten aanvragen. Op die manier kan de politie de drones volgen en traceren.”

België

Volgens Jenny Randerson, transport-specialist van de Britse Liberal-Democrats, illustreren de problemen het gemak waarmee drones enorme schade aan de nationale veiligheid en economie kunnen toebrengen. Elon Musk, topman van Tesla en Spacex, waarschuwde eerder al voor moordende drones, die van gezichtsherkenning gebruik zouden maken om menselijke doelwitten te identificeren en elimineren.

Volgens luchtverkeersleider Skeyes zijn ook in het Belgische luchtruim dit jaar dertig incidenten met drones gemeld. Dat betekent een verdubbeling tegenover vorig jaar. Opgemerkt werd dat de meeste incidenten in de buurt van luchthavens worden geregistreerd. Volgens Skeyes is het merendeel van de incidenten te wijten aan een gebrek aan informatie en kennis bij de gebruikers van drones.

Volgens de Britse Civil Aviation Authority (CAA) zijn luchtvaartmaatschappijen niet verplicht om financiële compensatie te betalen aan de gedupeerde reizigers. Er is volgens de luchtvaartautoriteit immers sprake van buitengewone omstandigheden.