Premier Alexander De Croo (Open Vld) pleitte maandagochtend nog voor een regering met “zwaargewichten”. Nu moet hij schoorvoetend toegeven dat zijn partij straks misschien niet de meest geschikte kandidaat is om de onderhandelingen te leiden.
- “In de volgende regering moeten de zwaargewichten aan de regeringstafel zitten. Zij die de regering gevormd hebben, het hoofd waren van de campagne of onderhandelingen gevoerd hebben, moeten mee aan de regeringstafel zitten”, zo liet De Croo maandagochtend verstaan op Radio 1.
- In Humo sprak De Croo andermaal de wens uit om straks weer aan de slag te gaan als premier, en in De Tijd verscheen een interview met het liberale kopstuk met als veelzeggende titel “Wie wil dat ik premier blijf, moet Open Vld stemmen“. De Croo speelt daarbij standvastigheid uit als speerpunt, maar wil tegelijk hervormingen doorvoeren.
- Het probleem voor De Croo, en de Open Vld bij uitbreiding: uit de peilingen blijkt dat Vlaanderen niet zit te wachten op de liberalen. In de meest recente peiling, uitgevoerd door Ipsos voor DPG Media, haalt Open Vld 8,2 procent. De Croo trekt verwoed op campagne, maar lijkt zijn imago van diplomatische Europese leider niet te kunnen omzetten in een goede score.
- En dus was het niet onlogisch dat de premier in De Verkiezingstafel op Play4 de vraag kreeg of hij zelf wel een zwaargewicht is, met een score van 8 procent. Nee, moest De Croo toegeven: “8 procent is niet iets waarvan je zegt: en nu ga ik het voor het zeggen hebben“.
- En of hij nog kandidaat-premier is, mocht Open Vld effectief onder de 10 procent eindigen? “Dat vind ik niet logisch en niet waarschijnlijk. Als je minder dan 10 procent hebt, dan moet je zeggen: er zijn er anderen die er sterker uitkomen. Dan is het aan hen.”
De achilleshiel van De Wever
Gevolgd: Opeens steekt De Croo de hand uit naar De Wever, een wanhoopspoging?
- Opmerkelijk in de laatste rechte lijn van de campagne is dat De Croo weinig moeite doet om het gevoerde regeringsbeleid te verdedigen. In plaats daarvan roept hij op tot hervormingen en een centrumrechtse regering, mét N-VA. Dan moet Bart De Wever (N-VA) wel zijn communautaire eisenpakket laten vallen.
- De Wever gaat daar niet op in. Hij zoekt liever opnieuw een connectie met de PS om wel een staatshervorming voor te bereiden. Zijn redenatie lijkt haast te zijn: als Open Vld maar 8 procent haalt in de peilingen, hoe relevant zijn ze dan nog?
- En dus haalt De Wever de standvastigheid die De Croo predikt, volledig onderuit. De Croo is een “flipflopper“, klinkt het. “Eerst voor confederalisme, dan tegen. Eerst tegen kernenergie, nu voor. Voor Vivaldi, nu tegen”.
- Tegelijk is het de connectie met de PS waar De Croo, maar ook Tom Van Grieken (Vlaams Belang) De Wever op kunnen pakken. Omdat een staatshervorming alleen maar mogelijk is met de steun van de PS, zouden centrumrechtse hervormingen niet doorgevoerd kunnen worden. Dat is dan de water die N-VA in de wijn zou moeten doen: wel een staatshervorming, geen sociaal-economische hervormingen.
- De Wever heeft daarop ook een antwoord: de vorming van een ‘mini-kabinet‘ dat begint met een sociaal-economisch en een begrotingsplan, en zich daarna buigt over de staatshervorming. Zo wordt België niet ‘gegijzeld’ over het communautaire,
- Maar tegelijk opvallend: De Wever stopt die piste de laatste weken wat weg, omdat hij weet dat het zijn zwakke plek is. “Het maakt niet uit met wie: als het maar een Vlaamse meerderheid heeft en het nodige doet”, zo zei hij.