Charles Michel (MR) zal de Europese lijst van MR trekken. Meteen moet de Europese Raad een nieuwe voorzitter gaan zoeken. Didier Reynders (MR) was ook kandidaat-lijsttrekker voor Europa en bijt dus in het zand.

• Zondagochtend waren “meer dan 1.000 militanten” volgens de voorzitter Georges-Louis Bouchez aanwezig in de Aula Magna in Louvain-La-Neuve om de MR-nieuwjaarswensen uit te spreken. De lijsttrekkers van Waals-Brabant werden aangekondigd, met burgemeester van Waterloo Florence Reuter (MR) als federale lijsttrekker, vóór federaal staatssecretaris Mathieu Michel (MR). Valérie De Bue, de huidige Waalse minister van Toerisme en Erfgoed, deed hetzelfde voor de regio. 
• Maar niemand maalde erom. Want Charles Michel, uit Waver, trekt straks de MR-lijst voor Europa, voor Valérie Glatigny. Een aankondiging die onvermijdelijk internationaal weerklank kreeg.
• Michel moet immers, als hij ook echt zijn mandaat wil opnemen in het Europees Parlement en dat is hij zeker van plan, dan wel meteen ontslag nemen als voorzitter van die Europese Raad. Zo krijgt de Europese Unie er net voor de Europese verkiezingen nog een onverkwikkende stoelendans om postjes bovenop.
• Het doet de reputatie van Michel, die door z’n eeuwige strijd met Commissievoorzitter Ursula von der Leyen al stevig klappen had gekregen, geen deugd: de kritiek dat zijn eigen carrière boven de belangen van Europa gaat, klinkt van overal.
• Zeker omdat in de internationale pers, van Politico tot de Financial Times, men zich zorgen maakt over de opvolging van Michel. De schaduw van de Hongaarse premier Viktor Orbán hangt boven dit dossier, aangezien zijn land België zal opvolgen voor het roterende EU-voorzitterschap vanaf juli. Als de rol van voorzitter van de Europese Raad niet wordt ingevuld, zou Orbán wel eens plots alle discussies tijdens de Europese topbijeenkomsten moeten gaan leiden.
• Alberto Alemanno, hoogleraar Europees recht aan HEC Parijs, heeft harde woorden voor Michel: “Zijn beslissing om vroegtijdig af te treden als voorzitter van de EU-Raad om zijn eigen politieke carrière als Europees parlementslid voort te zetten, is niet alleen egoïstisch maar ook onverantwoordelijk. Dit opent de weg voor Viktor Orbán, die het roterende voorzitterschap van de EU zal waarnemen”, zo stelt de academicus.
• Dit is een scenario dat alle staatshoofden zullen proberen te vermijden, maar ze moeten snel handelen. Een opvolger moet uiterlijk begin juli worden gevonden, tijdens de beëdiging van de Europese parlementsleden. De Europese leiders zullen op Europese toppen op 17 juni, en vervolgens op 27 en 28 juni bijeenkomen. Op dat moment zal er een beslissing moeten worden genomen.
• Meteen is deze situatie een trieste primeur voor de Europese instellingen. De functie van voorzitter van de Europese Raad werd pas in 2009 gecreëerd na het Verdrag van Lissabon: vaste spelregels voor de benoeming zijn er niet, in tegenstelling tot die voor leden van de Commissie. De twee voorgangers van Charles Michel, Herman Van Rompuy en Donald Tusk, deden beiden hun termijn netjes uit.
• Op Europees niveau rijst tegelijk wel de vraag of het voeren van een verkiezingscampagne vóór het einde van zijn mandaat als voorzitter van de Europese Raad politiek wenselijk is.
• De staatshoofden moeten dus meer dan waarschijnlijk een tijdelijke kandidaat vinden of een definitieve kandidaat inplannen, die de job dan meteen voor meerdere jaren zal doen. Het probleem is dat de belangrijkste Europese functies normaal gesproken later worden toegewezen, en dit is op zich al een enorm politiek puzzelwerk.
• “U denkt wat ik ook denk”, zo was vanmorgen al het commentaar in de wandelgangen van de federale regering. Want daar duikt dan onvermijdelijk de gedachte aan premier  Alexander De Croo (Open Vld) op, die al lang internationale ambities koestert. Hij heeft dan net zes maanden EU-voorzitterschap achter de rug. “Die topjob zou er dan toch nog kunnen komen”, zo fluistert men rond een vicepremier.
• Voor Michel wacht tegelijk ook nog een nieuwe politieke toekomst, zo is wel duidelijk: droomt hij ervan om het hoofd te worden van de Europese liberalen in het Europees Parlement, of toch nog een rol als Europees Commissaris? Dat laatste zou de MR dan wel moeten ‘betalen’ in de federale regeringsonderhandelingen: daarbij kost een post van Europees Commissaris evenveel als een federale minister.
• Maar er zijn meerdere opties. Via intimi opperde Michel zelf al de mogelijkheid om terug te keren als redder van het land, als de onderhandelingen om een federale regering te vormen in België zouden aanslepen. 
• Ondertussen wordt het zo wel druk aan de top bij de MR: er is Georges-Louis Bouchez, met zijn eeuwige ambitie, ook voor het premierschap. Er is oud-premier Sophie Wilmès (MR), die de lijst trekt in Brussel en een vooraanstaande rol wil. En dus Charles Michel, die nog steeds een carrière wil. En dan hadden we het nog niet over Didier Reyders (MR).

Alles komt terug: De Raad van Europa voor Reynders? 

• In de Aula Magna kon niemand een opvallende afwezigheid negeren: Didier Reynders. De speculaties waren onvermijdelijk. Maar vanochtend, op nieuwszender LN24, probeerde Bouchez het vuur te blussen: “Didier Reynders was afwezig vanwege een agendakwestie. Hij was in het buitenland. Hij zal aanwezig zijn bij onze nieuwjaarswensen deze woensdag in Brussel.” 
• Maar zal de huidige Europese commissaris voor Justitie nog een rol hebben binnen de liberale partij? “Als hij dat wil, heeft Didier Reynders altijd een toekomst binnen de MR. Alle capabele personen kunnen een rol spelen binnen onze politieke formatie, maar we zullen moeten zien wat de wens is en wat de doelstellingen zijn”, voegde GLB eraan toe.
• Dat Reynders in het zand beet, andermaal tegen eeuwige rivaal Michel, is nochtans evident. Hij had zich immers kandidaat gesteld als lijsttrekker voor de Europese verkiezingen in december vorig jaar. Hij sloot ook niet uit opnieuw kandidaat te zijn voor het partijleiderschap, over iets minder dan een jaar. Een niet mis te verstaan dreigement.
• Bouchez kon moeilijk die rode vlaggen negeren. En dus is er wel degelijk ook een plan ‘voor Didier’. De huidige Europese commissaris voor Justitie heeft immers andermaal zijn oog laten vallen op de functie van secretaris-generaal van de Raad van Europa in Straatsburg, een internationaal orgaan van mensenrechten. 
• In 2019 kwam Reynders al erg dicht tegen die diplomatieke topjob. Hij sneuvelde in de laatste ronde tegen de Kroatische Marija Pejčinović. De job haalt weinig media-aandacht, maar Reynders zou er wel een vergoeding van 310.000 euro netto per jaar binnenhalen.
• België wil woensdag een kandidaat voordragen, via de kabinetten raakte in de federale regering dit weekend de naam van Reynders bekend: de premier wil hem graag daar krijgen. Een beslissing die wel de goedkeuring van de kern vereist. De liberalen steunen hem voluit, niemand lijkt tegen te zijn: maar de groenen vragen wel dat de zaak besproken wordt. Mensenrechten liggen daar gevoelig. Maar evengoed is er een grotere tapijtenmarkt bezig, binnen Vivaldi.