Het aantal ‘money mules’ of ‘geldezels’ -dat zijn personen die hun bankrekening en/of bankkaart ter beschikking stellen van criminelen- neemt nog altijd toe, ondanks de vele waarschuwingen.
Volgens sectororganisatie Febelfin zijn er alleen al dit jaar 280 dossiers van geldezels in de politiezone Antwerpen, goed voor 1.100 pv’s voor witwassen. Vaak gaat het om jongeren die gelokt worden door de belofte van snel geld. Velen hebben financiële problemen door de coronacrisis en zijn nu extra vatbaar.
Uit een rondvraag in mei van dit jaar, bij 1.000 jongeren tussen 16 en 30 jaar, zegt 45 procent financiële problemen te hebben door de coronacrisis. Hun studentenjob valt weg, ze krijgen minder zakgeld, zijn tijdelijk werkloos, enzovoort. Dit maakt hen extra vatbaar voor de belofte van snel geld.
Strenge straffen
Potentiële geldezels worden benaderd door een ronselaar. Dat gebeurt vaak in de buurt van scholen, een station of in de uitgaansbuurt, maar ook via sociale media zoals Instagram of Whatsapp. De jongere krijgt de vraag om zijn bankrekening en/of bankkaart en pincode uit te lenen in ruil voor een vergoeding. Volgens de ronselaar gaat het om een volkomen veilige handeling, of zelfs een vriendendienst, maar niets is minder waar, zegt Febelfin.
De bankrekening en/of bankkaart wordt immers gebruikt om illegaal geld op door te sluizen of cash af te halen. Geld dat meestal gestolen is via phishing. Door de rekening en/of de kaart van de geldezel te gebruiken, wissen de criminelen elk spoor naar zichzelf. ‘Zonde dat jongeren zich hierdoor laten verleiden, want vaak hadden ze voordien nog geen strafblad. De strafrechtelijke en financiële gevolgen voor geldezels kunnen aanzienlijk zijn’, klinkt het. In Antwerpen wordt altijd een pv voor witwassen opgemaakt, ongeacht of men bewust fungeerde als geldezel of niet.
Financiële kater
Het totale aantal pv’s bedraagt al 1.100 dit jaar in Antwerpen. Is de geldezel minderjarig, dan kunnen de ouders aansprakelijk gesteld worden. ‘In de praktijk wil dat zeggen dat de geldezel (of zijn ouders) het geld dat via zijn rekening is doorgesluisd, integraal zal moeten terugbetalen aan het slachtoffer. Hij riskeert ook fikse gerechtelijke straffen en fiscale boetes. Zijn bank kan weigeren hem nog een bankrekening, bankkaart en/of lening toe te kennen. Naast de strafrechtelijke en financiële gevolgen is er ook een hoog risico op fysiek geweld. De beloofde vergoeding is vaak een maat voor niets’, waarschuwt Febelfin.
De sectororganisatie lanceert dan ook een nieuwe campagne op social media en in scholen, specifiek gericht op jongeren. Voor de gelegenheid kruipen twee bekende Belgen met heel wat volgers op social media in de huid van een geldezel: de Antwerpse Liandra Sadzo (Buurtpolitie,…) en de Brusselse Sophie Maréchal (La Treve,…). Ze vertellen in een video hoe de criminelen te werk gaan en wijzen op de nare gevolgen voor wie geldezel speelt. Alle campagnemateriaal is gratis beschikbaar op de website van Febelfin.