De grote wereldhavens worstelen met een zware congestie. Dat heeft echter ook belangrijke ecologische implicaties voor de omliggende gemeenschappen. Dat blijkt uit een rapport van de milieubewegingen Stand.earth en Pacific Environment over de impact van de grote retailers op de emissies van de internationale scheepvaart.
“De wereldwijde vraag naar goederen situeert zich op een hoog niveau”, stippen de onderzoekers aan. “De logistieke sector ervaart echter grote moeilijkheden om op die behoefte maximaal in te spelen. Er blijkt onvoldoende capaciteit om de gevraagde producten tijdig te leveren, onder meer door congesties op de terminals van de grote havens.”
“Dit zorgt ervoor dat in de buurt van deze logistieke draaischijven tientallen schepen voor anker zijn gegaan in afwachting dat er op de terminals voldoende ruimte is vrijgekomen. Dat zorgt echter voor een verhoogde uitstoot van broeikasgassen, wat een negatieve impact heeft op de gezondheid van de omliggende gemeenschappen.”
Hogere vervuilingsniveaus
Uit het rapport van Stand.earth en Pacific Environment blijkt dat goederen die de voorbije twee jaar door de retailers Walmart, Target, Amazon en Ikea in de Verenigde Staten zijn geïmporteerd, de uitstoot van ongeveer 20 miljoen ton koolstofdioxide hebben veroorzaakt.
“De toename van de consumentenvraag onder invloed van de coronapandemie en de aanhoudende havencongesties leiden in de omliggende gemeenschappen tot hoge vervuilingsniveaus”, stippen de onderzoekers aan.
“Dat heeft een negatieve impact op de gezondheid van de betrokken inwoners. Tot voor kort bleven de gevolgen van de internationale containervaart op het klimaat en de gezondheid echter vaak onder de radar van de publieke controle.”
De scheepvaart is verantwoordelijk voor bijna 3 procent van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen. Het is daarmee een grotere vervuiler dan de wereldwijde luchtvaart.
“Indien de vraag van de consument op hetzelfde hoog niveau blijft, moet gevreesd worden dat de uitstoot van broeikasgassen met 50 procent zal toenemen tegenover de niveaus die drie jaar geleden werden geregistreerd. Dat betekent een toename met ongeveer 500 miljoen ton koolstofdioxide.”
Spoorvervoer
De onderzoekers wijzen erop dat deze uitstoot – die onder meer fijnstof, stikstofdioxide en zwaveldioxide omvat – in verband met astma en kanker moet worden gebracht.
In een reactie op het rapport zegt de Zweedse meubelketen Ikea te erkennen dat de uitstoot van de internationale scheepvaart een knelpunt vormt waaraan meer aandacht moet worden besteed. Het rapport berekende dat het bedrijf vorig jaar 1,3 miljoen ton koolstofdioxide uitstootte.
De onderzoekers benadrukken echter tevens dat de emissies van Ikea de voorbije twee jaar met respectievelijk 16 procent en 8,5 zijn gedaald. Daarbij wordt opgemerkt dat Ikea voor het transport van goederen vanuit China naar Europa vaker de trein als alternatief voor de scheepvaart gebruikt.
Dit biedt een oplossing voor de havencongesties, maar helpt tevens de uitstoot van koolstofdioxide te beperken. “Wij zijn een belangrijke klant van de transportsector en hebben dus een verantwoordelijkheid om bij te dragen aan de inspanningen om deze activiteiten duurzamer te maken”, betoogde Ikea.
De Zweedse keten wijst errop tegen eind van dit decennium een klimaatpositieve status te willen bereiken. Niet alle ketens zouden de voorbije jaren de emissies echter hebben kunnen terugschroeven.
Vorige maand waarschuwde Goldman Sachs nog dat de congesties in de havens waarschijnlijk minstens tot halverwege volgend jaar zullen aanhouden.
(am)
