De essentie: Xi Jinping zal de komende vijf jaar voor de derde keer secretaris-generaal van de CCP zijn. Dat werd beslist na het 20ste Nationale Partijcongres van de Communistische Partij van China. De baan is nu vrijgemaakt voor een derde presidentiële termijn. Xi zal in maart worden benoemd tot de hoogste ambt van het land.

• De Chinese president zal die derde ambtstermijn beginnen met meer bondgenoten dan ooit tevoren. Een aantal belangrijke functionarissen van de partij, die geen nauwe banden hadden met de Chinese leider, hebben het Staand Comité van het Politbureau verlaten. Dat bestaat uit zeven personen die over China heersen.
  
• Alle topambtenaren binnen het Comité zijn nu vervangen door Xi-loyalisten. Li Qianq, een vertrouweling van Xi, zal daarbij de nieuwe premier worden. Dat betekent meteen dat het strenge ‘Zero COVID’-beleid van de Chinese regering niet meteen zal verdwijnen: Li was verantwoordelijk voor de bikkelharde lockdown in grootstad Shanghai.
  
• Ook het Centrale Comité, de hoogste autoriteit binnen de CCP, heeft een hoop nieuwe leden. Volgens berichtgeving van Bloomberg zijn maar liefst twee derde van de 205 volle leden met stemrecht en 171 vervangend leden zonder stemrecht vervangen. Dat is de grootste verandering sinds de jaren 1990, een zet die Xi’s macht enkel kan vergroten.
  
• Opvallend: Xi Jinping heeft de officieuze pensioenleeftijd van 68 jaar de vuilbak in gegooid. De 69-jarige leider is bovendien niet de enige ambtenaar die ouder is. Ook minister van Buitenlandse Zaken Wang Yi (69) en generaal  Zhang Youxia (72) blijven een functie uitoefenen.

Wat betekent dit voor China?

• Door de kern van de Chinese overheid op te vullen met aanhangers, consolideert Xi zijn macht meer dan ooit tevoren. Een voorproefje van diens almacht werd zaterdag al gezien op het Nationale Congres. Toen werd de voormalige president Hu Jintao, die naast Xi zat, opeens – ogenschijnlijk tegen zijn wil – weggevoerd.
  
• Die macht zal wellicht gebruikt worden om de hardhandige aanpak van de Chinese overheid verder te zetten. Onder Xi lijkt ideologie immers steeds belangrijker dan pragmatisme. Zo nam hij de privésector de wind uit de zeilen om zijn ‘gedeelde welvaart’ op te dwingen, behield hij draconische ‘Zero COVID’-maatregelen en vernietigde hij de speciale vrijheden die de speciale administratieve regio (SAR) Hongkong genoot aan sneltempo.
  
• De Chinese leider wordt zelfs steeds meer vergeleken met Mao Zedong. In 2021 werd Xi’s gedachtegoed zelfs al tot “essentie van de Chinese cultuur” bestempeld. Dit betekent dat jonge Chinezen de ideologie van de Chinese leider, het zogenoemde “Xi Jinping Thought”, zullen moeten bestuderen op school.
  
• Alles lijkt er nu alvast op te wijzen dat Xi niet meer weg te denken is uit de Chinese politieke wereld. De voormalige leider Deng Xiaoping voerde zo’n drie decennia geleden de regel in dat een president slechts twee ambtstermijnen mocht bekleden, juist om te vermijden dat iemand terug evenveel macht zou grijpen als Mao Zedong. Nu die regel, samen met de pensioenleeftijd van 68, tot het verleden behoort, lijkt niets Xi nog tegen te houden om president voor het leven te blijven.