Gedurende meer dan een decennium waren de Amerikaanse Predator en de Reaper synoniem voor gewapende drones. Maar dat is nu aan het veranderen, want China maakt op de markt grote vooruitgang. Dat schrijf Sharon Weinberger, hoofdredacteur van de nieuwssite Foreign Policy.
Het fenomeen moet volgens haar niet worden toegeschreven aan het feit dat China een betere drone zou hebben gebouwd, maar wel omdat het land bereid is zijn technologie aan buitenlandse afnemers te verkopen, terwijl de Verenigde Staten daarbij zware restricties hanteert. Het is volgens Weinberger de vraag of de Verenigde Staten er ooit zal in lukken zijn vroegere dominantie te herwinnen.
Beperkingen
“De Amerikaanse wapensector klaagt al jaren over de strakke exportbeperkingen op bewapende drones, waardoor China de gelegenheid kreeg om een lucratieve markt te betreden, terwijl Amerikaanse bedrijven veelbelovende projecten aan zich voorbij zagen gaan,” zegt Weinberger.
“Nu is de aanwezigheid van China op de markt duidelijk. Terwijl tot nu toe alleen Groot-Brittannië, Frankrijk en Italië een gewapende versie van de Reaper, een product van General Atomics Aeronautical Systems uit San Diego, gekocht. Andere bondgenoten, zoals Jordanië, maken van Chinese drones gebruik. Ook Jordanië had eerder interesse getoond in de Reaper, maar werd afgewezen.”
De Amerikaanse dronefabrikanten waren lang gebonden door het Missile Technology Control Regime, een internationaal pact dat de export van een aantal types van raketten en drones probeert te verbieden. China heeft het pact daarentegen niet ondertekend. Recent heeft de Amerikaanse regering echter de voorwaarden voor de export van drones versoepeld.
“Peter Navarro, handelsadviseur van de Amerikaanse president Donald Trump, had daarbij aangegeven dat China met replica’s van Amerikaanse drones grote successen boekte op een internationale markt waarvan de waarde op ongeveer 50 miljard dollar wordt geraamd,” aldus nog Weinberger.
“Het is echter twijfelachtig of de Verenigde Staten de opgelopen achterstand weer helemaal zullen kunnen inhalen. Een gedeelte van de leemtes die door de Amerikaanse uitvoerbeperkingen zijn gecreëerd, zijn ingenomen door Israël, maar vooral China heeft daarvan kunnen profiteren. Onder meer in het Midden-Oosten heeft Israël weinig mogelijkheden een exportmarkt te vinden.”
Prijsvoordeel
De CH-4 die door het Chinese bedrijf Aerospace Long-March International op de markt wordt gebracht, toont bijzonder veel gelijkenissen met de Amerikaanse Predator. “Dat is een vertrouwde strategie, die eerder ook al bij de productie van Chinese auto’s en smartphones werd gevolgd,” betoogt Weinberger. “Chinese bedrijven nemen een westers product, maar creëren een goedkopere versie die eveneens een aanvaardbare service kan leveren.”
De Chinese drones zouden onder meer zijn aangekocht in een groot aantal ontwikkelingslanden, waarbij de technologie vaak wordt ingezet in de strijd tegen opstandelingen. Afnemers van Chinese drones zijn onder meer Algerije, Nigeria, Jordanië, Zambia, Irak, Saudi Arabië, Ethiopië, Turkmenistan, Pakistan, Myanmar en de Verenigde Arabische Emiraten (VAE). Irak zou Chinese drones tegen troepen van Daesh hebben ingezet.
Weliswaar zouden de Chinese drones technologisch minder gesofisticeerd zijn dan hun Amerikaanse tegenhangers, maar volgens waarnemers zou die achterstand met de nieuwe generatie apparaten steeds verder worden weggewerkt. De Chinese drones zijn echter vooral goedkoper. Amerikaanse systemen zouden vier keer duurder uitvallen. Bovendien zou China zich ook minder inlaten met het uiteindelijk gebruik of doelwit van zijn verkochte apparaten.
“Gevreesd moet worden dat China een definitieve voorsprong heeft verworven,” meent Douglas Barry, onderzoeker aan het International Institute for Strategic Studies in Londen. “Een groot aantal klanten heeft immers wellicht vastgesteld dat de Chinese technologie perfect aan hun behoeften voldoet. Wellicht zijn deze afnemers weinig geneigd om in de toekomst opnieuw Amerikaanse alternatieven te overwegen.”