Sinds ChatGPT eind november beschikbaar werd gemaakt voor een breed publiek, lijkt een soort doos van Pandora te zijn geopend. Hoewel de technologie al jaren wordt ontwikkeld, voelt het nu wel écht aan alsof een soort kantelpunt is bereikt, waarna massa-adoptie wellicht zal volgen. AI-expert Michiel Vandendriessche sprak met Business AM over de enorme mogelijkheden die de technologie biedt op de commerciële markt.

De voorbije weken lijken de techbedrijven over elkaar heen te struikelen om aan te kondigen dat ze generatieve AI zoals ChatGPT in hun zoekmachines willen verwerken. Google, Microsoft, Baidu en anderen maakten de voorbije weken immers zo’n aankondiging. Maar de technologie is eigenlijk niet meer zo heel nieuw. De taalmodellen waar ChatGPT op werkt, Generative Pre-Trained Transformers (GPT), worden al sinds 2018 ontwikkeld. Ze zijn gebaseerd op deep learning en kunnen mensachtige teksten genereren op basis van een gegeven tekstgebaseerde input.

“Dat lijkt nog niet zo lang geleden, maar in technologie en AI-termen is dat een eeuwigheid geleden”, laat hij weten. Maar waarom is het nu dan opeens zo’n hype? Daar zijn twee redenen voor, gaat de AI-expert verder. “Die GPT systemen, die kennen we al langer, maar die zijn nu ineens gewoon extreem toegankelijk geworden voor iedereen die internet heeft, wat best veel mensen op de wereld zijn. Vroeger moest je al wat technische kennis hebben.”

“Ten tweede is het gewoon zeer goed geworden. Als je kijkt naar GPT-1 en GPT-2 (ChatGPT is gebaseerd op het taalmodel GPT-3.5, red.), is het verschil in de kwaliteit heel groot. Doorheen de jaren zijn we nu op een punt gekomen dat het echt heel strak is geworden. GPT-4 komt er ook aan. Die zal waarschijnlijk terug nog een stuk straffer zijn”, zegt Vandendriessche.

Steeds krachtiger

Toch het vermelden waard: Niet alle chatbots zijn gebaseerd op het GPT-model. Google gebruikt bijvoorbeeld een eigen systeem, LaMDA, dat het enkele dagen geleden al tentoonstelde in de vorm van ‘Bard’, het antwoord van Google op ChatGPT. Opvallend, want de AI maakte meteen een foutje in een promofilmpje, wat ervoor zorgde dat de marktwaarde van moederbedrijf Alphabet met meer dan 100 miljard dollar omlaag tuimelde. 

In ieder geval verwacht Vandendriessche dat GPT en gelijkaardige modellen in de nabije toekomst steeds krachtiger zullen worden. “ChatGPT antwoordt vaak nog vrij oppervlakkig. Ik verwacht dat GPT-4 niet enkel wat sneller gaat zijn, maar ook meer variatie in teksten zal kunnen genereren.” Een belangrijke kanttekening, zegt hij, is echter dat GPT-4 niet per se exponentieel veel beter zal zijn dan het huidige model. “Sam Altman, CEO van ChatGPT-ontwikkelaar OpenAI, heeft gezegd dat ‘mensen ons smeken om teleurgesteld te zijn (omdat de verwachtingen zo hoog liggen, red.), en ze zullen teleurgesteld zijn.’ Het gaat om een incrementele update ten opzichte van GPT-3.5.” Ook de generaties na GPT-4 zullen stapje voor stapje beter worden, maar we moeten niet meteen een enorme verandering zien in de kwaliteit, denkt Vandendriessche.

“Het moet mensen gewoon helpen”

Maar hoewel de technologie zelf maar stapvoets vooruitgaat, zal de samenleving de komende jaren wél grondig veranderen. “Voor mij is dit iets dat ons kan assisteren als mens.” Dat kan zeer breed gaan, zegt de AI-expert. “Ik heb dat zelf al gebruikt als ik een offerte moet schrijven, waar ik een bepaalde alinea heb waar ik een bepaalde technologie moet uitleggen”, zegt Vandendriessche. Ook gebruikte hij de technologie al om de structuur van een whitepaper uit te werken. “De paper zelf is menselijk geschreven. Maar we hebben wel even gevraagd, als we een whitepaper over generatieve AI zouden schrijven, wat de grote lijnen zouden zijn die daarin moeten staan.”

Business AM probeert de technologie sinds december ook al uit. Toen liet onze redactie ChatGPT een review schrijven over zichzelf. Nieuwsberichten kan de AI nog net niet schrijven, voornamelijk omdat die toen nog niet verbonden was met het internet (ChatGPT gebruikt een database waarin informatie tot 2021 staat, maar nu wordt de technologie ook geïntegreerd in zoekrobot Bing en zal die dus wel in staat zijn om actuele informatie op te zoeken). Waar de technologie wel al voor wordt gebruikt op onze redactie, is bijvoorbeeld om interviewvragen te (helpen) bedenken.

Vandendriessche denkt dan ook niet dat de technologie er meteen voor zal zorgen dat veel jobs zullen verdwijnen. “Ik denk dat het mensen gewoon efficiënter gaat maken in hun job. Het moet mensen gewoon helpen.” Wel denkt Vandendriessche dat sommige taken niet meer door mensen zullen worden uitgevoerd, zoals het schrijven van copy of het ontwikkelen van simpele logo’s (generatieve AI kan immers meer dan enkel teksten schrijven). “De vraag is: moeten we het daarom tegenhouden? Daar geloof ik niet in. De technologie is er en gaat niet meer weg. We kunnen het beter omarmen en zien hoe het ons efficiënter kan maken.”

AI in de kunstwereld

Op iets langere termijn kan de technologie enorme veranderingen teweegbrengen. Wanneer generatieve AI multimodaal wordt, dat wil zeggen meer kan genereren dan slechts één medium, (denk aan text-to-video of text-to-image), zullen veel meer zaken mogelijk worden.

Zo zouden allerlei zaken zoals muziek, kunst en zelfs volledige video’s gegenereerd kunnen worden door AI. “Vandaag zijn we nog niet op dat punt”, zegt Vandendriessche. Hij neemt muziek als voorbeeld. “Er zijn twee opties. Je kan de audio rechtstreeks genereren, maar dat klinkt heel vaak nog robotisch. Een andere optie is om de noten te genereren met AI, en dat te laten inspelen door een mens. Onlangs is zo de tiende symfonie van Beethoven afgewerkt.” Maar volgens Vandendriessche zal het nog lang duren voordat menselijke muzikanten vervangen worden, omdat de idoolfactor moet worden meegerekend.

Ook het genereren van video’s is nog niet voor vandaag. “We zitten nu nog in de beginfase van text to image generatie en nog meer voor text to video. Ik geloof wel dat we meer en meer die richting uitgaan. Als we bijvoorbeeld kijken naar animatiefilms, waarom zouden we die niet kunnen genereren met AI? Misschien zal je in de toekomst gewoon een beschrijving van een film kunnen laten maken, waarna je de film zelf volledig laat genereren.”