Het zal ongeveer 75 miljard Canadese dollar (50,5 miljard euro) kosten om tegen het midden van deze eeuw de emissies van de Canadese teerzanden te elimineren, zoals door de Canadese regering wordt geëist. Een groot deel van die operaties zal door de belastingbetaler moeten worden gedragen. Bovendien moeten nog altijd een aantal knelpunten worden opgelost. Dat hebben Alexander Pourbaix en Mark Little, twee Canadese captains of industry en topmannen van grote oliebedrijven, gezegd.

Over de daadwerkelijke projecten die de emissies moeten wegwerken, zijn echter nog geen concrete details beschikbaar of zijn ook nog geen afspraken gemaakt.

Factuur

“De helft van de noodzakelijke reducties zou moeten worden gerealiseerd door de opvang van de koolstofdioxide op de productiesites en de opslag in de diepe ondergrond”, verduidelijkt Mark Little, topman van Suncor Energy. “De overheid zal, zoals ook in Noorwegen, misschien wel twee derden van de kosten voor die operaties moeten dragen.”

“We hebben geen project van de opslag van koolstofdioxide in de wereld kunnen vinden waar de investeringen niet in belangrijke mate van de overheden afkomstig zijn”, zegt ook Alexander Pourbaix, topman van Cenovus Energy. “Ik denk niet dat een onderneming in staat zal zijn om die kosten volledig voor eigen rekening te nemen. Daarvoor zijn de operaties veel te complex.”

Ook de uitbaters van de Canadese teerzanden voelen een toenemende druk van grote klimaatbewuste investeerders. Een aantal van die partijen hebben hun belangen in teerzanden inmiddels zelfs al van de hand gedaan.

Canada beschikt over een van drie grootste reserves aan ruwe olie in de wereld. De Canadese producenten gebruiken bovendien bijzonder vervuilende extractiemethodes. Dat maakt hen een geregeld doelwit voor milieuactivisten.

Tegelijkertijd garandeert de sector echter ook een aanzienlijke tewerkstelling en vormt voor de Canadese overheid een belangrijke bron van inkomsten. De industrie vertegenwoordigt ongeveer 10 procent van de Canadese economie.

Achilleshiel

“Het is duidelijk dat de uitstoot van broeikasgassen de achilleshiel van onze sector is”, verduidelijkt Little. “We kunnen onze kop in het zand steken en slachtoffer worden, of we kunnen actie ondernemen om op die uitdagingen een antwoord te vinden.”

“De teerzanden stoten jaarlijks bijna 70 miljoen ton koolstofdioxide. Dat vertegenwoordigt ongeveer 10 procent van de totale Canadese uitstoot. We kunnen dus niet ontkennen een grote vervuiler te zijn.”

Er wordt aan verschillende ingrepen gedacht om de emissies te verminderen. Onder meer wordt gewezen om bij de ontginning van de teerzanden minder vervuilende brandstoffen in te zetten. Er wordt ook gewerkt aan systemen waarbij alternatieve oplosmiddelen, zoals propaan, zouden kunnen worden gebruikt om de olie efficiënter van het zand te scheiden.

Aanpassingen zouden het ook mogelijk moeten maken om met de inzet van minder energie grotere hoeveelheden olie op te pompen. “In een later stadium zou de industrie kleine kernreactoren kunnen inzetten voor de productie van stoom”, suggereert Pourbaix.

Pijplijn

Een van de eerste grote projecten in realisatie is de aanleg van een corridor met pijpleidingen tussen de teerzanden in de regio van Fort McMurray en het gebied van Cold Lake in het noorden van de provincie Alberta, waar het koolstofdioxide in de ondergrond zou kunnen worden opgeslagen.

De aanleg van de hoofdlijn van dat netwerk zal wellicht tussen 1 miljard dollar en 2 miljard dollar kosten en zou tegen het midden van het decennium in gebruik kunnen worden genomen.

Maar de grootste kosten zijn verbonden aan het afvangen van de kooldioxide. Die kostprijs zou variëren voor ongeveer 50 dollar per ton voor industrieën met hoge uitstootconcentraties tot enkele honderden dollar per ton voor een directe opvang uit de atmosfeer.

De plannen hebben geen betrekking op de emissies die worden gegenereerd door auto’s, vliegtuigen, woningen en fabrieken waar de productie van de teerzanden uiteindelijk door de eindgebruikers wordt geconsumeerd. (lb)