Een enorme brand in Californië vorig jaar heeft mogelijk tot een tiende van de totale populatie volwassen sequoia-bomen in de wereld vernietigd. Dat staat in een rapport van wetenschappers van de Amerikaanse National Park Service over de impact van de gigantische vuurhaard – het Castle Fire – die van augustus tot december vorig jaar door het Sequoia National Park raasde.

Tegen de tijd dat de brand onder controle was, was in het park een oppervlakte van 175.000 hectare vernietigd. De wetenschappers ramen dat minstens 7.500 volwassen bomen in vlammen zijn opgegaan. De tol zou zelfs tot meer dan 10.000 vernielde bomen kunnen oplopen. De sequoia is de grootste boom van de wereld.

Concentratie

‘Dit is een ramp’, zegt onderzoeksleider Christy Brigham, natuurbeheerder van het Sequoia & Kings Canyon National Park. ‘Deze bomen hebben duizenden jaren geleefd. Ze hebben al tientallen bosbranden overleefd.’ De mammoetbomen groeien uitsluitend in een klein gebied van de Sierra Nevada in Californië. Vanwege die sterke concentratie kon het Castle Fire er vorig jaar in slagen om die populatie letterlijk te decimeren.

In de afgelopen maanden hebben onderzoekers de verkoolde bossen doorkruist om de schade op te nemen. Nu toont een rapport hoe catastrofaal de brand is geweest. In het Sequoia National Park hebben de meeste oudere sequoia’s millennia branden overleefd. De gigantische bomen zijn niet alleen aangepast aan het vuur, maar zijn van de branden zelfs afhankelijk. Vuur met een lage intensiteit moet er immers voor zorgen dat de zaden van de bomen vrijkomen.

‘Generaties lang hebben de oorspronkelijke inwoners van Californië gecontroleerde branden als landbeheer gebruikt’, verduidelijkt Brigham. ‘Op die manier werd de bodembedekking van hout en bladeren geëlimineerd. De voorbije eeuw hebben de overheden echter allerlei initiatieven genomen om branden te voorkomen. Daardoor heeft zich in het gebied echter een grote voorraad bijzonder brandbaar materiaal opgestapeld.’

‘Hierdoor moesten steeds meer bosbranden met een onnatuurlijke intensiteit worden opgetekend’, aldus Brigham nog. ‘Om dat probleem te bestrijden, werd sinds de jaren zestig van de voorbije eeuw overgegaan tot het aansteken van gecontroleerde vuurhaarden.’

‘Dat moest de bodembedekking helpen verwijderen en de zaden van de bomen helpen vrij te maken. De voorbije decennia is op die manier een oppervlakte van ongeveer 1.000 hectare met gecontroleerde branden bewerkt. Maar om de bossen weer gezond te maken zou een dertigvoud van dat gebied moeten worden afgestookt. Het probleem wordt bovendien door de effecten van de klimaatverandering – met hogere temperaturen en grotere droogtes – nog verergerd.’

Klimaatcrisis

Het verdwijnen van duizenden gigantische sequoia’s zal zich volgens Brigham in Californië, maar ook in de rest van de wereld, de volgende decennia sterk laten voelen. ‘De bossen vormden een unieke biotoop voor heel wat inheemse diersoorten’, aldus de wetenschapster. ‘Bovendien vormen de wortelstelsels van de bomen een cruciaal instrument om de lokale waterhuishouding te regelen. Dat is van levensbelang voor de boeren in de San Joaquin Valley. ‘

De onderzoekers wijzen er daarnaast op dat de sequoia’s een ongeëvenaarde capaciteit hebben om koolstofdioxide uit de atmosfeer te verwijderen en op te slaan. ‘Het verlies van dit bosbestand dreigt dan ook een belangrijke factor in de klimaatcrisis te zullen worden’, luidt het.

‘Het gevaar voor de sequoia’s is bovendien nog lang niet voorbij’, voeren de onderzoekers aan. ‘Californië wordt nog altijd door een ernstige droogte geteisterd. De autoriteiten vrezen dan ook voor een historisch brandseizoen, dat een verwoestende impact zou kunnen hebben.’

Vorig jaar kende Californië al vijf van de zes grootste bosbranden uit zijn geschiedenis, waarbij miljoenen hectaren natuur werden verwoest en een groot deel van de staat met een schadelijke rook bedekt raakte.

(jvdh)