Woensdag zaten de onderhandelaars die samen de Arizona-regering willen vormen samen over de begroting. Formateur Bart De Wever (N-VA) heeft daarbij een nieuwe budgettaire tabel opgesteld, weet De Tijd. Daardoor wordt komend weekend cruciaal en staat Arizona opnieuw voor een do or die-moment.

Key takeaways

• Formateur Bart De Wever is voor het eerst sinds lang concreet over de sociaaleconomische hervormingen.
• Maximaal een derde aan belastingen mag van de grotere vermogens komen. Maar er is nog veel ruimte voor discussie.
• De vraag is of MR en Vooruit elkaar nu toch wel kunnen vinden. Anders loopt Arizona voor een derde keer vast.

In het nieuws: De budgettaire tabel van De Wever biedt nog veel onduidelijkheid.

• De Tijd bericht over een nieuwe budgettaire tabel van de formateur, die de andere partijen cd&v, Vooruit, MR en Les Engagés mee naar huis mochten nemen. Woensdag werd er voor het eerst sinds de doorstart van de onderhandelingen gepraat over de sociaaleconomische nota van De Wever. Die was herwerkt zodat Vooruit weer aan tafel ging zitten. Nu komen er weer concrete cijfers bij.
• Volgens De Tijd zijn daarbij twee dingen nog onduidelijk. Of De Wever nog een inspanning van 16 miljard euro voor ogen houdt, aangezien banken aanhalen aan dat er misschien minder economische groei kan komen dan voorspeld. Daarnaast vond de Europese Commissie dat de 6 miljard euro aan terugverdieneffecten uit hervormingen waar De Wever op aanstuurde, te weinig compenserend is.
• De Wever zou wel verder willen werken aan het concreet maken van het Belgisch begrotingsplan. De Europese Commissie wil dat tegen 31 december hebben. België moet verplicht het structureel primair saldo met 0,72 procent van het bbp laten dalen in de periode 2025-2028.

De details: De budgettaire tabel verraadt toch meer over de plannen van De Wever.

• Het totale bedrag wat gevonden moet worden, verdeelt De Wever nu in drieën, weet De Morgen. Een derde van het geld zou uit besparingen moeten komen, een derde uit hervormingen en nog een derde uit nieuwe inkomsten, belastingen dus. Daarbij staat nu voor het eerst een plafond op de bijdragen van grotere vermogens: een “maximaal” een derde van die belastingen mag verhaalkd worden op “de breedste schouders”.
• Concreet wil dat zeggen dat 2,5 miljard euro op een totaal van 22 miljard euro van de hoge vermogens kan komen. Dat hoeft niet zo te zijn: MR blijft zich verzetten tegen hogere belastingen voor vermogenden. Vooruit wil die juist doorduwen. Vooral een meerwaardebelasting op aandelen ziet MR niet zitten. Het extra belasten van bedrijven ziet Bouchez als stokken in de wielen van de Belgische economie.

Kunnen de tegenstellingen weggewerkt worden?

Om te volgen: Zondag volgt dan een volgend ‘do or die’-moment.

• Woensdag mochten de onderhandelaars al een eerste keer opmerkingen geven over de budgettaire tabel. Zondag gaan de vijf partijvoorzitters daar op door. Als er opnieuw problemen zijn, dan komen de onderhandelingen zondagavond dus tot stilstand. “De komende weken moet Arizona landen of definitief sterven”, zegt iemand van de onderhandelaars aan De Tijd.
• De stille hoop blijft nog altijd om tegen Kerstmis een regering te hebben. De afgelopen week waren er enkel positieve geluiden te horen. Dat kwam ook omdat De Wever het sociaaleconomische luik zo veel mogelijk uit de weg ging. Die aanpak vervolgt hij met de agenda voor de komende dagen: donderdag wordt er gepraat over buitenlands beleid en defensie, vrijdag staat gezondheidszorg op het programma en zaterdag komen de institutionele hervormingen aan bod.
• Maar zondag kan het alsnog over en uit zijn voor Arizona. De vijf partijen vielen al twee keer over de voorstellen voor sociaaleconomische hervormingen. In augustus kon MR zich niet vinden in de supernota van De Wever, die voor de partij teveel naar links helde. Na bijsturing vond Vooruit de nota begin november dan weer te rechts, doordat er geen beloftes in de tekst stonden om de grote vermogens meer te laten betalen.
• Er blijven daardoor tegenstellingen tussen MR en Vooruit. De grote vraag is of beiden toch een akkoord kunnen bereiken. Bouchez verbergt daarbij niet dat hij liever een coalitie vormt met Open Vld en Vooruit uit de onderhandelingen wil wippen. Dat levert echter een krappe meerderheid op, waar cd&v, Les Engagés en ook N-VA geen vragende partij voor zijn.
• Ondertussen zit ook N-VA niet stil als het over voorstellen gaat. De partij wil spaargeld meer gaan belasten. Je moet pas belastingen betalen zodra je spaargeld meer dan 1.020 euro opbrengt. Het gaat hier om een gunsttarief van 15 procent. N-VA wil die belasting nu optrekken tot 30 procent.